Habibe Eren 

 

ANKARA- Dokunulmazlıkların kaldırılmasının ardından tutuklanan HDP'nin eş genel başkanları ve çok sayıda vekili iki yıldır cezaevinde rehin tutuluyor.Yaptıkları her konuşma ve katıldıkları etkinlikler soruşturma konusu haline getirilen HDP'li vekiller, iktidarın talimatıyla yargı tarafından hedef alınmaya devam ediyor.  

 

TBMM oturumunda haklarında fezleke hazırlanmış tüm milletvekillerinin dokunulmazlıklarının bir kereliğine kaldırılmasına ilişkin "Anayasa Değişikliği Teklifi"  20 Mayıs 2016'da TBMM Genel Kurulu'nda 376 oyla kabul edildi. Nihai oylamada 531 vekil oy kullandı. 376 'Evet', 140 'Hayır', beş çekimser, üç geçersiz, yedi boş oy verildi. "Anayasa Değişikliği Paketi" Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onayının ardından yürürlüğe girdi. Haklarında fezleke bulunan çoğu HDP'li vekil hakkında dava açılarak cezaevine gönderildi. 

 

Teklifin tümü üzerindeki oylama öncesi Rize'de halka hitap eden Tayip Erdoğan,  "Benim milletim bu ülkede suçlu olan parlamenterleri bu parlamentoda görmek istemiyor. Hele hele bölücü terör örgütünün desteklediklerini bu parlamentoda görmek istemiyor" diyerek sayısız kez hedef gösterdi. 

 

CHP: Anayasaya aykırı ama 'evet' diyeceğiz

 

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise dokunulmazlıkların kaldırılmasına ilişkin yaptığı açıklamada,  AKP'li 316 milletvekilinin imzasıyla TBMM başkanlığına sunulan dokunulmazlıkların kaldırılmasına ilişkin anayasa değişikliği teklifine 'Anayasa'ya aykırı' olmasına rağmen 'Evet' diyeceklerini söylemişti. Kemal,  "Anayasa'ya aykırı, halkı kandırmaya yönelik bir düzenleme geliyor. Dokunulmazlık kalktıktan sonra bizi hapse atacaklarsa atsınlar. Gerçek demokrasiyi bu ülkeye getirmek için, gereken tüm bedeli ödemeye hazırız. Ciddi bir karar almalı ve her şeyi göze almalıyız. HDP de 'evet' demeli" ifadelerini kullanmıştı.

 

'Saray talimatına boyun eğiyorsunuz'

 

HDP Grup Başkanvekili Çağlar Demirel de bu teklifin geçmesiyle Türkiye'nin daha da karanlığa sürükleneceğini, bunun kara bir leke olacağını söyleyerek Adnan Menderes, Merve Kavakçı ve DEP'li milletvekilleri örneklerini verdi. Çağlar, bu durumu kabul etmeyeceklerini söyledi. Cumhurbaşkanının talimatı ile halkın iradesiyle seçilmiş milletvekillerinin, darbe anlayışı ile Meclis'ten atılmak istendiğini belirten Çağlar, "Bu teklife evet demek, kaosa, karanlığa evet, darbe zihniyetine evet demektir. Bir günde başbakana nasıl el çektirildi ise bir gün gelecek siz de bundan payınızı alacaksınız. Milletvekilleri vicdanlarını dinlemek yerine, sarayın talimatlarına boyun eğiyorlar" şeklinde konuşmuştu. 

 

'Bu ülkeye barışı kadınlar getirecek'

 

HDP'li Filiz Kerestecioğlu da önerge üzerine yaptığı konuşmada, Bulgaristan örneğini verdi. Bir gezide Başbakan'ın Bulgaristan'daki Türklerin hakları konusundaki sözlerine atıfta bulunan Filiz, , Kürtlerin de bu hakları istediklerini söyledi. 40 yıldır sadece "terör" denilerek sorunun çözülemediğinin görüldüğünü, hiçbir ülkede de çözülmediğini söyleyen Filiz, "Sadece terör diyerek bu ülkede savaşı kimse durduramaz, savaşı durdurmanın yolu müzakeredir. Bu ülkeye barışı kadınlar getirecek" dedi. 

