Karadeniz ve Dumlu cezaevleri raporu: İhlaller bir an önce sonlandırılmalı

  • 15:21 23 Ocak 2023
  • Güncel
 
WAN - Karadeniz ve Erzurum Dumlu 1ve 2 Nolu cezaevlerinde “işkence yasağı, sağlık ve tedavi hakkı, kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı, haberleşme özgürlüğü, ifade özgürlüğü” ihlallerinin yaşandığını açıklayan Van Barosu İnsan Hakları Merkezi, ihlallerin bir an önce sonlandırılması çağrısında bulundu.
 
Van Barosu İnsan Hakları Merkezi ve Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) Van Şubesi Hapishaneler Komisyonu ile Tutuklu Aileleri ile Yardımlaşma Derneği (TUHAY-DER), Karadeniz ve Erzurum Dumlu cezaevlerine dair Aralık ayına ilişkin hazırladıkları raporu, düzenledikleri basın toplantısında açıkladı.  Van Barosu Tahir Elçi Konferans Salonu’nda yapılan toplantıya, Baro, ÖHD, İHD avukatları, TUAY-DER yöneticileri, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Van milletvekili Muazzez Orhan, HDP il ve ilçe yöneticileri, Serhat GÖÇ-DER yöneticileri katıldı.  Raporu, İnsan Hakları Merkezi avukatı Fettah Keleş okudu.
 
Tutsaklar ve ailelerinden gelen başvurular üzerine Karadeniz ve Erzurum Dumlu cezaevlerini ziyaret ettiklerini ifade eden Fettah, tutsaklarla gerçekleştirdikleri görüşmeler sonucunda cezaevleri raporunu hazırladıklarını kaydetti. Fettah, raporla amaçladıkları şeyin cezaevinde yaşanan hak ihlallerini kayıt altına alarak ihlallerin sonlandırılması noktasında yetkili mercilerin harekete geçirmek olduğunu söyledi. Fettah, ziyaret ettikleri cezaevlerini şöyle sıraladı: “Bafra T Tipi Kapalı Hapishanesi, Giresun Espiye L Tipi Kapalı Hapishanesi, Beşikdüzü T Tipi Kapalı Hapishanesi ve Erzurum Dumlu 1 ve 2 Nolu Yüksek Güvenlikli cezaevleri. 
 
Bafra T Tipi Kapalı Cezaevi 
 
Bafra T Tipi Kapalı Cezaevi’nde ağız içi uygulamasının yaşandığını ifade eden Fettah, tutakların ağız içi aramayı kabul etmemesi nedeniyle hastaneye götürülmediklerini söyledi. Söz konusu Bafra cezaevinde bazı hasta tutsakların yaklaşık 2 yıldır hastaneye götürülmediğine dikkat çeken Fettah, cezaevinde yaşanan diğer ihlalleri özetledi: “Hasta mahpusların sağlıklarını tehlikeye sokacak dereceye geldiğini, bazı mahpusların durumlarının çok ağır olduğu, idarenin 3 ay önce yaptığı aramada alınan kitap ve defterlerinin üzerinde isim yok, kime ait bilinmiyor gibi gerekçeler gösterilerek taraflarına verilmediği, aramaların amacı dışına çıkarak sık ve odalar dağıtılarak yapıldığı, muhalif gazetelerin Kürtçe mektupların verilmediği, kurs atölye spor vb. etkinliklerin yaptırılmadığı, Kantin fiyatlarının fahiş olduğu.” 
 
Espiye 
 
Espiye L Tipi Kapalı Cezaevi’nde de aynı ihlallerin yaşandığını ifade eden Fettah, ayrıca Espiye Cezaevi’nde idare ve gözlem kurullarının keyfi ve hukuki olmayan gerekçeler ile tutsakların koşullu salıverilmelerinin ertelendiğini söyledi. Fettah, Espiye’de yaşanan ihlaller nedeniyle 2 aya yakın bir süredir tutsakların 10’ar günlük dönüşümlü açlık grevinde olduğunu dile getirdi. 
 
Beşikdüzü Cezaevi
 
Trabzon Beşikdüzü T Tipi Kapalı Cezaevi’nde sosyal faaliyetlerin tamamen yasaklı olduğunu kaydeden Fettah, cezaevi giriş-çıkışında çıplak aramanın gerçekleştiğini söyledi. Tutsakların Bakanlığa gönderdiği dilekçelerin cezaevi idaresi tarafından el konulduğunu dile getiren Fettah, hastaneye götürülen tutsakların kelepçeli muayene edildiğini aktardı. Fettah, Beşikdüzü Cezaevi’nde yaşanan ihlaller nedeniyle tutsakların Temmuz ayından bu yana 5’er günlük dönüşümlü açlık grevinde olduğunu sözlerini ekledi. 
 
Dumlu Cezaevi
 
Erzurum Dumlu 1 ve 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde ise müebbet, süreli hapis cezası alan tutsakların tek kişilik hücrelerde tutulduğuna dikkat çeken Fettah,  tutsakların günde sadece 1 saat avluya çıkarıldığını belirtti. Fettah devamında, “Mahpusların kaldığı tekli odaların pencerelerine de tel(tor) çekildiği, bu tel sebebiyle mahpusların temiz hava ve güneş ışığından mahrum bırakıldığı, elektrik faturalarının meskenden ticarethaneye dönüştürüldüğü bu sebeple birim fiyatının 4,95-TL’den hesaplandığı ve mahpuslara fahiş faturaların geldiği, iç mektupların aylar sonra verildiği, Dumlu 1 Nolu Kapalı Hapishanesi’nde mahpusların hak ihlallerinin sonlandırılması talebiyle açlık grevi yaptıkları, tel örgüleri protesto etmek için slogan atmaları gerekçe edilerek 7 kişiye 2’şer aylık 7 kere haberleşme disiplin cezası verildiği” bilgisini paylaştı. 
 
Sonuç
 
Söz konusu cezaevlerinde işkence yasağı, sağlık ve tedavi hakkı, kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı, haberleşme özgürlüğü, ifade özgürlüğü şeklinde ihlalleri tespit ettiklerini  dile getiren Fettah, yaşanan ihlallerinin bir an önce sonlandırılması çağrısından bulundu.