İZMİR - Son bir ayda tecride karşı yapılmak istenen 3 eylem ve etkinliğin yasaklandığını belirten hak örgütleri, bu eylemlerde işkence ve diğer kötü muamelede bulunan ve kanunsuz emir verenler hakkında soruşturma talep etti.

 

İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi, Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) İzmir Şubesi ve Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) İzmir Şubesi 18 Aralık 2022’de  “Tecrit ve Savaşa Karşı Yürüyüş” eyleminde polis tarafından gerçekleştirilen hak ihlallerine ilişkin İHD İzmir Şube binasında basın toplantısı düzenledi. Basın metnini ÖHD İzmir Şube Eşbaşkanı Avukat Velat Zeren okudu.

 

‘Tecrit tüm topluma uygulanıyor’

 

Ayrımcılık ve ötekileştirme sorunun en çok cezaevlerinde gerçekleştirildiğini, tutsakların haklarının kullanılmasının engellendiğini vurgulayan Velat, birçok siyasi tutsağın infazının keyfi nedenlerle yakıldığını belirtti.  Velat, “Türkiye genelinde, İmralı Ada Hapishanesi’nde Abdullah Öcalan ve diğer mahpuslar üzerinde mutlak iletişimsizlik haline bürünen tecrit uygulamaları, tüm hapishanelerdeki siyasi mahpuslara uygulanmaktadır. Tecrit sadece hapishanelerde değil tüm toplum üzerinde, kadınlar, LGBTİ+ bireyler üzerinde, hak ve temel özgürlükler üzerinde uygulanmaya başlanmıştır. Tecrit siyasetine karşı çıkan, bunun için nöbet eylemleri ve basın açıklamaları yapmak isteyen kişi ve topluluklara karşı ayrımcı, ötekileştirici, hedef gösterici, illegalize etmeye yönelik, engellemeye yönelik valiliklerin yasaklayıcı, kolluk kuvvetlerinin ise müdahaleci davranışları görülmektedir” diye kaydetti.  

 

‘Son bir ayda tecride ilişkin 3 eylem, etkinlik yasaklandı’

 

Tecride karşı yapılmak istenen eylem ve etkinliklere dair getirilen valilik yasakları ve polis müdahalesi, abluka ve gözaltı uygulamalarında artış gözlendiğine dikkat çeken Velat, şu ifadelere yer verdi:  “Son bir aydır tecride ilişkin yapılmak istenen 3 eylem, etkinlik ya valilik kararıyla yasaklanmış ya da kolluk tarafından engellenmiştir. 18 Aralık 2022 tarihinde “Tecrit ve Savaşa Karşı Yürüyüş” şiarıyla gerçekleştirilmek istenen eylem valilik tarafından yasaklanmış, kitle kolluk tarafından ablukaya alınmış, işkence ve diğer kötü muamele yasağına aykırı şekilde müdahale edilmiş, 42 kişi gözaltına alınmıştır. Yine 13 Ocak 2023 tarihinde Halkların Demokratik Partisi (HDP) Çimentepe ilçe binası önünde yapılmak istenen basın açıklaması kolluk tarafından engellenmiş, kitle kolluk tarafından ablukaya alınmış, ilçe binası içerisine sıkıştırılmış ve 2 kişi gözaltına alınmıştır. En son 14 Ocak 2023 tarihinde HDP Karabağlar ilçe binası önünde yapılmak istenen basın açıklamasında da kitle, kolluk tarafından ablukaya alınmış ve eylemin yapılması engellenmiştir.”

 

‘Tecride karşı çıkışın üzerindeki tecrit de kırılmalı’

 

Düşüncelerini ifade etmek isteyenlerin açıklamalarını yapmaları için gerekli alanı sağlamanın, kişileri dışarıdan gelecek zararlara karşı korumanın devletin sorumluluğu olduğunu kaydeden Velat, valilik yasaklarının kabul edilemez olduğu ve bu tarz uygulamaların OHAL dönemi uygulamaları olduğuna işaret etti. Velat, “Hiçbir kamu görevlisinin keyfi uygulamalarla kısıtlayıcı ve engelleyici davranışları kabul edilemez. Demokratik bir toplumun gereği olarak; tecride karşı çıkışın üzerindeki tecridin de kırılması gerekir” dedi. 

 

Velat devamında, “Tecrit ve Savaşa Karşı Yürüyüş” eyleminde hak örgütlerinin oluşturduğu heyetin raporunda tespit edilen hak ihlallerini şöyle sıraladı: 

 

“* Basın açıklamasına katılmak için gelen kişilerin açıklamanın yapılacağı yere gitmelerine izin verilmemiştir.

