ANKARA - Koronavirüs salgını ile mücadele kapsamında hastanede yaşanan sorunları sağlık emekçileri ile yaptıkları anket ile tespit eden SES, yüz koruyucu siperliğin kurumların yüzde 40’ında hiç olmadığını ve hastanelerin yüzde 32’sinde yeni bir çalışma düzenine geçilmediğini aktardı.

 

Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) koronavirüs (Covid  19) salgını ile mücadele kapsamında hastanelerde yaşanan sorunları tespit edebilmek amacıyla sağlık emekçileri ile yaptığı anket çalışmasının sonuçlarını açıkladı.  60 ilde 304 farklı hastaneden gelen verilerle yapılan değerlendirme sonuçlarını SES Eş Genel Başkanı Gönül Erden açıkladı.

 

‘Kişisel koruyu ve donanımda ciddi eksikliler var’

 

Yapılan anket çalışmasına göre kişisel koruyucu ekipman ve donanımda ciddi eksiklikler olduğunu belirten Gönül, Sağlık Bakanlığı tarafından sürekli "ekipmanda eksik yok- hiçbir sorun yok" mesajı verildiğini vurgulayarak, “ Sağlık emekçilerinin korunmasının başı ise yeterli ekipman sağlanmasından geçer diyoruz. Salgının kontrolünde bu kritik bir konudur ve mutlaka çözülmelidir.” dedi.İtalya'da 5 bin sağlık çalışanının covid-19’a yakalandığı, 41 sağlık çalışanının ise hayatını kaybettiğini anımsatan Gönül,  koronavirüse yakalan sağlık emekçisi sayının bu kadar yüksek olmasının sebebinin ise salgının ilk döneminde yetersiz ekipman desteği sonucu yaşandığına işaret etti.

 

Gönül, gerçekleştirdikleri anketten çıkan sonuçlara ilişkin şu bilgileri verdi:

 

“* N95 maske hastanelerin yüzde 17’sinde hiç yoktur, yüzde71’inde var ama yeterli sayıda değildir.

 

* Cerrahi maske sayısı yüzde 68’inde yeterli değildir.

 

* Eldiven sayısı her üç kurumdan birinde yeterli değildir.

 

* Yüz koruyucu siperlik kurumların yüzde 40’ında hiç yoktur, yüzde 45’inde var ama yeterli sayıda değildir.

 

* Gözlük kurumların yüzde 20’sinda hiç yok,  yüzde 68’inde var ama yeterli sayıda değildir.

 

*Önlük sayısı  yüzde 68’inde yeterli sayıda değil

 

* Sıvı geçirimsiz tek kullanımlık önlük hastanelerin yüzde 34’ünde hiç yok, yüzde 57’sinde var ama yeterli değil

 

* Tek kullanımlık tulum hastanelerin yüzde 39’unda hiç yok, yüzde 48’inde var ama yeterli değil

 

‘Çalışma ortamlarında salgınına yönelik yapılan düzenlenemeler yetersiz’

 

Hastanelerin  yüzde 29’unda triaj uygulamasına geçildiğini,  bununla birlikte hastanelerin yüzde 3’ünde koronavirüs için özel başvuru yerleri ayrıldığını ve  yine hastanelerin yüzde 58’inde sadece acillerde triajın söz konusu olduğunu aktaran Gönül, hastanenin rutin olarak çalışmaya devam etme oranın ise yüzde 8 olduğunu ifade etti.Çalışmada elde edilen bilgilerin polikliniklerle ilgili çok değişik yaklaşımların söz konusu olduğunu gözlemlendiğinin altını çizen Gönül, hastanelerin yüzde 62’sinde zorunlu olmayan kontrollerin ertelendiği,  yüzde 56’sında bazı polikliniklerde randevuların iptal edildiği ve yüzde 15’inde ise polikliniklerin kapatıldığını aktardı. Gönül,  hastanelerin  yüzde 13’ünde ise polikliniklerin aynı şekilde devam ettiğini bildirdi.

 

‘Hastanelerin yüzde 61’inde hasta yakını ile sağlık çalışanı aynı yerden giriyor’

 

Hastanelerin  yüzde 61’inde halen hasta/hasta yakını ile sağlık çalışanlarının girişlerinin ayrılmadığına dikkati çeken Gönül , ankete göre yalnızca hastanelerin  yüzde 6’sının girişlerinin tamamen ayrı olduğunu belirtti.

 

‘Hastanelerin yüzde 32’sinde yeni bir çalışma düzenine geçilmedi’          

 

Gönül, hastanelerin yüzde 32’sinde Covid-19 tanılı hasta bakımına yönelik yeni bir çalışma düzenine geçilmediğini belirterek bununla birlikte hastanelerin yüzde 25’inde günlük vardiya sistemine, yüzde 19’unda haftalık vardiya sisteminde değişiklikler ve  yüzde 8.7’sinde gün içi (belirli saatlerde rotasyonlar) vardiya sistemi oluşturulabildiğini söyledi.

