Sozda Oremar

 

ŞEHBA - Kadınlar, Rojava Devrimi öncesinde Baas rejiminin tüm baskı ve yasaklamalarına rağmen 8 Mart’ı kutladı. Devrim öncesindeki örgütleme faaliyetlerine katılan Kongreya Star Efrîn Koordinasyonu üyesi Hediye Yûsif, “Rojava Devrimi ile birlikte kadınlar özgürlüklerine ve haklarına ulaştı. Her yer 8 Mart alanı oldu” dedi.

 

Rojava Devrimi’nin başladığı 2012’den itibaren her yılı özsavunma, direniş ve devrim inşası ile geçiren Kuzey Doğu Suriyeli kadınlar, 8 Mart’a Türkiye ve ona bağlı grupların saldırılarına karşı özsavunma direnişi ile giriyor. Kadın çalışmalarının 1980 yılında start aldığı Kuzey ve Doğu Suriye’de, Baas rejimi döneminde 8 Mart sadece iktidar tarafından resmi olarak kutlanıyordu. Bunun dışında yapılacak olan tüm kutlamalar ise yasaklıydı. Kürt özgürlük mücadelesinin bölgede gelişmesi ile birlikte 8 Mart ilk olarak 1987 yılında bir evde gizlice kutlandı. Kadınlar bir taraftan PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın ortaya koyduğu paradigma çerçevesinde örgütlenirken, diğer taraftan da Baas rejiminin baskılarına da direniyordu. Rojava Devrimi’nin filizleri ise o dönemde toprağa atıldı.  

 

İlk kitlesel etkinlik Qamişlo’da yapıldı

 

2000’li yıllara gelindiğinde ise örgütlenen kadınlar sokaklara çıkma kararı aldı. Kuzey ve Doğu Suriye’de ilk kitlesel 8 Mart Dünya Kadınlar Günü etkinliği 2004 yılında Qamişlo’nun Terteb köyünde yapıldı. Binlerce kadın ulusal kıyafetleri ile etkinliğe katılırken, rejim güçlerinin saldırısı da gecikmedi. Onlarca kadın işkence edilerek gözaltına alındı. O yıl gözaltına alınan Nazliye Keçel’den( Xela Derik) bir daha haber alınamadı.

 

Alanlarda DAİŞ karanlığı parçalandı

 

Yekitiya Star çatısı altında evlerde kutlamalar yapmaya devam eden kadınlar, 2009 yılında bu kez Dêrik’te buluşarak 8 Mart’ı kutladı. Rojava Devrimi ardından kadınlar 8 Mart’a daha bir önem atfetti ve her günlerini 8 Mart’a dönüştürmeyi başardı. Kadınlar bütün görkemleri ile alanlarda buluştu ve DAİŞ’in yarattığı karanlığı alandaki renkleri ile adeta parçaladı.

 

Bu yıl Kongreya Star öncülüğünde “Mücadelemiz özgürlük, direnişimiz zaferdir” sloganı ile alanlara çıkan kadınlar bu yılki 8 Mart etkinliklerini Türkiye’nin 9 Ekim saldırıları sonrası katledilen Suriye Gelecek Partisi Hevrîn Xelef, Yadê Aqide ve YPJ’li Amara Rênas’a atfetti.

 

Kongreya Star Efrîn Koordinasyonu üyesi Hediye Yûsif, bölgede Rojava Devrimi öncesi ve sonrası 8 Mart kutlamalarını ajansımıza değerlendirdi.  

 

‘Rejim kadınların haklarını ellerinde aldı’

 

Rojava Devrimi’nden önce kadınların Suriye’de örgütlü bir şekilde 8 Mart’ı kutlayamadıklarının altını çizen Hediye, Baas rejiminin saldırı yapacağı endişesi içerisinde kutlamaların yapıldığını ve buna rağmen çok güçlü katılımın olduğunu vurguladı. Hediye, rejimin kadınların bütün haklarını ellerinden aldığını söyleyerek, buna karşı bir mücadelenin de olduğunu ifade etti.