 

* İzmir Valiliği’nin eylem etkinlik yasaklama kararı basın açıklamasına katılmak için gelen kişilere bildirilmemiştir.

 

* Anons aracından ‘dağılın’ ikazı yapılmadan ve kişilerin alandan dağılması için alan yaratılmadan kişiler, basın açıklaması saati henüz gelmeden direkt gözaltına alınmıştır.

 

* Anons aracından yapılan ‘Halka sesleniyoruz, burayı boşaltın, burada PKK’lı teröristler eylem yapacak’ şeklindeki konuşma ile basın açıklamasına katılmak için gelen kişiler kriminalize edilerek hedef gösterilmiştir. Bu şekilde provokasyon yapılmıştır.

 

* Eylem ve etkinliğe katılmak için gelen kişilerin yaşam hakkı tehlike altına girmiştir.

 

* Gözaltına alma işlemleri sırasında; ters kelepçe, yere yatırılıp sırtına basma, diz ile vurma, tekme atma, boğaz sıkma, hakaret etme vb şekilde işkence ve diğer kötü muamele uygulanmıştır.

 

* İşkence ve diğer kötü muamele sonucu rahatsızlanan kişiler için kolluk tarafından ambulans çağırılmamıştır.

 

* Basın açıklamasına katılmak için gelmemiş olan ancak Konak Meydanı’nda bulunan herkes meydandan ve çevresinden uzaklaştırılmış, karşı çıkan kişilere polisler tarafından işkence ve diğer kötü muamele uygulanarak zorla uzaklaştırılmışlardır.

 

* HDP Batman ve İzmir Milletvekillerinin basına açıklama yapması, röportaj vermeleri ve halk ile buluşması engellenmiştir.

 

* HDP Batman milletvekili Feleknas Uca polis yeleği giyen bir kişi tarafından birkaç defa sertçe itilmiş, Feleknas Uca konuşmak istediğinde ‘konuşmayın, hastalık bulaştıracaksınız’ denilerek aşağılayıcı ve küçük düşürücü muamele gösterilmiştir.

 

* Gazetecilerin ve gözlemcilerin hak ihlallerinin tespiti engellenmiştir.

 

* Alanda bulunan gözlemciler ve gazetecilerin faaliyetleri engellenmiş, gözaltına alınmaya çalışılmışlardır.

 

* Gözlemcilerin gözlem yapabilmeleri için gerekli ortam sağlanmadığı gibi zorla (iterek, tartaklayarak, hakaret ederek) alandan uzaklaştırılmışlardır.

 

* Valilik yasağı, Kolluk kuvvetleri tarafından verilen emirler ve uygulamaları sonucunda basın açıklamasına katılmak için gelen veya açıklamaya katılım sağlamayacak herkesin ‘İfade ve Düşünce Özgürlüğü’ hakkı ihlal edilmiştir.”

 

’42 kişi gözaltına alındı, bir kişi kalp krizi geçirdi, bir kişi fenalaştı’

 

18 Aralık 2022’de gerçekleştirilmek istenen basın açıklamasında 42 kişinin gözaltına alındığını hatırlatan Velat, “Bu kişilerden biri kalp krizi geçirmiş ve yoğun bakıma kaldırılmış, daha sonra anjiyo yapılmıştır. Bir kişi böbrek rahatsızlığı sebebiyle fenalaşmış, ambulansla hastaneye gönderilip kontrol altına alınmıştır. Bir kişi DBP İl binasına sıkılan biber gazı sebebiyle rahatsızlanmış ve hastaneye kaldırılmıştır” sözlerine yer verdi. 

 

Velat, yetkililerden taleplerini ise şöyle sıraladı: 

 

“* Kişilerin yaşam hakkı güvence altına alınmalı,

 

* Barışçıl gösteri ve protesto hakkı üzerindeki yasaklamalar ve keyfi uygulamaların kaldırılmalı,

 

* Gösterilere müdahalede işkence ve diğer kötü muamele yasağına aykırı uygulamalara son verilmeli,

 

* İşkence ve diğer kötü muamele uygulayanların ve kanunsuz emir verenler hakkında derhal araştırma ve inceleme başlatılarak etkin bir soruşturma yürütülmeli.”

 

Son olarak keyfi uygulamaların, haksız ve hukuksuz gözaltı ve tutuklamaların sona erdirilmesini isteyen Velat, insan hakları ihlallerine ve cezasızlık politikasına karşı mücadeleye devam edeceklerini söyledi.