“Dünyada hiç kimsenin neden kendi olamadığı üzerine bir kitap yazsam… Bu ülkedeki vicdan yokluğunun nedenini anlatsam…"  gibi sözleriyle hafızalara kazınan yazar Leyla Erbil’in doğum günü bugün.  12 Ocak 1931 yılında İstanbul'da dünyaya gelen Leyla, İstanbul Üniversitesi İngiliz Edebiyatı bölümünde eğitim gördü. Son sınıftayken okuldan ayrılan Leyla, "Uğraşsız" adlı hikaye kitabıyla yazarlık hayatına giriş yaptı. Seçilmiş Hikayeler Dergisi, Giderek Dost, Yeni Ufuklar, Yeditepe, Ataç, Papirus ve Yelken gibi edebiyat dergilerinde yazı ve hikayeleri yayımlandı. Türk Edebiyatının cesur kadını olarak bilinen Leyla, Karl Marks ve psikanalitik kuramın kurucusu Sigmund Freud'un düşüncelerini kaynak olarak aldı. 

 

TİP’in kültür sanat bürosunda çalıştı 

 

1970'te Türkiye Sanatçılar Birliği ve 1974'te Türkiye Yazarlar Sendikası'nın kurucuları arasında yer alarak PEN Yazarlar Derneği'nin üyesi oldu. 1961’de Türkiye İşçi Partisi’ne(TİP) üye olan Leyla, bir süre TİP'in kültür sanat bürosunda görev aldı. 

 

Nobel’e aday gösterilen ilk kadın 

 

ABD tarafından "Lowa Üniversitesi Onur Üyeliği" alan Leyla, Türkiye'deki Edebiyat Ödülleri'ne tavır alarak katılmayı reddetti.  Uzun süre bu tavrını koruyan Leyla, , 2000- 2001 yılı Ankara Edebiyatçılar Derneği Onur Ödüllerini kabul etti. 2002 yılında ise, PEN Yazarlar Derneği tarafından Nobel Edebiyat Ödülü'ne Türkiye'den gösterilen ilk aday olan kadın oldu. 19 Temmuz 2013'te yaşamını yitiren Leyla, yaşamı boyunca çok sayıda öykü, roman ve mektup yazdı.  

 

Leyla'nın hafızalara kazınan birkaç sözü şöyle: 

 

*Dünyada hiç kimsenin neden kendi olamadığı üzerine bir kitap yazsam… Bu ülkedeki vicdan yokluğunun nedenini anlatsam…" 

 

*Ben insanların tümünün yaralı ve hasta olduğuna inanıyorum. Sanatımın kaynağı da bu her insanda gördüğüm zavallılıkla, derinlikle ilgilidir.- 

 

*Bekliyorsun, sürekli bekleyişleri art arda ekliyorsun; seni seyrediyorum ve ses etmiyorum çünkü bekleyişin süslü bir imparatorluğu vardır. Umut silinene kadar güçlü bir direnişle dikilirsin tahtında.. Leyla Erbil - Cüce

 

*Hiç durmadan yaz, yaz yaz at bir köşeye, arkasını bırakma yazmanın. İşte benim tek sığındığım, tek avunduğum şiirlerden de umudum kesildi artık. Yaşamanın anlamı ne olacak artık, ölebilirim artık. Tuhaf Bir Kadın - Leyla Erbil

 

*İçimde birçok anlar bitmek tükenmek bilmez bir yıkıntı, bir huzursuzluk var. Bulamadığım, bulamayacağım bir şeyi daima arıyor gibiyim. Nedir beni mesut edecek, ne gibi bir şeydir, onu da bilmiyorum.

 

*İnsan tek başına yaşamı karşılamak zorunda. Bense ille de bir sevgiliyle el ele verip değiştirecektim dünyayı. Ne ham hayal, ne zırvalık.

 

*Asıl sorun? Asıl sorun tek başına ayakta durabilmekte, yalnızlığı öğrenebilmekte mi? Asıl sorun sevgisiz yaşayabilmekte mi? Sevgisiz kalıp direnmeyi, sevgisiz kalıp gene de boyun eğmemeyi, dilenmemeyi öğrenmekte mi?"