HABER MERKEZİ - Türkiye'nin ve Kürdistan'ın dört bir yanında sokağa çıkan kadınlar, Jîna Mahsa Amîni’nin katledilmesi sonrası yayılarak devam eden direnişi selamlayarak, “Jin, jiyan, azadî mücadelesini zafere ulaştıracağız” dedi.

 

İran’da Jîna Mahsa Amînî’nin rejime bağlı “ahlak polisi” tarafından işkence edilerek katledilmesi ardından Rojhilat ve İran kentlerinde kadınlar öncülüğünde başlayan direniş devam ediyor. Kadınların direnişine Kürdistan, Türkiye, Ortadoğu ve Avrupa ülkelerinde de destek eylemleri yayılarak sürüyor. Jîna şahsında başlayan kadın direnişine destek olmak için bir çok kentte sokağa çıkan kadınlar "Jin jiyan azadi" sloganını haykırdı. 

 

Van

 

Tevgera Jinên Azad (TJA), Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Kadın Meclisi, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kadın Meclisi ve Star Kadın Derneği ile çok sayıda kadın, Xaçort (Hacibekir) Mahallesi’nde açıklama yaptı. “Kadınlar zafere yürüdüğü yüzyılda dikta rejimlerine boyun eğmeyeceğiz”, “Vina ma cuwîyena ma şên kena” yazılı pankart ve dövizlerin açıldığı eylemde, kadınlar “Jin, jiyan, azadî” sloganı attı.

 

Eylemde konuşan DBP Van İl Eşbaşkanı Gülderen Varlı, kadınların erkeklik aklına karşı boyun eğmeyeceğini belirterek, “Erkek aklı Mahsa Amini’yi katletti. Bedenimizle, özümüzle ve yediğimizle ilgili kimse karar veremez. Buna izin vermiyoruz. İnanç bizimdir, kimse üzerimizde tahakküm kurmaya kalkışmasın. Bunun için katledilen kadınlara söz veriyoruz, ‘Jin jîyan azadî’ mücadelesini zafere ulaştıracağız” dedi. 

 

Kadınlar, başörtülerini çıkararak, Jîna’nın katledilmesini protesto ederek eylemlerini sonlandırdı. 

 

Ankara

 

Ankara Kadın Platformu öncülüğünde çok sayıda kadın Sakarya Caddesi’nde  bir araya geldi. Açıklamaya izin vermeyen polis kadınları işkence ederek gözaltına aldı. Polis saldırısı sırasında 9 kadın gözaltına alınırken, bu sırada çekim yapan gazeteciler de engellendi. "Çevik kuvvet" olarak adlandırılan polisler, gazetecilerin görüntü almasını engelleyerek alandan uzaklaştırdı. 

 

Polis saldırısına rağmen açıklama yapmakta ısrar eden kadınlar, “Dinci gerici yürüyüşlere müdahale etmeyip bize saldırıyorsunuz” diyerek tepki gösterdi.

 

'Jin, jiyan, azadi' sloganı yankılandı

 

Kadınlar tüm müdahaleye ve yağan yağmura rağmen pankartlarını Yüksel Caddesi’nde bir araya gelerek, “Jin,jiyan, azadi” ve “Yaşasın kadın dayanışması” sloganlarını attı.

 

Avukat Ebru Beşe, Güvenlik Şube'de tutulan kadınlardan 4'ünün İranlı olduğunu ve işlemlerin ardından kadınların Göçmen Kaçakçılığı Birimine gönderileceğini kaydetti. 

 

Hakkari 

 

HDP Hakkari Kadın Meclisi de, partilerinin il binası önünde basın açıklaması ve oturma eylemi düzenledi. Eyleme, Hakkari ve Yüksekova Barış Anneleri Meclisi, TJA, Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) Hakkari Şubesi kadın üyelerinin yanı sıra çok sayıda kadın katıldı. Açıklamada, “Kadınların zafere yürüdüğü yüzyılda, dikta rejimlerine boyun eğmeyeceğiz” pankartının yanı sıra yaşamını yitiren Jîna'nın fotoğraflarının bulunduğu dövizler ve kadınların kesilen saçlarının yapıştırıldığı ağaç dalı tutuldu.

