Şehriban Aslan

 

DİYARBAKIR - Kürt kadınlarının bugün milyonları bulan kadın örgütlenmesi 90’lardan bu yana siyasal partiler içinde başlayarak hızla büyüdü. İlk kez kadın birimlerinin oluşturulduğu HADEP döneminde kadın çalışmaları yürüten Zübeyde Zümrüt, “Kurduğumuz komisyonlarla kadın sorunlarını çözüme ulaştırmaya çalıştık. Çalışmalarımızla Kürt halkını ve kadınının mücadelesini dünyaya duyurduk” dedi.

 

Halkın Emek Partisi (HEP) ile 1990 yılında başlayan Kürt siyasal hareketi, Demokrasi Partisi (DEP), ÖZDEP, Halkın Demokrasi Partisi (HADEP), Demokratik Halk Partisi (DEHAP), Demokratik Toplum Partisi (DTP), Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) ve son olarak Halkların Demokratik Partisi (HDP) ile yoluna devam ediyor. Halkın Demokrasi Partisi (HADEP), 11 Mayıs 1994 tarihinde Murat Bozlak ve bazı eski DEP’li milletvekilleri tarafından kuruldu. 1995 yılındaki milletvekili genel seçimlerinde 1 milyon 171 bin 623, 1999 yılındaki milletvekili genel seçimlerinde 1 milyon 482 bin 196 oy aldı. 1999 yılındaki yerel seçimlerinde 37 belediye başkanlığı kazandı. Partinin kongresinde PKK bayrakları ve PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın posterleri açılması nedeniyle gözaltına alınan Murat Bozlak ve bazı parti yöneticileri tutuklandı.

 

HADEP döneminde yapılan baskılar bugünde hız kesmeden devam ediyor. “Kürt sorunu demokratik yollardan çözülsün” diyenler nedense her dönemde Kürtleri temsil eden partileri ya kapatıyor ya vekillerini tutukluyor ya da önüne engel koyuyor. HADEP döneminde vekilleri ve yöneticiler tutuklayıp cezaevine gönderen politikalar, HDP döneminde de aynı yöntemlerle devam ediyor.

 

‘Kadın mücadelesi olmadan toplumsal mücadele olmaz'

 

HADEP’in kuruluş döneminde çalışmalarda yer alan HDP PM üyesi Zübeyde Zümrüt, o dönemden bugüne köklü bir mücadele tarihinin olduğunu söyledi. Kadın mücadele tarihinin bugün zirveleştiği bir dönemi yaşadığını belirten Zübeyde, kadın hareketinin bu aşamaya birçok zorluk ve bedel ödeyerek geldiğini söyledi. Zübeyde, “HADEP olsun, DEHAP olsun, BDP veya HDP olsun kadın partisi olarak her defasında yolumuza devam ettik. Çünkü kadın mücadelesi olmadan toplumsal mücadele olmaz. Biz siyasi parti bünyesinde çalışmalarımızı yürütürken de dönemin koşullarına göre kadın komisyonları kurduk. HADEP’ten günümüze kadar kadın komisyonları adı altında çalışmalarımızı yürüttük. Kadın komisyonları adı altında kadın mücadelesi ve hareketi de büyüdü” ifadelerini kullandı.

 

‘10 binlerle Kadın kurultayını gerçekleştirdik’

 

Komisyonlarla beraber kadın sorunlarının da mücadelesinin de gittikçe büyüdüğüne dikkat çeken Zübeyde, “O dönemin şartları ve koşulları altında kadınlar örgütlenirken esas aldığımız temel nokta şuydu; Toplumun yüzde ellisini kadınlar oluşturuyor. Dolayısıyla toplumda en çok sorunları yaşayan da kadın kitlesidir. Kadın sorunlarını çözmek için daha iyisini yapabilmek için komisyonları kurduk. Ve kadının gittikçe büyüdüğünü bununla beraber daha büyük sorunların olduğunu gördük. Bu mevcut komisyonların kadın sorunlarına çözüm olmayacağı görüldü. Komisyonları genişlettik, ciddi anlamda kadın çalışmaları yürütüldü. Ardından baktık temel ihtiyaç haline geldi ve o dönem kadın kollarını kurduk hatta kurultayımızı bile yaptık. 10 binlerce kadınla birlikte Ankara’da kadın kurultayını gerçekleştirdik. Verilen mücadele sonucu Türkiye ve dünyanın dört bir yanında Kürtlerin ve Kürt kadınlarının sorunu olduğu kabullendi” diye konuştu.

 

‘Kürt kadını her zaman iktidarın korkulu rüyası oldu’

 

Zübeyde, şöyle devam etti: “HADEP’ten günümüze kadar olan saldırılar irade kırmaya dönüktü. Mevcut saldırılar yine en fazla kadınlara olmuştur. Kadının aydınlanması iktidara hep bir korku oldu ve kadınlar özellikle HADEP döneminde kurulan komisyonlarla beraber çığ gibi büyümeye başladı. Bugün eğer bu aşamadaysak ve Kürt kadınları dünyanın gündemiyse HADEP’ten alınan heyecan ve coşku ile bugünlere gelindi. Her şeye rağmen kadınlar mücadelesinden vazgeçmiş değil. En büyük görev ve sorumluluk biz kadınlara düşüyor. Bu sorunlara öncülük yapabilecek gücümüzün olduğunu biliyoruz. Kadınlar olarak nasıl o dönemlere damgamızı vurduysak bugün de yine aynısını yapacağız.”

 

‘İstedikleri kadar engel çıkarsınlar’

 

HADEP’i sorduğumuz kadınlardan ise şöyle bir yanıt geldi: “HADEP’in kurulduğu dönemde baskılar olduğu kadar büyük bir coşku da vardı. Kürt partileri büyük yokluklarla kuruldu ve bu aşamaya geldi. Kimsenin gücü ne Kürt partilerine, ne kadınlarına ne de halkına yetmez. İstedikleri kadar önümüze engel çıkarsınlar.”