15 Eylül 2020: TJA ‘Em Xwe Diparêzin’ kampanyası başlattı
- 09:04 15 Eylül 2022
- Tarihte Bugün
TJA, “Em Xwe Diparêzin” kampanyasını, çok sayıda kadının katıldığı basın toplantısı ile 15 Eylül 2020’de başlattı.
Tevgera Jinên Azad’ın (TJA) “Kendimizi Savunuyoruz” kampanyasının startı Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır İl Örgütü binası Vedat Aydın Konferans Salonu'nda düzenlenen basın toplantısı ile verildi. "Em Xwe Diparezin" (Kendimizi Savunuyoruz) yazılı pankartın yer aldığı toplantıya çok sayıda siyasetçi ve bölge kentlerinden TJA aktivistleri katıldı. Kampanyanın deklarasyon açıklamasında, kadınların mücadelelerini yükseltecekleri vurgusu öne çıkarken, bölgede yürütülen özel savaş politikalarının teşhir edilmesi için de harekete geçileceğine dikkat çekildi. Bölge kentlerinde birçok eylem ve etkinliğin düzenlenmesiyle süren kampanya 8 Mart 2021’de sonlandırıldı.
1995: Birleşmiş Milletler’in 1975 yılından itibaren düzenlediği dört büyük konferansın sonuncusu 4-15 Eylül 1995’te Pekin’de yapıldı. “4. Dünya Kadın Konferansı: Eşitlik, Kalkınma ve Barış için Eylem” adıyla düzenlenen konferansın sonunda 15 Eylül 1995’te 189 üye devletin imzasıyla Pekin Deklarasyonu ve Eylem Planı kabul edildi. Deklarasyonda, kadın ve yoksulluk, eğitim, sağlık, şiddet, çatışma/savaş, ekonomi, siyasete ve karar alma süreçlerine katılım, medya, çevre, kız çocukları konularında toplumsal cinsiyet eşitliği hedefiyle birçok tespit ve talebe yer verildi. Katılımcı hükümetler bu deklarasyon doğrultusunda hükümlü kılınarak eylem planının hayata geçirilmesinden sorumlu tutuldu. 1995’in ardından beş yıllık aralarla Pekin Eylem Platformu toplanarak deklarasyonun farklı bölgelerdeki uygulanma biçimleri ve kadınlar lehine kazanımları değerlendiriyor, devletlere raporlarını sunuyor.
2014: İstanbul Barış Anneleri Meclisi, anadilde eğitim hakkına ilişkin taleplerini, dilekçe olarak İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne sundu. Anneler, dilekçeleri içeri vermeden önce, Milli Eğitim Müdürlüğü binası önünde basın açıklaması gerçekleştirdi. “Bê zimanê dayîkê perwerdehî nabe, Anadilsiz eğitim olmaz" yazılı pankartın açıldığı açıklamada, Barış Anneleri adına Meclis üyesi Behiye Duman, konuştu. Behiye, “Anadilde eğitim Türkiye'de artık bir tabu olmaktan çıkmalı. Anadilde eğitim temel bir insan hakkıdır” dedi.
2014: Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, Kürt Dili Araştırma ve Geliştirme Derneği (KURDÎ-DER), Demokratik Toplum Kongresi (DTK) ve Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim Sen) Diyarbakır Şubesi tarafından merkez Bağlar ilçesinde açılışı yapılan Kürtçe eğitim verecek olan Dibistana Seretayî a Ferzad Kemangar-Ferzad Kemanger İlkokulu hakkında jet hızıyla soruşturma başlattı. Bu karardan sonra yüzlerce polis, okulu ablukaya aldı. Okula baskın düzenleyen polisler, okul içindeki görevlileri ve gazetecileri ise darp etti. Yetkililerle görüşen polisler, Başsavcılığın soruşturma kararı doğrultusunda okulu mühürledi.
2014: Yekîtiya Star öncülüğünde Kuzey ve Doğu Suriye’nin Êfrin Kantonu’nda yasaların amaçlarının tartışılmasına ilişkin kadın toplantısı gerçekleştirildi. Toplantının sonunda kadınlarla ilgili 18 yasa kabul edilerek okundu.
