ANKARA / İSTANBUL – Hasta Mahpuslara Özgürlük İnisiyatifi, nefes almakta zorlanan hasta tutsak Neslihan Çetin’in yaşadığı sağlık hakkı ihlalinin giderilmesini isterken, İstanbul'daki "F Oturumu” eyleminde ise ağır hasta tutsak Gülistan Abdo’nun durumuna dikkat çekildi. Eylemde, Gülistan’ın cezaevinden gönderdiği mektup okunarak derhal serbest bırakılması çağrısı yapıldı.  

 

Hasta Mahpuslara Özgürlük İnisiyatifi, hasta tutukluların durumuna dikkat çekmek amacıyla bir kez daha bir araya geldi. Eylemin 451'inci haftasında İnsan Hakları Derneği (İHD) Ankara Şubesi önünde yapılan eylemde, “Tedavi haktır engellenemez, hasta mahpuslar serbest bırakılsın” pankartı açıldı. Eyleme, Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti) Ankara 1’inci bölge milletvekili adayı Emirali Türkmen, Hatice Göz, Ali Özkan ve Bülent Kaya katıldı. Manavgat S Tipi Cezaevi’nde tutulan hasta tutsak Neslihan Çetin’in sağlık durumuna dikkat çekilen eylemde, İHD Merkezi Hapishaneler Komisyonu Eş Sözcüsü Nuray Çevirmen konuştu.

 

Destek yastığına gerek yokmuş

 

Neslihan’ın 23 yıldır cezaevinde tutulduğunu 2022 yılı sonunda kendi isteği dışında Bayburt M Tipi Kapalı Cezaevi’nden Manavgat S Tipi Kapalı Cezaevi’ne sevk edildiğini belirten Nuray, “Kuruma ilk geldiğinde çıplak arama dayatmasına maruz bırakılmıştır.  Sağlık sorunlarından kaynaklı olarak kullandığı malzemeleri tekrardan gecikmeli ve doktor raporu çıkartarak aldırabilmiştir. Ancak rapor almasına rağmen fıtık ve eklem romatizmasından dolayı egzersiz yapması için gereken minderi alamamıştır. Yine doktor raporu ile fıtık ve boyun düzleşmesi için yatarken kullandığı ortopedik yastığı verilmiş ancak yatakta otururken ve destek amaçlı kullandığı diğer yastığı ‘gerek yoktur’ denilerek verilmemiştir. Yine yarım botları ‘içinde metal var’ denilerek verilmemiştir. Aylardır tek bir terliğe izin verilmiş ve bu terlik hem banyo da hem de oda içinde kullanıldığından sağlığını da olumsuz etkilemektedir” diye konuştu.

 

‘Böyle bir hastalığın yok’ deniliyor

 

Uzun zamandır cezaevinde olan Neslihan’ın koşullardan kaynaklı olarak pek çok hastalığı bulunduğunu aktaran Nuray, “Yıllarca zehirli tiroid tedavisi görmüştür. Yıllar içinde bu tedavi ya kesintiye uğramış ya da “böyle bir hastalığın yok” denilmiştir.  En son 30 Temmuz 2021’de Erzurum’da geçirdiği ameliyatla tiroid bezleri alınmış ve ömür boyu ilaç kullanmaya mahkum duruma gelmiştir. Bayburt’ta ilaç temininde kurumdan kaynaklı 1-2 gün aksama olsa da çok fazla yaşamamıştır.  Manavgat’a geldiğinde 4 gün ilacını alamamıştır. 2 Aralık 2022’de hastane sevki yapılmış ancak 13 Şubat 2023 tarihinde ancak götürülmüştür. Dahiliye doktoru tarafından tiroid testleri için kan alınması talep edilmiş ancak eli kelepçeli olarak kan alınması yönünde Jandarma tarafından baskı uygulanmıştır. Israrlar sonucunda tutanak tutularak doktor tarafından inisiyatif alınmış ve kelepçesi açılmıştır. Ancak bu kez de diğer eli demir direğe kelepçelenerek kan alınmıştır. Kan değerlerinde tiroid değerlerinin yükseldiği tespit edilmiş ve ilacının dozu arttırılmıştır” diye konuştu.

