Newrozların değişmeyen sloganı: Jin, jiyan, azadî

 

Nazlıcan Nujin Yıldız

 

İZMİR - Kürt halkı ve kadınlar için yalnızca kültürel bir bayram olmaktan çıkan ve isyanın büyütüldüğü bir gün olan Newroz’da kadınlar her yıl taleplerini, renkleriyle, sesleriyle haykırıyor. Yıllardır kadınlar Kürt sorununun demokratik çözümü için Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğünü talep ederek,  “Bijî Serok Apo” ve kadın mücadelesinin büyütülmesi için “Jin, jiyan, azadî” sloganlarını Newroz ateşini yakarak haykırıyor.

 

Baharın müjdeleyicisi, direnişin ve özgürlüğün sembolü olan Newroz, kadınların emeğiyle, sesiyle, mücadelesiyle her sene yeni bir umutla karşılanıyor. Bu sene Newroz ateşi 2637’inci kez yakılacak ve zalimlerin zulmüne karşı ezilen halklar, kadınlar küllerinden yeniden doğacak. Newroz, birçok halk için önemli bir gün. Baharın gelişinin kutlandığı bugün, tarihteki seyrini baharın gelişinden öte direnişe, özgürlüğe ve isyana dönüştürdü. Newroz, zulme başkaldıranların ateşi yükselttiği, kimi zaman da bedenlerini Newroz ateşine dönüştürdükleri bir gün olarak günümüze kadar geldi.

 

Orta Doğu, Asya, Kafkasya halkları tarafından uzun yıllardır kutlanan bir bayram olan Newroz, tüm halklar tarafından “yeni gün”,“baharın gelişi” olarak kutlansa da Kürtlerin Newroz’a atfettiği Demirci Kawa efsanesi zulme karşı direnenlerin sembolü haline geldi. O günden bugüne Kürtler için sadece kültürel bir bayram olmaktan çıkan Newroz, tarihten de anlaşıldığı gibi hep direniş ve isyanla anıldı. Özellikle kadınların Newroz alanlarında yükselttiği ses, bu isyanın ve direnişin temelini oluşturdu. Her yıl onca baskıya, zulme rağmen Newroz ateşini söndürmeyen kadınların sözü, bu yıl da alanlardan, sokaklardan yükselecek. Bu yıl Newroz, asrın çağrısının yankısıyla ve Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın, kadınlara gönderdiği mesajla karşılanacak. Geçmiş yıllarda da olduğu gibi kadınlar, süreçten beklentilerini ve taleplerini, renkleriyle, sözleriyle haykıracak.

 

Newroz’un özellikle Kürt halkı için sadece kültürel bir bayram olmadığı gerçeğini, Newroz alanlarından yükselen sloganlardan, pankartlardan, taleplerden de anlıyoruz. Her sürece cevap olan, sözünü söyleyen kadınların geçmiş yıllardan beri Newroz da dâhil her alanda vazgeçmedikleri iki slogan oldu. “Bijî Serok Apo” ve “Jin, jiyan, azadî”. Evet, kadınlar politik duruşlarından ötürü her Newroz’da sürece cevap niteliğinde sloganlarıyla ve pankartlarıyla alanlarda oldular. İşte yakın tarihten günümüze, kadınların Newroz alanında yükselttiği sesler..

 

‘Bijî Newroz, Bijî Efrîn, Bijî Serok Apo’

 

Kadınlar 2018 Newroz’unu Türkiye’nin Efrîn’e yönelik saldırıları devam ederken karşıladı. Newroz alanlarında, kadınların sloganı, “Bijî Newroz, bijî Efrîn, bijî serok Apo” oldu. Bu Newroz’da kadınlar Efrînli kadınların yanında olduklarını, Efrîn direnişine sahip çıktıklarını ve kazanacaklarını söyledi. Bu tarihte de Newroz sadece bir bayram olarak değil, direnişin büyütüleceğinin mesajının verildiği alan oldu. Bu Newroz’da kadınlar Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan üzerindeki ağırlaştırılmış tecridin kaldırılması ve Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğünün sağlanması talebinde de bulundu. Kadınlar alanlarda “Çözüm İmralı’da” dedi.

