26 Nisan 1986: Çernobil patlaması gerçekleşti

  • 09:08 26 Nisan 2023
  • Tarihte Bugün
 
Ukrayna’daki Çernobil Nükleer Santrali’nde nükleer patlama gerçekleşti. Patlama, en büyük nükleer facialardan biri oldu.
 
Ukrayna’nın Pripyat şehri yakınlarındaki Çernobil Nükleer Santrali'nin 4 numaralı reaktöründe 26 Nisan 1986’da nükleer patlama gerçekleşti. Patlama, Uluslararası Nükleer Olay Ölçeği'ne göre o güne kadar meydana gelmiş en büyük nükleer “kazalardan” biri. Patlamada yaşamını yitirenlerin sayısı net olarak belirtilmemekle birlikte, farklı kaynaklarda 4 bin ila 93 bin arasında rakamlar verilmekte. Faciadan sonra santrali tecride almak için kullanılan 600 bin kadar kişinin maruz kaldığı radyasyon neticesinde kansere yakalandığı ve yaşamını yitirdiği kaydedildi. Fakat bu sayı dönemin SSCB hükümeti tarafından yalnızca 31 kişi olarak kayıtlara geçti. Ayrıca çok büyük bir alana yayılan radyasyon neticesine uzun vadede sonuçlarının daha ağır olduğu değerlendiriliyor.
 
Çernobil nükleer reaktöründeki patlama sonucunda çevre ülkelere yayılan radyoaktif parçacıkların büyüklüğü ve etkileri üzerine patlamanın üzerinden geçen yıllarda ciddi bilimsel araştırmaların yapılmamış ve radyasyon seviyesini gösteren sayısal değerlerin açıklanmamış olması, patlamanın hemen sonrasında Türkiye üzerindeki etkilerle ilgili yeterli veriye ulaşmayı imkânsızlaştırdı. Ancak Çernobil kazasının Avrupa üzerindeki etkilerini gösteren harita ve çizelgeler, radyoaktif serpintinin çok geniş bir alanda yayıldığı ve Avrupa'daki pek çok ülkeyi doğrudan etkilediğini gösterdiği gibi; ülkedeki kanser vakalarının artışının nedeninin Çernobil olduğuna ilişkin kuşkular hâlâ devam ediyor.
 
Tarihte bugün yaşanan diğer kimi gelişmeler şöyle:
 
1971: Yazar Sevgi Soysal’a bir yıl hapis cezası verildi.
 
1995: Türkiye'nin ilk kadın kaymakamları Elif Arslan ile Özlem Bozkurt görevlerine başladı.
 
2005: Orta Afrika Cumhuriyeti’nin ilk ve tek kadın başbakanı olan Elisabeth Domitien yaşamını yitirdi. Ülkenin Lobaye eyaletinde 1925’te doğan Elisabeth, başbakanlık görevini 2 Ocak 1975 - 4 Nisan 1976 tarihleri arasında sürdürdü.
 
2010: Mêrdîn’in (Mardin) Şemrex (Mazıdağı) ilçesine bağlı Bilge köyünde, 7'si çocuk 44 kişinin yaşamını yitirdiği “Bilge Köyü Katliamı’ndan tutuklanan 8 kişiden, 6'sına 44’er kez müebbet hapis verildi. Olayda; yaşı küçük olan bir sanığa 44 kez 15 yıl, evinde silah bulunduran sanığa ise 15 yıl hapis cezası verildi.
 
2016: Afrika ülkesi Cibuti'de taciz, tecavüz, cinsel işkence uygulamalarına dönük cezasızlık politikalarına karşı yıllardır mücadele veren Cibutili kadınlar Avrupa'da açlık grevine başladı. 10 Cibutili kadın, Belçika'nın Brüksel kentinde halkevinde açlık grevi eylemi başlattı.
 
2018: Amed’de 28 Mart 2006 tarihinde polis saldırılarında gaz fişekleriyle katledilen 8 yaşındaki Enes Ata ile 14 yaşındaki Mahsum Mızrak’ın ölümüyle ilgili özel harekât polisleri H.A, N.Ö. ve B.Ö. hakkında “olası kast sonucu ölüme neden olmak” suçundan ömür boyu hapis cezası istemiyle açılan davada karar çıktı. Diyarbakır 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen duruşmada failler hakkında delil yetersizliği gerekçesiyle beraat kararı verildi.
 
2019: ODTÜ 33’üncü Uluslararası Bahar Şenliği'nde geleneksel hale gelen Devrim Yürüyüşü'nün 27'ncisi gerçekleştirildi. Yürüyüşte açlık grevinde olan Leyla Güven'in eylemine ses verilmesi çağrısı da yapıldı.
 
2022: Güney Kurdistan’da  akademisyen, yazar, aydın, sanatçı, milletvekilleri, gazeteci ve aktivistlerin de aralarında bulunduğu 415 isim, yayımladığı bildiride, PKK Lideri Abdullah Öcalan'ın özgürlüğünü istedi.