 

‘Sağlık hakkı korunsun’

 

Neslihan’ın Tiroid, eklem romatizması, bel ve boyun fıtığı, boyun düzleşmesi, boyun omuriliğinde bir parmak uzunluğunda sebebi anlaşılamayan bir delik ve orada yine nereden aktığı belli olmayan bir ödem bulunduğunu aktaran Nuray, şunları söyledi: “Gizli varis, tiroid nedeniyle oluşan kalp ritim bozukluğu, kalp çarpıntısı, göz alerjisi-egzaması, sinüzit, mide reflüsü gibi birçok rahatsızlıkları var. Ancak bu rahatsızlıklarının içinde en çok zorlayan fıtık ağrıları ve eklem romatizmasıdır. Tiroid nedeniyle çoğu zaman nefes alıp vermekte zorlanıyor ve kimi zaman da biri boğazını sıkıyor gibi zorluk çekiyor.    Neslihan Çetin’in kronik rahatsızlıkları nedeniyle tetkikleri ve tedavileri geciktirilmemeli ve sağlık hakkı korunmalıdır. Ayrıca hastalıkları nedeniyle kullanmak zorunda olduğu eşyalarının ve diğer eşyalarının verilmesi sağlanmalıdır.”

 

Açıklamanın ardından eylem sona erdi. 

 

İstanbul

 

İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishaneler Komisyonu, her hafta düzenledikleri “F Oturumu" eyleminin 579’uncusunu dernek binalarının önünde gerçekleştirdi. Çok sayıda tutsak yakınının katıldığı eylemde Gebze Kadın Kapalı Cezaevi’nde tutulan hasta ve engelli tutsak Gülistan Abdo’nun sağlık durumuna dikkat çekildi. “Ağır hasta mahpus Gülistan Abdo serbest bırakılsın” pankartının açıldığı eyleme, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Milletvekilli Züleyha Gülüm destek verdi. “Tedavi haktır engellenemez” ve “Gülistan Abdo serbest bırakılsın” sloganları atıldı. Açıklamayı, İHD üyesi Mukaddes Şamiloğlu yaptı.

 

“Asker yok denilerek tedavisi engelleniyor”

 

Gülistan’ın 1994 yılında tutuklandıktan sonra  sol bacağının kesildiğini ve ardından bir çok hastalığının oluştuğunu belirten Mukaddes, “Bacağının protez olması ve proteze bağlı sağlık sorunları yanında, mide ve böbrek hastalıkları, hipertansiyon ve rahim içindeki kitleye bağlı sağlık sorunları da yaşamakta, hapishane koşullarında günlük yaşamını dahi sürdürmekte zorlanmaktadır” dedi. Mukaddes ayrıca  “Asker yok” ya da “sıra yok”  denilerek Gülistan’ın tedavisinin atlatıldığını dile getirdi.

 

‘Cezaevi koşulları beni zorluyor’

 

Ardından Mukaddes, Gülistan’ın İHD’ye gönderdiği mektubu okudu. Mektupta şu ifadelere yer verildi : “Sağlık sorunlarımla 28 yıldır uğraşıyorum ve bünyem artık kaldırmakta zorlanıyor. Cezaevine girdiğim ilk üç yıl boyunca koltuk değnekleri kullandım. Ancak 1997 yılında protez taktırabildim. Cezaevi koşulları benim için çok zor. Mimari koşullar- mekân bir taraftan zorluyor, beslenme koşulları başka bir problem. Kemiklerimi güçlendirmem gerekiyor ama öte yandan kilo almamam gerekiyor. Bunun için özenli bir beslenme gerekiyor ama ben bunu yapamıyorum. Bundan da önemlisi protezimin sürekli değişmesi gerekiyor ve her defasında uygun protez yaptırmak, ona alışmak, protezlerde yaşanan sıkıntıları ilgililerle çözmek artık işkence gibi zor. Her protez değişiminde, hem maddi olarak ederini karşılamakta sorun yaşıyorum hem de ruhsal olarak zorlanıyorum. Uygun protezi sağlama ya da ona uyum sürecimde zorluklar çıkıyor, bacağımın derisi inceldiği için yaralar oluyor ve ben bunlarla baş edemiyorum. Son muayenem yapıldığında bacağımın protezle buluşan bölümünde aşırı incelme, sivrilme olduğu tespit edildi. Sürekli ağrıya neden olduğu için dayanılması zor bir durum. Ameliyat öngörüldü. Ancak hekimin de söylediği gibi bu koşullarda bu ameliyat çok zor. Madden ve manen bu koşullarda ameliyat olmayı kaldıramam. Hastaneye gidiş gelişlerde dahi günlerce yerde kalıyorum. Kelepçe ve tek ayaklı o koşullara katlanmaktansa çoğu kez gitmiyorum, gidemiyorum. Bunun dışında mide rahatsızlığım, böbrek rahatsızlığım ve rahimde kist var. Her anlamda cezaevi koşulları beni zorluyor. Kendime bakamıyorum artık.”