 

‘Direnen kadınlara selam olsun’

 

Kitle adına açıklamayı okuyan HDP Merkez İlçe Eşbaşkanı Sinem Seven, iktidarlarının giderek sarsıldığını gören rejim ve güçlerinin, kadınlara ve mücadelelerine saldırdığını belirterek, bu saldırılarla kadınları yıldırmaya ve sindirmeye çalışmakta olduğunu vurguladı. Sinem, “Ancak şu iyi bilinsin ki, kadınlar başta olmak üzere ezilenlerin mücadelesi ve direnişi engellenemeyecek. Şu an dünyanın her yerinden alanlarda kadın mücadelesini büyüten ve İran’da direnen kadınlara ve bir kez daha selam olsun” dedi.

 

Açıklamanın ardından kitle, kadınlara yönelik baskılara karşı oturma eylemine geçerek, “Jin Jiyan Azadî”, “Biji Berxwedana Jinan” ve sanatçı Devrim Demir’in kadınlar için yazdığı, “Tu kî yî” ve “Ez xelefim” şarkılarını söyleyerek eylemlerini sürdürdü. 

 

Eylem, sloganlarla son buldu.

 

Mersin

 

Mersin Kadın Platformu, Alanya Sokağı girişinde açıklama yaptı. Kürtçe, Türkçe ve Arapça “Jin jiyan azadi” ile “Katledilen kadınlar isyanımızdır” sloganları atan kadınlar, Jîna Mahsa Amini’nin fotoğrafının yanı sıra “Hepimiz Mahsa Amini’yiz” pankartı taşıdı. HDP Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan’ın da katıldığı açıklamada konuşan Ceren İnan, İran’da direnişin başladığı günden bu yana 200’den fazla kişi yaşamını yitirdiğini, en az 5 bin kişinin ise tutuklandığını aktardı. 

 

Türkiye’nin İran’ın uzağında olmadığını ifade eden Ceren, şöyle devam etti: “Siyasal İslam’ın yaşamımız, haklarımız, bedenlerimiz üzerindeki kadın düşmanı politikalarını, İran dinci faşist molla rejiminin kadın düşmanı politikalarından tanıyoruz. Tek adamlar ve tek adamların rejimleri dünyanın her yerinde kadın düşmanlığıyla iktidarlarını kuruyor. Ama nafile çünkü karşılarında onlara kafa tutan, susmayan, itaat etmeyen en büyük güç yine kadınlar. Bize dayatılan ahlakı, hapsetmeye çalıştıkları aileleri, mecbur etmeye çalıştıkları güvencesizliği, maruz bıraktıkları erkek şiddetini tepe taklak edecek güce sahibiz. Bugün İran’da yarın her yerde dünyayı yerinden oynatacağız.” 

 

Açıklamanın ardından kadınlar, saçlarını keserken İran ve Rojhilat’ta direnişlerini sürdüren kadınlara destek verdi. Eylem, söylenen Arapça şarkı eşliğinde sona erdi.

 

Adana

 

Adana Kadın Platformu, Heykelli Park'ta yaptığı açıklamayla İran ve Rojhilat’taki direnişe destek verdi. Jîna’nın fotoğraflarının taşındığı açıklamaya, kentte bulunan İranlı kadınlar da katıldı. "Biz İran İslam Cumhuriyeti Değiliz, İranız", "Zen Zendegi Azadi" dövizleri taşıyan İranlı kadınlar, Farsça yaptıkları konuşmada tepkilerini dile getirdi. 

 

Sık sık "Jin jiyan azadi" sloganının atıldığı açıklamada konuşan İranlı kadınlardan Faezeh Minaei, "Artık tüm dünyada milyonlar İran halklarıyla birlikte ve 'Kadın, yaşam, özgürlük’ sloganı ile haykırıyorlar. Bu yaygın itiraz ve birliktelik cani, faşist ve çürümüş hakimiyeti derinden sarsmış, İran halklarının kölelik ve zulümden kurtuluş yolunu açmıştır" dedi. 

 

İran'da devam eden eylemlere değinen İranlı Masha Nasimdoust da, tüm halkların İran'daki direnişe destek vermeye çağırdı.

 

Daha sonra açıklamayı yapan Derya Çiçek Nar, Jîna’nın katledilmesinin tüm dünyada kadınların öfkesini artırdığını belirtti. Siyasal İslam’ın kadın düşmanı politikalarını İran molla rejiminden tanıdıklarını söyleyen Derya, “Hep birlikte sesleniyoruz: İran’da, Türkiye’de, her yerde özgürlük istiyoruz” diye ekledi. 

