Halk arasında “taçsız kraliçe” olarak bilinen dengbejlerinin de yol gösterici saydığı Ayşe Şan’ın yaşamını yitirişinin üzerinden 21 yıl geçti.  1938 yılı Kasım ayında Diyarbakır’da  Ayşe Şan; Eyşana Kurd, Eyşe Xan, Eyşana Osman, Eyşana Êlî isimleriyle de biliniyor. Erkek egemen dünyada hayata tutunmaya çalışan, baskılara, dilinin ve kültürü üzerindeki yasağa karşı yaşamının son gününe kadar direnen Ayşe Şan, yoksulluğu, erkek egemen zihniyeti, sürgünü ve acıyı en derinden deneyimleyen  kadın dengbêjlerden biridir. Erken yaşta evlendirilen ve dengbêj divanlarında büyüyen Ayşe Şan, feodal baskılar ve devletin Kürtçe yasakları nedeniyle sırasıyla, Antep, İstanbul, Almanya, Bağdat ve İzmir’de sürgün hayatı yaşadı. 18 Aralık 1996’da İzmir’de yaşamını yitiren Ayşe Şan, yıllardır 18 Aralık’ın yıldönümünde Kürt kadın dengbêjler, Kürt kadınları tarafından düzenlenen etkinliklerle anılıyor.

 

Kaynak: Çatlak Zemin