Gülistan Dursun 

 

İSTANBUL - İktidarın belirlediği asgari ücretin derde deva olmayacağını söyleyen kadınlar, “Ocak 1’den itibaren zam üstüne zam yağacak. Yine elde bir şey kalmayacak. Bozuk paraya talim olacak insanlar”  dedi. Kadınlar, krizin çözümünün, iktidarın değişmesiyle olabileceğine dikkat çekti. 

 

AKP-MHP iktidarının yürüttüğü savaş politikalarından kaynaklı ekonomik kriz giderek derinleşiyor. Savaşa ayrılan bütçe halkın cebinden çıkarken, enflasyon rakamları da her geçen gün artıyor. Meclis’ten geçen 2023 bütçesinde kadına, halka, emekçiye ve işçiye bir bütçe ayrılmadı. Milli Savunma Bakanlığı’na (MSB) bu yıl 182 milyar 770 milyon 968 bin TL ayıran AKP-MHP iktidarı, emekçiyi ise 8 bin 500 TL asgari ücrete mahkum etti.

 

Belirlenen miktar emekçinin yüzünü güldürmezken, yeni yılda gelecek zamlar da yurttaşlarda büyük bir endişe yaratıyor. Açlık sınırının altında yaşamak zorunda bırakılan yurttaşlara belirlenen asgari ücreti ve yaşanan ekonomik krizi sorduk.

 

Geçim sıkıntısını dil getirdi 

 

Yaşlılık aylığı ile geçinen 87 yaşında Rahime Akkaya,  sağlık problemleri yaşadığını ve ilaçlara para yetiştiremediğini ifade etti. Gözünden ameliyat geçirdiğini ve yeni bir gözlük alması gerektiğini söyleyen Rahime, “Sadece bir gözlük camı için 850 lira istediler. Doğalgazım yok, küçük bir tane elektrik sobası kullanıyorum. Elektriği idareli kullandığım halde 385 lira elektrik faturası geldi” sözleri ile yaşadığı geçim sıkıntısına işaret etti. Eskiye oranla birçok faktörün değiştiğini anımsatan Rahime, “Eskiden her şey kat kat dahi iyi ve güzeldi. Her şey daha ucuzdu, istediğimizi alabiliyorduk. Eskiye nazaran şimdi her konu bakımından çok daha kötü” şeklinde konuştu.

 

 ‘Çözüm iktidar değişikliğinde’

Emekli Esma Armutlu da, belirlenen asgari ücretin az olduğunu, en az 10-12 bin TL olması gerektiğini ifade etti. Ülkenin son on yıldır kötüye gittiğini ifade eden Esma, “Hep bana hep bana diyorlar, bize bir şey yok” dedi. İktidarın İstanbul Belediyesi’ni “ele geçirmek” için çabaladığını aktaran Esma, “Musluklar kesildi, ele geçirmeye çalışıyorlar” ifadelerini kullandı. Asgari ücretin düşük olmasından en çok kadınların etkileneceğini belirten Esma, “Nerede ucuz bir şey varsa oraya gidiyoruz” diye konuştu. Ekonominin mevcut iktidarla düzelmeyeceğini söyleyen Esma, çözümün iktidar değişikliğinde olduğunu sözlerine ekledi.

 

‘Kuru kuru nefes alıyoruz’

 

İşsiz öğretmen Nurcihan Doğan da, “Asgari ücret açıklandı ama hiçbir şekilde işime yarayacağını düşünmüyorum. Bir sürü borcum var ama hiçbirini ödeyebilecek durumda değilim. İnternetim, telefonum hepsi kapalı. Sadece kuru kuru nefes alıyoruz” ifadeleri ile içinde bulunduğu ekonomik krizi anlattı. Kendi branş alanında iş aradığını ancak bulamadığını aktaran Nurcihan, “Arkanı sıvazlayan insan olmadığı zaman işsiz kalıyorsun. Aldığın eğitimle değil, insanlarla hareket ediliyor artık. Liyakatsizlik var. Kimse hakkıyla bir yerlerde bulunamıyor” sözleri ile de kamuda yaşanan adaletsizliğe dikkat çekti.  

 

‘Bu düzen bozuk’

 

Asgari ücret alanların da geçinemediğini söyleyen Nurcihan, sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Her şeyden kısıtlamaya gidiyorlar. Yakıtlardan, çocukların giyiminden, boğazından olsun her şeylerinden kısıyorlar. İnsanların yaşamını idame ettirebilmesi için böyle kısıtlamalara gitmesi çok kötü bir şey. İnsanın hürriyetini, özgürlüğünü bozan bir şey. Ülkemizde düzenin, hakkın, adaletin olması lazım. Yoksa bunun dışında havanda su dövmekten başka yapacağımız bir şey yok. Bundan sonra adaletin gelmesi zor. Kırılan şey kolay kolay düzelmez. Çok şeyin değişmesi lazım. Asgari ücrete seviniliyor ama aslında boşu boşuna seviniyorlar. Ocak 1’den itibaren zam üstüne zam yağacak. Gene elde bir şey kalmayacak. Bozuk paraya talim olacak insanlar. İnsanlar mecburiyetten kaynaklı sesini çıkaramıyor. Ses çıkarsalar bile o sese bir cevap gelmeyeceğini bildikleri için ‘ne yapalım?’ diyorlar. Halkı pasifleştirdiler. Bu düzen bozuk.”

 

‘İndirim olan marketleri gözlüyoruz’

 

Emekli Havva Uykan da,  asgari ücretle geçinmenin çok zor olduğunu ifade etti. Kira masrafı olmadığı halde çok zorlandığını kaydeden Havva, “Eşim önceden hep asgari ücretle çalışıyordu,  geçinebiliyorduk. İki çocuğum vardı, sosyal imkanlarımız vardı, bu kadar hayat pahalılığı yoktu. Bu sefer daha farklı, para gelse dahi her şey artıyor. İndirim olan marketleri gözlüyoruz, hangisi daha uygun diye, bunun için asgari ücret yeterli değil. Pek umut da kalmadı” diye konuştu.

 

‘Bir gelecek göremiyorum’

 

Öğrenci Tuana Tokmak, “Bu ay hiçbir şey alamadım” diyerek zamlardan şikayetçi olduğunu dile getirdi. Ülkede gençlere dönük bir geleceğin olmadığını ifade eden Tuana, iktidarın gençleri anlamaya çalışması ve dinlemesi gerektiğini kaydetti. Tuana, belirlenen asgari ücretin az olduğunu belirterek, öğrencilerin de bu durumdan daha fazla etkileneceğini sözlerine ekledi. Ulaşıma da yeni bir zammın yapıldığını söyleyen Tuana, “Uzakta okul okuyanlar nasıl gidecek okula. Ben bazen okul ücretini ödeyemediğim için okula gidemiyordum” dedi.

 

Belediyenin verdiği 500 lira ile geçiniyor

 

Sağlık nedenlerinden kaynaklı iki yıldır çalışamayan Hanife Kurnaz, da “Ülkenin halini görüyorsunuz, her şey çok pahalı, zor dönemdeyiz ve geçinmek çok zor” ifadeleri ile sitemde bulundu. İstanbul Belediyesi’nin verdiği 500 liralık yardım kartıyla geçimini sağladığını aktaran Hanife, “Kızım kalbinden rahatsız ve tekstilde çalışıyor. Marketlerden hiçbir şey alamıyoruz. Git gide her şey çok pahalı oluyor” diye konuştu.