 

Dokunulmazlıkların kaldırılması teklifinin ikinci maddesinde AKP'lilere ait önergelerin çekilmesinin ardından oylamaya geçildi. 526 oy kullanılırken, 374 kabul, 136 ret oyu verildi.

 

Dokunulmazlık teklifinin Meclis'te kabul edilmesinin ardından, toplanan HDP Eş Genel Başkanları Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş "Hiçbir arkadaşımız gönüllü olarak ifade vermeye gitmeyecek. Burası halkın malıdır. Kimsenin malı değildir" demişti. 

 

'Bizler bu darbeci pratik karşısında direndik'

 

Dokunulmazlık teklifinin Meclis'te kabul edilmesinin ardından, toplanan HDP Grubu toplantısının ardından açıklama yapan HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ şunları belirtti: "Tarihsel bir süreç yaşandı, tarihsel bir kavşaktan geçildi. Bu süreçten başı dik, alnı ak geçenler var. Aynı zamanda baskıcı otoriter siyaseti tahkim ederek geçtiklerini sananlar var... Onlar açısından son perde olabilir, ancak bizim açımızdan mücadele yeni başlıyor. Bizler bu darbeci pratik karşısında direndik, direnenlerin sesi olduk. Halkımızın demokratik değişim gücü bizden yana." 

 

HDP'nin hazırladığı "Demokratik Siyasete Özgürlük" raporuna göre, dokunulmazlıkların kaldırıldığı ilk 10 ay içinde HDP'li vekillerin fezleke sayısı 182'den 510'a çıktı. Dokunulmazlıkların kaldırılmasından bu yana HDP'li 26 milletvekili gözaltına alındı, 12'si tutuklandı. Partinin Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ ile grup başkan vekilleri İdris Baluken, Çağlar Demirel ile milletvekilleri Besime Konca, Ferhat Encü, Nihat Akdoğan, Selma Irmak, Nursel Aydoğan, Gülser Yıldırım ve Abdullah Zeydan ilk olarak tutuklanan vekiller oldu. Tutuklanan milletvekillerinden HDP Şırnak Milletvekili Leyla Birlik, 2 ay tutuklu kaldıktan sonra tahliye edilirken, HDP'nin yurt dışında bulunan Şırnak Milletvekili Faysal Sarıyıldız ile Van Milletvekili Tuğba Hezer için ise yakalama kararı çıkarıldı. 

 

4 Kasım'dan başlanarak değişik tarihlerde 14 HDP milletvekili de gözaltına alındı. Çıkarıldıkları mahkemelerce adli kontrol şartı ile serbest bırakılan milletvekilleri; Sırrı Süreya Önder, Ziya Pir, İmam Taşçıer, Ayşe Acar Başaran, Alican Önlü, Pervin Buldan, Emin Adıyaman, Nimetullah Erdoğmuş, Osman Baydemir, Ahmet Yıldırım, Hüda kaya, Meral Danış Beştaş ve Altan Tan oldu. Daha sonra Ayhan Bilgen hakkında yürütülen bir soruşturma kapsamında gözaltına alındı ve daha sonra tutuklandı. 

 

Şu anda tutuklu bulunan vekiller 

 

HDP önceki dönem Eş Genel Başkanları Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş, İdris Baluken, Abdullah Zeydan, Selma Irmak, Ferhat Encü, Gülser Yıldırım, Burcu Özkan Çelik ve Çağlar Demirel. 

 

Vekilliği düşürülenler 

 

İlk olarak 21 Şubat 2017'de HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ'ın hem milletvekilliği hem de parti üyeliği düşürüldü. Ardından HDP Diyarbakır Milletvekili Nursel Aydoğan ve Siirt Milletvekili Besime Konca ve Selma Irmak'ın milletvekillikleri de aldığı ceza gerekçe gösterilerek düşürüldü. Diyarbakır milletvekili Leyla Zana yemin etmediği gerekçesiyle Şırnak Milletvekili Faysal Sarıyıldız ve Van Milletvekili Tuğba Hezer Öztürk'ün milletvekilleri ise, Meclis tarihinde ilk kez "devamsızlık" gerekçesiyle düşürüldü.  En son ise Urfa milletvekili Osman Baydemir ile Muş Milletvekili Ahmet Yıldırım'ın vekillikleri düşürüldü.