 

‘Rejim döneminde kutlamaları erkekler organize ediyordu’

 

Rejimin 8 Mart kutlamalarına getirdiği yasaklara dikkat çeken Hediye, şunları aktardı: “Önder Abdullah Öcalan’ın felsefesinden yola çıkan ve bundan gücünü alan kadınlar,8 Mart’ı çeşitli etkinlikler ile kutluyordu. 8 Mart için yapılan eylem ve etkinlikler Baas rejimi tarafından yasaklanıyor, kutlama yapan kadınlar ise gözaltına alınıyordu. Suriye Kadın Birliği öncülüğünde yapılan kutlamalar rejimin denetiminde ve dar bir çerçevede kutlanıyordu. Kutlamalar sadece rejimin olduğu alanlarda yapılıyordu. Çoğu kez erkekler 8 Mart kutlamalarını organize ediyor ve kadınların kendi haklarını dile getirmesine ve kutlamalarını yapmasına engel oluyordu. Kadınlar, Önder Abdullah Öcalan’ın fikir ve ideolojisi ile tanışınca kadın özgürlüğü ile de tanıştı. Kadınlar toplumun örgütlenmesi boyutunda birincil güç konumuna geldi. Suriye’nin birliği için kadınların birliği oldukça önemli. Bütün engellemelere rağmen Kürt kadınları Suriye’de 8 Mart’ı örgütlüyor ve çok görkemli kutlamalar yapıyordu. Kürt kadınları Arap kadınları da örgütleyerek etkinliklere onları da katıyorlardı.”

 

‘Toplum rejimin siyaseti içine hapsedilmişti’

 

Rejimin o süreçteki baskılarını anlatmaya devam eden Hediye, Suriye sisteminin çok sıkı bir şekilde inşa edildiğinin altını çizdi. Kimsenin kendi iradesi ile hareket etmesine dahi izin verilmediğini ifade eden Hediye, “Rejim toplum özgürlüğüne karşıydı ve toplumu kendi siyaseti içine hapsetmişti. Özellikle kadının yok edilmesi üzerine sistemlerini inşa etmişlerdi. Fakat Kürt kadınları bu zihniyete karşı varlığını, toplumunu ve kültürünü koruyordu” dedi.

 

‘Örgütleme yaptığım için tutuklandım’

 

Hediye, Şam’da 2006 yılında 8 Mart hazırlıkları yaptıklarını aktararak, bu dönemde kendisinin rejim askerleri tarafından gözaltına alındığı bilgisini paylaştı. Hediye, gözaltına alınışını ve sonrasını ise şöyle anlattı: “Yaklaşık 6 saat sorguda kaldım. Kadın olduğumuzu, haklarımıza ve mirasımıza sahip çıkacağımızı dile getirdim. Sorgunun ardından serbest bırakıldım ve gidip kutlamamızı yaptık. Büyük bir ısrar ile 8 Mart’ı kutladık. Arap kadınlar da kutlamaya katıldı. Daha sonra rejimin baskıları yüzünden yönümüzü Efrîn’e verdik. Burada etkinliklerimiz için örgütleme yaptık. Fakat 2006 yılının Nisan ayında tekrar gözaltına alındım. Etkinliğimizi halkın içinde yaptığımız için suçlu olarak görüldük. Bize ‘vatanı parçalıyorsunuz’ suçlaması yönelttiler. Yaklaşık 2 yıl cezaevinde kaldım. Daha sonra serbest bırakıldım ve 8 Mart kutlamaları için tekrar kolları sıvamaya başladık.”

 

‘Rojava Devrimi ile kadınlar miraslarına sahip çıktı’

 

Rojava Devrimi ile birlikte kadın renginin ön plana çıktığını söyleyen Hediye, Kürt kadınların, kadın mirasına sahip çıkmak adına direndiğini kaydetti. Hediye, “Kadınlar devletlerin siyaseti içerisinde dar bir çerçevede kalıyorlardı. Ama Rojava Devrimi ile birlikte kadınlar özgürlüklerine ve haklarına ulaştı. Her yer 8 Mart alanı oldu. Kürt kadınları Kuzey ve Doğu Suriye’de kadınların örgütlenmesine öncülük etti ve bunu bir misyon olarak omuzladı. 2005’te Yekîtiya Star kuruldu ve devrim ile birlikte genel bir kongre ile Kongreya Star‘ın oluşumu ile kadınlar örgütlenmeye başladı” dedi.  

 

‘21’inci yüzyıl kadınların yüzyılı olacak’

 

Devrim öncesi ve sonrası 8 Mart kutlamalarına işaret eden Hediye, şunları belirtti: “Devrim öncesi ve sonrasında yapılan 8 Mart kutlamalarında ciddi bir fark var. Kadın özgürlük hareketi sadece Suriye’deki kadınlar üzerinde değil, tüm dünya kadınlarını etkiledi. Kuşkusuz Rojava Devrimi’nde YPJ’liler büyük bir rol aldı ve sembol oldu. Tüm kadınların özgürlüklerine sahip çıkması gerekiyor. Kadınlar diktatör sistemine başkaldırıyor. Bu yıl da kadınlar 8 Mart’ı renkleri ile kutlayacak.”