Zelal Tunç

 

VAN - Süreyya Aslan, kendi imkanları ile 5 yıldır sürdürdüğü ve “Büyük umutlarla başladım” dediği kaz ve tavuk yetiştiriciliğini artan yem fiyatlarından dolayı bırakmak zorunda kaldı. 

 

AKP-MHP iktidarının kaynakları savaşa aktarması ekonomik krizi derinleştiriyor. Derinleşen ekonomik krizden dolayı halkın alım gücü günden güne düşerken, art arda işletmelerin kapanmasının yanı sıra esnaflar kepenk indiriyor. Kriz nedeniyle pek çok küçük ve orta boy işletme iflas etti. İstatistiklere göre 2020 yılında 24 bin 136 gerçek kişi ticari işletme ve 15 bin 366 şirket kapandı.

 

7 ayda  12 bini aşkın şirket kapandı

 

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) 2022 Temmuz ayına ilişkin açıkladığı verilere göre de temmuz ayında bin 662 şirket daha kapandı ve yılın ilk 7 ayında kapanan şirket sayısı 12 bini aşmış oldu. Bu verilere göre, kapanan şirket sayısı 2021 yılının aynı ayına göre yüzde 53.7, kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 4.8 oranında arttı.

 

2021’e göre kapanan yerler arttı

 

Yine verilere göre, 2022’nin 7 ayında 2021’in ilk 7 ayına göre kapanan şirket sayısı yüzde 78.6, kapanan kooperatif sayısı yüzde 71.1 ve kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 5.5 yükseldi.  

 

Kadınlar etkileniyor

 

Resmi rakamlar bunu gösterirken, artan zamlardan kaynaklı binlerce esnaf da  kepenk indirerek işyerlerini, dükkanlarını kapatmak zorunda kalıyor. Bunun yanı sıra krizden etkilen kesimlerin başında ise ekonomik olarak ayakları üzerinde durmaya çalışan kadınlar geliyor. Kendi imkanları ile proje oluşturan kadınlar krizin etkisi ve destek de alamamaktan kaynaklı ya iflasın eşiğine geliyor ya da geçimini sağlamaya çalıştığı yerleri kapatmak zorunda kalıyor. 

 

Projesini ‘Hanımın Çiftliği’ olarak adlandırdı

 

Krizden etkilenenlerden biri de Van’ın Gevaş ilçesine bağlı Arameç (Selimiye) Mahallesi’nde yaşayan Süreyya Aslan.  Süreyya yaklaşık 5 yıl kendi imkanları ile önce evinin bahçesinde  5 bin kaz ve tavuğu  beslemeye başladı. Geliştirdiği projeye de “Hanımın Çiftliği” adını veren Süreyya, artan yem fiyatlarından dolayı iflasın eşiğine geldi.

 

‘Büyük umutlarla başladım’

 

5 yıl önce işe başlarken amacının hem doğal üretim yapmak hem de ekonomik olarak geçimini sağlamak olduğunu söyleyen Süreyya,  “Büyük umutlarla elimdeki tüm birikimimi bu projeye yatırdım. Hiçbir destek almadan sadece elimdeki birikimle beş yılı geride bıraktım” dedi.

 

‘Tarım Müdürlüğü ve belediye destek vermedi’

 

Daha önce koyun ve inek beslediğini ancak hayvancılığın bitirilme noktasına geldiği için küçük baş hayvanlara yöneldiğini kaydeden Süreyya, şimdi de elindeki tavuk ve kazları zararına sattığını söyledi. Süreyya, “Gevaş Tarım İlçe Müdürlüğü, Van büyük Şehir Belediyesi’ne en azından yemi karşılayabilmek için destek istedim. Ancak çeşitli bahanelerde projem onaylanmadı. İlçe Tarım Müdürlüğü ‘Böyle bir projeye destek veremeyiz’ diyerek gerekçesiz beni geri çevirirken, Van Büyük Şehir Belediyesi ise bu kez ‘Küçükbaş hayvan olduğu için desteleyemeyiz’ diyerek destek vermedi” ifadelerini kullandı. 

 

‘Yem fiyatları yüzde 500 yüz arttı’

 

Yem fiyatlarının 5 yıl içinde yüzde 500 arttığını kaydeden Süreyya, “Projeye ilk başladığımda 20 kilogramını en fazla 30 TL’ye aldığım yemi şu anda 360 TL’ye alıyorum. Bu yem kaz ve tavuklarımın sadece bir gününe yetiyor. Sadece bu yıl içinde yem fiyatları için harcadığım miktar 250 bin TL oldu. Bu kez kazları satmaya çalıştığımda ise tanesi 60 TL’ye alıcı bulabiliyorum. Projem desteklenseydi hem hayvancılığı sürdürüyor olacaktım hem de insanlara doğal yumurta, sağlıklı ete ulaşma imkanı oluşturacaktım. Büyük hayallerle çıktım yola ancak iflas ettim. 5 bin küçük baş hayvandan sadece yüz tane kazım kaldı” şeklinde konuştu.