Krîzo tewr pîl vernîya wendekaran de yo

  • 12:35 7 Êlule 2024
  • NAROJANE
Pelşîn Çetînkaya
 
AMED - Hemsereka Hûmara 2yîn ya Egîtîm Senî ya Amedî Duygu Ozbay da zanayîş ke wextê newe yê perwerdeyî de problemê pîlî vernîya wendekaran de yo û vat, heqê perwerdeyê bi ziwanê dayîke hema sey ‘parçebîyayîş’ yeno binamekerdiş û vat, ganî êdî no werte ra bêro wedaritiş.
 
Wextê perwerdeyê neweyî do 9ê êlule de dest pêbikero û 19 mîlyon wendekarî do dest bi wextê newe bikerê. Sîstemê perwerdeyî ke her serre vurnenê, emser zî wendekar û mamosteyî bi ‘Modelê Maarîf yê seserra Tirkîya’ yê wezîrê perwerdeyî Yusuf Tekînî 27ê Gulane de tesdîq kerd, pêşwazî kenê. Mufredato newe sey metnêk polîtîk yê nêzanistî yeno nasnayîş. 
 
Hemsereka Hûmara 2yîn Sendîkaya Kedkarê Perwerde û Zanistî (Egîtîm Sen) ê Amedî Duygu Ozbay derheqê babete de qisey kerd.
 
Narîne ard vîr
 
Duyguye da zanayîş ke 9ê êlule de bi mîlyonan wendekarî dest bi wextê newe yê perwerde kenê û sewbîna Narîn Gurana 8 serrî ke 21ê Tebaxe de vînî ya ard vîr û vat: “Polîtîkayê ke vanê cinî û tutan pawenê, ancî benê sebebê mergê cinî û tutan. Waştişê ma oyo ke Narîne lezkî bêro vînayîş û bi hevalan û mamosteyê xo bêro têhet.”
 
Perwerdeyê bi ziwanê dayîke ra vanê ‘parçebîyayîş’
 
Duyguye bale ant ‘Modela Maarîf yê Seserra Tirkîya’ ser o û vat: “Bi nê mufredatî, xeylêk wendekarî kewenê rewşa bêîmkan. No mufredatêk cinsperest, netewperest, dînperest o. Wazenê komelêk homojen awan bikerê. Tutê ke ziwanê înan tirkî nîyo, do bikewê rewşa bêîmkanî. Yanî xora nê tutî demêk derg o mexdurê polîtîkaya perwerdeyê yew ziwanî yê. Ma vanê ke heqê ziwanê dayîke, heqêk qanûnî yo. Tutî keye de ziwanê xo qisey kenê la mektebî de ziwanêk bîn dir perwerde vînenê. Swed de reformêk pê yeno. Ziwanê keyeyî yeno qiseykerdiş, mektebî de zî perwerdeyê ci yeno vînayîş. Ma no parçe keno? Nê. Coka na babete hetêk bîn bêra verdayîş.”
 
Tutê kênayî goreyê camêrdan tewr tay mektebî de manenê
 
Duyguye tewr peyîn wina vat: “Hûmara tutanê kênayan ke şinê mekteb zêde bîya. La prosesê perwerdeyî de tutê kênayî yê lajan ra hîna tay manenê. Ma 2011 ra biewnê, tutê kênayî goreyê lajan serrêke û nîm kêmêr prosesê perwerdeyî de manenê. Semedê nê zî mufredatê ewro zî têduştîya cinsê komelî verê çiman de nêgîno. Do tutê kênayî newe ra mexdûr bibê.”