2015: Kuzey ve Doğu Suriye’nin Qamişlo kentinde Yekitiya Star Kadın Örgütü, Qudurbeg Mahallesi'nde Kadın Bilim ve Eğitim Merkezi'ni açtı. Açılış töreninde konuşan Yekitiya Star Qamişlo Kent Meclisi Başkanı Henîfe Mihemed, kadınların ancak güçlü bir eğitim ile sorunlarını çözebilecek yeterliliğe geleceğini kaydetti. Konuşmaların ardından kadınların zılgıt ve sloganlarıyla merkezin açılışı gerçekleştirildi.
2019: Tevgera Jinên Azad (TJA) “Değişim ve özgürlük için sen de ayağa kalk” kampanyası kapsamında Batman’ın Kozluk ilçesine bağlı Hüskut (Parmakkapı) köyünde Danûk Festivali gerçekleştirdi. Kazanların kurulmasıyla başlayan festivalde kaynar suların içine danûk atılarak pişirilmeye başlandı. Kadınlar el birliğiyle karıştırdıkları kazanlar başında stranlar söyledi. Pişen danûk, festivale katılanlara ikram edildikten sonra Bahar Kültür Merkezi Erbane Grubu’nun şarkıları eşliğinde halaylar çekildi. Festival dengbêjlerin söylediği kilamlar ile son buldu.
2020: Türkiye ve Yunanistanlı Kadınların Barış İnisiyatifi, iki ülke arasında artan gerilime karşı “barış” çağrısı yaptıkları bir basın bildirisi yayımladı. Kadın hakları aktivisti Gülseren Onanç’ın başlattığı “Türkiye ve Yunanistanlı Kadınların Barış İnisiyatifi” ile iki ülkeden 350 kadının imzaladığı ortak çağrı metniyle, anlaşmazlıkların özenli bir diplomasi doğrultusunda, uluslararası hukuk ve hakkaniyet çerçevesinde çözülmesini talep eden kadınlar, Ege’de ortak kültürü geliştirerek dayanışma ve dostlukla, barış içinde yaşamaya kararlı olduklarını belirtti. Çağrı, Türkçe, Yunanca ve İngilizce olarak imzaya açıldı.
2021: Afganistan’da yönetimi ele geçiren Taliban'ın kadınlara yönelik ağır kısıtlama ve baskılarının ardından kadın futbol takımı, ülkeyi terk ederek Pakistan'a geçmek zorunda bırakıldı.
Pakistan Bilgi ve Yayıncılık Bakanı Çaudri Favad Hüseyin, Twitter’dan yaptığı açıklamada, Afganistan kadın futbol takımını memnuniyetle karşıladıklarını belirtti. Paylaşımda kaç oyuncunun geldiğine ve burada ne kadar süre kalacaklarına dair bilgi paylaşılmadı.
Afganistan'da geçici yönetim ilan eden Taliban’ın kadınların spor etkinliklerine katılmasına izin vermiyor.
2021: ABD Futbol Federasyonu (USSF), kadın ve erkek milli takımlarında forma giyen oyunculara eşit ücretlerde kontrat teklifi yaptığını duyurdu.
ABD futbolunda son yıllarda sıklıkla gündeme gelen kadın ve erkek futbolcular arasındaki ücret eşitsizliği konusunda, yeni bir gelişme yaşandı. USSF'den yapılan açıklamada,"Cinsel eşitsizlikle mücadelede en iyi yolun, tüm tarafları sisteme eşit şekilde dahil etmekle mümkün olabileceğini düşünüyoruz. ABD'de sporun geleceğini düşündüğümüz için, büyükler kategorisinde forma giyen tüm milli takım oyuncularına eşit ücretlerde kontratlar teklif ettik" ifadeleri kullanıldı.
ABD Kadın Milli Takımı oyuncularının, erkek milli takım futbolcularıyla eşit ücret alma talebiyle 2019 yılının mart ayında ABD Futbol Federasyonu'na karşı açtığı dava reddedilmiş ve karara itiraz edilmişti.
Megan Rapinoe, Alex Morgan, Carli Lloyd gibi yıldızlardan oluşan ABD Kadın Milli Takımı, 2015 ve 2019 yıllarındaki Dünya Kupası'nda şampiyonluk yaşamıştı.