 

Açıklama sonrası İranlı kadınların Farsça şarkı söylediği anlarda duygular anlar yaşandı. Bu sırada bir İranlı kadın baygınlık geçirdi. 

 

Eylem, kadınların saçlarını kesmesiyle sona erdi. 

 

Hatay

 

Hatay’da da Kadınlar Birlikte Güçlü, Köprübaşı'nda açıklama yaptı. Künefeciler Meydanı'nda bir araya gelen kadınlar, buradan Köprübaşı'na doğru yürüyüşe geçti. Kadınlar adına açıklamayı yapan Dilara Aksu, şöyle dedi: "Bugün bu meydandayız çünkü isyanımız çok büyük, isyanımız şu an dünyanın dört bir yanında ses buluyor. Mahsa Amini 16 gün önce İran'da polis tarafından katledildi. 16 gündür İran’da sokak sokak isyanı büyüten, tüm saldırılara rağmen öfkesiyle şeriatçılara meydanları dar eden kadınların isyanı isyanımızdır. Hiçbir sömürüye, baskıya ve zorlamaya maruz kalmadan özgür yaşayacağımız bir dünyayı mücadelemizle yaratacağız."

 

İstanbul

 

İstanbul’da Kadınlar Birlikte Güçlü, Kadıköy Eminönü İskelesi önünde bir araya gelerek protesto eylemi düzenledi. Eylem öncesi Kadıköy’ün birçok noktasına ve eylemin yapılacağı yere polis tarafından barikat kuruldu. Ancak barikata rağmen binlerce kadın bir araya gelerek, “Jin, jiyan, azadi”, “Nan, kar, azadi”, “Zen, zedengi, azadi” sloganları atıp, “Jin, jiyan, azadi”, “Kadın yaşam özgürlük”, “Diktatöre ölüm”, “Diktatör İran” ve “Mahsa’dan sonra her şey bir saç teline bağlı” dövizleri taşıdı.

 

Açıklamayı okuyan Emekçi Kadınlar (EKA) üyesi Delal Erol, “İran sokaklarında ‘Jin, jiyan, azadi’ sesi yükselirken direniş de büyümeye devam etti. İran İçişleri Bakanlığı, ‘İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi tarafından emredildiğini’ söylediği bir soruşturma kararını açıklarken, aynı anda protestoya katılanlar bir bir gözaltına alındı. İran rejimi Kürt halkının yoğun yaşadığı bölgeler başta olmak üzere halkın üzerine ateş açmaya, saldırmaya başladı. Direniş başladığından bu yana 200'den fazla kişi hayatını kaybederken, en az 5 bin kişi İran rejimi tarafından tutuklandı. Tutuklananlar arasında 16 basın mensubu da bulunmakta” dedi.

 

'Kadın mücadelesiyle özgürlüğümüzü kazanacağız'

 

Kadınların şeriata göre dizayn edilmeye ve kadınların iradesinin yok edilmeye çalışıldığını belirten Delal, “Mahsa’nın katledilmesi tüm dünyada erkek devlet şiddetine karşı mücadele eden biz kadınların öfkesi oldu. Çünkü aynı erkek egemenliğini, aynı erkek şiddetini yaşadığımızı biliyoruz. İran rejiminin dayatmalarına benzer ahlak dayatmalarına maruz kalıyoruz, hayatlarımız giderek kısıtlanıyor. Hayatlarımızdaki şiddet sarmalı İran’da da Türkiye’de de bizzat erkek devlet tarafından örgütleniyor. Bugüne kadar kazandığımız hiçbir şey, bizlere egemenler tarafından bahşedilmedi. Hepsini yaşamlarımız pahasına mücadele ederek ellerimizle kazandık. Şimdi bizleri tahakküm altına alan erkek egemenliğine karşı tüm dünyada birlikte yükselteceğimiz kadın mücadelemizle özgürlüğümüzü kazanacağız” diye belirtti.

 

Kadınlar saçlarını kesti

 

Eylemin ardından kadınlar saçlarını kesti. Daha sonra, İran müziği eşliğinde dans eden kadınlar, “Jin jiyan azadi” sloganıyla eylemi sonlandırdı.