 

2019’da kadınlar tecride karşı Newroz alanlarındaydı

 

2019 Newroz’una ise çok önemli bir süreçte gidildi. Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’a yönelik tecridin devam ettiği ve bu sebeple de Leyla Güven’in başlattığı açlık grevi eylemine, tutsakların da katıldığı bu süreç, Newroz’da da yankısını buldu. Kadınlar alanlarda “Leyla Güven onurumuzdur” sloganlarını yükselterek Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin kaldırılması gerektiğini vurguladı. Abdullah Öcalan’ın sesini duymak istediklerini ve cezaevlerindeki hak ihlallerinin son bulması gerektiğini haykıran kadınlar, “Öcalan demokratik çözümün, özgürlüğün adresidir” dedi. 2019 Newroz’unda Leyla Güven ve siyasi tutsaklara alanlardan selam gönderen kadınlar “Tecridi kıracağız, faşizmi yıkacağız” diyerek yine Newroz alanlarını, direniş alanlarına çevirdi.

 

Newroz’un sesi evlerden, balkonlardan yükseldi

 

2020 yılında Covid-19 nedeniyle Newroz kutlamaları iptal edilse de kadınlar ve halk Newroz’u kutlamaya kararlıydı. Kürdistan ve Türkiye’de kadınlar başta olmak üzere halk, balkonlarda, pencerelerde zılgıtlarla, şarkılarla Newroz’u kutladı. Kadınların evlerin balkonlarında kutladıkları Newroz’da talep yine Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü oldu. Newroz günü, evlerden yükselen ses “Bijî Newroz”,“Bijî Serok Apo” ve “Jin jiyan azadî” oldu. Ulusal kıyafetlerini giyen kadınlar birçok kentte Newroz görüntülerini paylaştı ve “Seneye Newroz’u barış içinde kutlayalım” dedi.

 

8 Mart coşkusuyla Newroz’a: Bê Serok jiyan nabe

 

Pandemi sürecinden sonra, Newroz’u 2021 yılında büyük bir coşkuyla kutlayan kadınlar ve halklar, alanları yine renkleriyle, sözleriyle doldurdu. "Newroz ateşiyle direnelim, özgürleşelim" şiarıyla gerçekleşen 2021 Newroz kutlamalarına, 8 Mart coşkusunu Newroz’a taşıyan kadınlar damgasını vurdu. Rengarenk ulusal kıyafetleriyle alanları dolduran kadınlar, slogan ve halaylarla dillerinden, kültürlerinden, haklarından ve özgürlüklerinden vazgeçmeyeceklerinin mesajını verdi. Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin yine kadınların temel gündeminde olduğu bu Newroz’da “Bê Serok jiyan nabe” sloganı yükseldi. Kadınlar öncülüğünde halk, bu Newroz’da da cezaevlerindeki siyasi tutsaklar üzerindeki tecridin sona erdirilmesi ve Kürt sorununun demokratik barışçıl yöntemlerle çözümünü talep etti.

 

Talep bir kez daha Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü

 

2022 Newroz’u, son yılların en coşkulu Newroz kutlamalarından biri oldu. Kürdistan’dan Türkiye’ye, “Dem dema azadiyê ye,dem dema serkeftinê ye” (Şimdi özgürlük zamanı, şimdi kazanma zamanı) şiarıyla Newroz alanlarına akın eden kadınlar, özgürlük ve barış talebiyle alanları doldurdu, taleplerini dile getirdi. Newroz’a katılan yüzbinlerin ortak talebi, o süreçte yaklaşık bir yıl boyunca kendisinden herhangi bir haber alamadıkları Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan ile temasın sağlanması ve fiziki özgürlüğü oldu. Kadınlar, kendileri için de özgür bir yaşam istediklerini ifade ederek alanlardan mücadeleyi büyüteceklerini söyledi.