 

‘Hastanelerin yüzde 42’sinde havalandırma kontrolü yapılmamakta’

 

Gönül, anket çalışmasının devamına elde ettikleri verileri şöyle aktardı:

 

“Hastanelerin  yüzde 37’sinde çalışma sürelerine yönelik düzenleme yapılmamıştır. Bununla birlikte hastanelerin  yüzde 47’sinde dönüşümlü vardiyaya geçilmiş ve  yüzde 12.5’inde fazla mesailer kaldırılmıştır. Hastanelerin üçte biri Covid-19 ile ilgili ortam hijyenine yönelik ciddi dezenfeksiyon önlemleri alınabilmiştir. Hastanelerin  yüzde 43’ünde ise rutin uygulamaya devam edilmiştir.  Havalandırma kontrolü için de aynı durum geçerlidir. Hastanelerin  yüzde 42’sinde havalandırma kontrolü yapılmamakta, yüzde 39’unda rutin kontroller yapılmakta ve sadece  yüzde 11’inde Covid-19 nedeniyle daha ciddi kontroller sağlanmıştır.

 

Yakın temaslı sağlık çalışanlarının izlemi

 

Covid-19 hastaları ile yakın temas öyküsü olan sağlık emekçilerine yönelik bir belirsizlik söz konusudur. Hastanelerin sadece %14’ünde test sonucundan bağımsız izlem yapılrken %14’ünde hiçbir şey yapılmadığı belitilmiştir. Hastanelerin %27’sinde test sonucu negatif gelinceye kadar evde klinin izlem yapıldığı ve  %18’inde tanı için örnek alındığı belirtilmiştir.

 

Ortak çalışma ve şeffaflık

 

Hastanelerin  yüzde 39’unda sağlık emekçileri ile hastane yönetimi arasında şeffaf iletişim sağlanamamıştır. Hastanelerin  yüzde 18’inde şüpheli hasta başvuruları hakkında bilgi verilmemekte, yüzde 9’unda sorunların dahi iletilemediği belirtilmiştir.İletişim sorunu kriz masası/hastane enfeksiyon kontrol komitesi ile de yaşanmaktadır.  Hastanelerin yüzde 51’inde iletişim yok iken, yüzde 23’ünde şüpheli olgular hakkında bilgi verilmemekte, yüzde 18’inde sadece sosyal medya/elektronik ortamda iletişim kurulabilmektedir.

 

Sağlık çalışanlarının sağlığı birimleri harekete geçememiştir

 

Çok gündeme getirilse de bir türlü oturtulamayan işçi sağlığı ve güvenliği hizmetleri Covid-19 salgınında tamamen çuvallamıştır. Sağlık Çalışanlarının Sağlığı birimlerinin sadece yüzde 10’unun Covid-19 salgınına yönelik çalışma yaptığı belirtilmiştir. SÇS birimlerin yüzde 26’sı hala rutin işlerine devam etmektedir.SÇS birimi salgına yönelik bir çalışma yapıyor mu sorusuna  yüzde  50 hayır cevabı vermiştir.

 

Sağlık emekçilerinin periyodik muayenesi

 

İşyeri temsilcilerinin yanıtlarından Covid-19 ile ilgili sağlık emekçilerinin periyodik muayenesi (gözetimi) yapılmadığı anlaşılmaktadır. Hastanelerin sadece  yüzde 12’sinde tüm riskli birimlerde, yüzde 17’sinde ise az sayıda birimde Covid-19 ile ilgili periyodik muayene (gözetimi) yapıldığı belirtilmiştir.Sağlık çalışanlarına periyodik olarak covid 19 gözetimi yapılıyor mu sorusunun cevabı maalesef hastanelerin yüzde 66 yapılmadığıdır.Covid-19 döneminde İşçi Sağlığı ve Güvenliği Kurullarını hastanelerin üçte birinde  toplanmıştır. Yine salgın öncesi pandemik hazırlığı hastanelerin üçte birinde yüzde gerçekleştirilmiştir. Covid-19’a özgün sağlık çalışanlarının sağlığına yönelik eğitimler salgın öncesi hastanelerin yüzde 7’sinde, ilk olgu sonrası ise yüzde 4’ünde gerçekleştirilmiştir.

 

‘Hastanelerin yüzde 48’si sadece riskli birimlerde önlem aldı’

 

Önlemler ve KKD kullanımı ile ilgili sağlık çalışanları arasında değişik sorunlarda gündemdedir. Hastanelerin yüzde 48’i sadece riskli birimlerde önlem alırken, yüzde 24’ünde temizlik işçileri, çamaşırhane vb. çalışanlar yok sayıldığı, yüzde 21’inde teknik çalışanın yok sayıldığı, yüzde 17’sinde idari çalışanın yok sayıldığı, yüzde 15’inde diğer alt işverene bağlı çalışanlar yok sayıldığı ve yüzde 6’sında da öğrencilerin yok sayıldığı belirtilmiştir.

 

Sonuç olarak Covid-19 salgının hastanelerde yönetimi oldukça yetersizdir. Rehberlerde alınan önlemler ve KKD kullanımında oldukça ciddi sorunlar vardır. Sağlık Bakanlığı sağlık emekçilerinin korunmasını önceliklemelidir, sağlık emekçilerinin risk altına sokulması toplum sağlığı için en büyük tehdittir. Sağlık Bakanlığı bir an önce sağlık emek ve meslek örgütleri ile iletişme geçmeli, önlemler ve KKD kullanımı ile ilgili adımlarını hızlandırmalıdır.”