MARDİN - İstanbul Sözleşmesi yasaklamış olsa da Türkiye’de “uzlaşmanın” uygulandığını çünkü kanuna eklenmediğini belirten avukat Dilan Koç, uzlaştırmanın kadına yönelik şiddeti arttırdığına dikkat çekti. Dilan, bir dosyada uzlaştırma yapılmaması için verdiği dilekçeye de savcılık tarafından ret yanıtı aldı. 

 

İçişleri Bakanlığı, kadına yönelik şiddetle mücadele için 2020 yılının ilk gününde Bakan Süleyman Soylu imzalı  “Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Genelgesi” yayımladı. İçerisinde, "Emniyet ve jandarmada sadece kadına şiddet konusunda uzmanlaşan birimler kurulacak" ibaresi yer alan genelgede, şiddet gören kadınların “uzlaştırılması” ile aile şiddetin önüne geçilebileceği ifadesi yer aldı. Ancak kadına yönelik şiddetin artmasında en önemli nedenlerden biri de bu. Kadın “uzlaştırma” adı altında şiddet gördüğü ortama geri dönmek zorunda bırakılıyor. 

 

‘Uzlaştırma yapılmasın’ dilekçesine ret cevabı verildi

 

Bu durumun ne tür sonuçlara yol açtığının en yakın tanıklarından biri de “Uzlaştırmacı” olarak da görev yapan Mardin Barosu Kadın ve Çocuk Hakları Komisyonu avukatlarından Dilan Koç. Dilan, kendisine gelen bir şiddet vakasının uzlaştırmadan çıkarılması için Kızıltepe Cumhuriyet Başsavcılığı Uzlaştırma Bürosuna dilekçe verdi. Dilekçesine olumsuz yanıt verilen Dilan, olayı şöyle anlattı: “Dosyada bir kadın var ve kocası tarafından darp edilmiş. Hem kocası hem de kocasının eşi tarafından darp edilmiş ancak eşinin olayı uzlaştırma kapsamında olmayıp kanunen yasaklanmıştır. Bununla birlikte kocasının eşinin darp etmesi olayı uzlaştırma kapsamında yer almakta olup tarafıma uzlaştırma işlemi yapılmak üzere teslim edilmiştir. Biz sadece kocaları tarafından değil kadına yönelik her türlü şiddetin uzlaştırma dışına çıkarılması gerektiği kanaatindeyiz

 

Dosyayı inceledim, İstanbul Sözleşmesi’nde ‘kadına yönelik her türlü şiddet uzlaştırma ve arabuluculuk kapsamında değerlendirilemez’ diyor. Ama buna rağmen uzlaştırma yapılabiliyor. Ben de kadına yönelik her türlü şiddetin uzlaşmadan çıkarılması için savcılığa dilekçe vereyim dedim. Dilekçe ile de bunu bildirdim. Kadınların şiddete uğradıktan sonra tekrar eşleri tarafından baskıyla şikayetlerinden vazgeçebileceği ihtimali vs. durumunu yazdım." 

 

‘İstanbul Sözleşmesi’nde ‘uzlaştırma’ yasak’ 

 

Savcılığın dilekçeyi gördükten kısa bir süre sonra Adalet Bakanlığının bu konuda görüş bildirmiş olduğunu ve talebinin hayata geçmesinin söz konusu olamayacağı yanıtını aldığını söyleyen Dilan, "Talebimi kabul etmeyip ‘biz uzlaştırma yapmaya devam edeceğiz’ denildi. Kadına yönelik hiç bir şiddet uzlaştırma kapsamında değerlendirilmemeli. Yine kadınların tekrar baskı ile ifadelerinin değiştirilmesi uzlaşmaya zorlanması ihtimalinden dolayı, İstanbul Sözleşmesi’nde de bunun açıkça yasaklandığı söyleniyor. Kadına yönelik bir şiddet söz konusu ve bu aslında sözleşmede yasak" diye konuştu.

 

'Uzlaştırma şiddeti arttırmaktadır'

 

Kadına yönelik şiddetin her türlüsünün uzlaştırma, arabuluculuk gibi tarafların iradesine bırakılan yöntemler ile çözüme kavuşturulmaması gerektiğini vurgulayan Dilan, yapılan uzlaştırmaların çoğu zaman kadına şiddeti artırdığını aktardı. 

 

‘Kanun koyucu üzerinde bir baskı uygulanmalıdır’

 

İstanbul Sözleşmesi kanunların üstünde bir konuma sahip olsa da kanun koyucunun yasaklayıcı maddeleri kanuna da ilave etmesini zorunlu kıldığını aktaran Dilan, son olarak şunları dile getirdi: “Gerek uzlaştırmacılık görevini yapanlar, gerek yargının üç sac ayağından birini oluşturan avukatlar, kendilerine gelen dosyaları savcılık ve mahkemelere iade etme yöntemiyle kanun koyucu üzerinde bir baskı uygulamalıdır. Kadına yönelik şiddetin ve kadın ölümlerinin gittikçe arttığı günümüzde uzlaştırma, faillere yapılan indirimler, haksız tahrik ve benzeri uygulamalar kadına şiddeti arttırmaktadır. Bu sebeple yeryüzünde tek bir kadın dahi şiddet görmeyecek konuma ulaşıncaya kadar kadına yönelik şiddet en ağır şekilde cezalandırılmalı, hiç bir indirim uygulanmamalı, kadın ve şiddet uygulayıcı uzlaştırmaya, barıştırılmaya çalışılmamalıdır.”