 

Kadınlar, kazanımların hedef gösterilmesine karşı alanlardaydı

 

“Her der Newroz, her dem azadî” ve “Newroz ateşiyle özgürlüğe” şiarıyla kutlanan 2023 Newroz’u seçim sürecinde kutlandı. Bu Newroz’da kadınlar özellikle Yeniden Refah Partisi ve HÜDA-PAR’ın Cumhur İttifakına dahil olmasının ardından 6284 sayılı kanunu hedef almasına karşı da alanlardaydı. Kadınlar, Newroz alanlarında “Taleplerimiz haklarımızdan ve hayatlarımızdan vazgeçmiyoruz” dedi. Kadınlar, kadın düşmanı iktidara karşı isyanımızı büyütmek için de Newroz alanlarında olduklarını söyleyerek Newroz’da kadın kazanımlarının hedef gösterilmesine karşı isyanı büyüttü. 2023 Newroz’unda öne çıkan taleplerden biri yine Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’a yönelik tecritti. Kadınlar, tecride tahammüllerinin kalmadığını 14 Mayıs’ta gerçekleşecek seçimlerde tecridin kırılması ve siyasi tutsakların serbest bırakılması için de kazanacaklarını dile getirdi. 6 Şubat depreminin ardından karşılanan bu Newroz, yaşamını yitirenlere adandı. Kadınlar alanlarda “Newroz'u bir hesap sorma Newroz’u olarak kutluyoruz” dedi.

 

Kürdistan ve Türkiye’nin birçok kent ve ilçesinde 2024 yılı Newroz’u 57 merkezde, “Rabe dema azadîye ye” şiarıyla kutlandı. Her bölgedeki Newroz’da Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın 2013 yılı Newroz’una ilişkin gönderdiği mektubu okundu. Bu Newroz’da da talepler şu sloganlarla dile getirildi: “Bijî Serok Apo”, “Bijî berxwedana zindanan” ve “Jin jiyan azadî.” Bu Newroz’da kadınların ve halkın Abdullah Öcalan'ın 1993 yılındaki barış ve çözüm çabaları karşısında “Bir kez daha bu yolun açılmasına hazır mısınız?” sorusuna cevabı, coşkulu bir “Evet” oldu. Kadınlar öncülüğünde halk barışı, demokrasiyi, özgürlüğü ve eşitliği her daim, tüm Newroz alanlarında haykırdı. Bu nedenle Newroz kadınlar ve ezilen halklar için sadece bir bayram değil, isyanın ve direnişin günü oldu.

 

Asrın çağrısının yankısıyla 2025 Newroz’u

 

Özellikle kadınların yıllardır alanlardan hem kendi özgürlükleri hem de Kürt halkının taleplerini haykırdıkları Newroz alanları, Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğünün, Kürt sorununun demokratik çözümünün sağlanmasının istendiği için gidilen bir mücadele alanı oldu. Bu talepler ve mücadele karşısında ise bugün içinde bulunduğumuz süreç hem Newrozlardan yükselen hem de mücadelenin diğer tüm alanlarından haykırılan sesin karşılığı oldu. 2025 Newroz’u ise yine kadınların öncülüğünde onurlu barışın sağlanması ve Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın yaptığı tarihi çağrının kadınlar ve halklar tarafından sahiplendiğinin gösterildiği bir Newroz olacak. Nitekim startı “Rêbertiya Azad Civaka Demokratîk" ve "Özgürlük İçin Demokratik Toplum Newrozu” şiarıyla verilen ve Kürdistan’ın, Türkiye’nin birçok kentinde ilk ateşlerin yakıldığı bu Newroz’da, özellikle kadınlar, barışın sağlanması için Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın bu süreçte fiziki olarak özgür ve çalışır konumda olmasını vurguluyor. Newroz startının verildiği tüm alanlarda kadınlardan yükselen ses yine “Bijî serok Apo”, “Jin jiyan azadî” oluyor.