1 Ekim’den bu yana neler yaşandı?

  • 09:03 18 Mart 2025
  • Siyaset
   
 
HABER MERKEZİ- Geçtiğimiz Ekim ayından bu yana Kürt sorununa ilişkin yaşanan gelişmeler  toplumda bir fırsat olarak değerlendirilirken, iktidar somut adım atmış değil.  
 
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın, 27 Şubat’ta kamuoyu ile paylaşılan “Barış ve Demokratik Toplum” çağrısının etkisi giderek yayılıyor. “Asrın çağrısı”, “Yüzyılın manifestosu” olarak tanımlanan çağrı Kürt sorununun çözümünde önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. 
 
Kürt sorununun çözümü için atılan bu adım, Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın İmralı’da ağır tecrit koşullarına rağmen sürdürdüğü direniş, Kürt halkı ve dostlarının yine dünyada tanınmış Nobel Ödüllü aydınların da içinde olduğu binlerce ismin mücadelesi sonucu gelinen aşama, 1 Ekim 2024 tarihinden bu yana ise önemli gelişmeleri beraberinde getirdi. Gelinen aşamada Kürt Halk Önderi’nin çağrısı ve çağrının hemen sonrasında PKK’nin çağrıyı sahiplenerek ilk etapta ateşkes ilan ettiğini duyurması önemli bir etki yaratırken, Türkiye’de devletten yana atılmış herhangi somut bir adım yok. 
 
Kürt sorununun çözümü için 1 Ekim 2024 tarihinden bu yana neler yaşandı?
 
1 Ekim 2024
 
Meclis’in 28’inci Dönem 3’üncü Yasama Yılı açılışında, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) milletvekilleriyle tokalaştı. Devlet Bahçeli, bu adımının milli birlik ve kardeşlik mesajı taşıdığını belirtti.
 
2 Ekim 2024 
 
Devlet Bahçeli’nin bu yaklaşımının ardından DEM Parti Grup Başkanvekili Gülistan Koçyiğit, Devlet Bahçeli’nin jestinin anlamlı ve önemli olduğunu vurgulayarak, çözüm sürecinin yeniden başlaması gerektiğini söyledi.
 
8 Ekim 2024 
 
Devlet Bahçeli, DEM Parti ile tokalaşmasının bir uzlaşma çağrısı olduğunu belirterek, uzattığı elin DEM Parti’ye “Türkiye partisi olma” çağrısı olduğunu söyledi. 
 
22 Ekim 2024 
 
Devlet Bahçeli, 22 Ekim 2024 tarihinde partisinin grup toplantısında yaptığı konuşma da Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın gelip Meclis’te DEM Parti Grup Toplantısı’nda konuşması çağrısı yaptı. Aynı zamanda iktidarın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) kararına rağmen 10 yılı aşkın süredir uygulanmayan “umut hakkının” da uygulanacağını söyledi. Devlet Bahçeli, aynı konuşmasında çağrıyı yaparken, “tecrit kaldırılırsa” söylemi ile de İmralı’da yıllardır uygulanan ağırlaştırılmış tecridi de itiraf etmiş oldu. 
 
23 Ekim 2024 
 
DEM Parti Riha Milletvekili ve aynı zamanda Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın yeğeni olan Ömer Öcalan, İmralı Adası’na giderek Abdullah Öcalan ile aile görüşü gerçekleştirdi. Ömer Öcalan’ın Kürt Halk Önderi’nin “Tecrit devam ediyor. Koşullar oluşursa bu süreci çatışma ve şiddet zemininden hukuki ve siyasi zemine çekecek teorik ve pratik güce sahibim” mesajı tartışmaları ve gelişmeleri daha da önemli bir noktaya taşıdı. 
 
26 Kasım 2024 
 
Devlet Bahçeli bu kez de, "DEM Parti'nin İmralı ile doğrudan temas kurması gecikmemelidir" diyerek, görüşmelerin bir an önce başlaması gerektiğini belirtti.
 
28 Aralık 2024 
 
DEM Parti milletvekilleri Pervin Buldan ve Sırrı Süreyya Önder’den oluşan heyet, İmralı Adası’na giderek Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan ile  ilk görüşmesini gerçekleştirdi. 2013-2015 yılları arasında yapılan görüşmelerin ardından AKP iktidarı tarafından görüşmelerin kesilmesi ve diyalog masasının devrilmesinin üzerinden geçen 10 yılın ardından ilk kez heyet adaya gidip görüşme gerçekleştirmiş oldu. Bu görüşmenin ardından Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın Kürt sorununun çözümü için ilk etapta yapılması gerekenlere ilişkin 7 maddelik bir mesaj kamuoyu ile paylaşıldı. Kürt Halk Önderi bu mesajında sorunun çözümü için gereken pozitif katkıyı sunacağının altını çizdi. 
 
3 Ocak 
 
DEM Parti İmralı Heyeti, Kürt Halk Önderi’nin mesajını paylaşmanın ardından, bu kez Meclis’te temsili bulunan partilerle görüşmeler başlatarak, Kürt Halk Önderi’nin söz konusu kişilere mektuplarını paylaştı. İmralı heyeti, ilk olarak Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ile görüştü. Süreç hakkında bilgilendirme yaptı. 
 
6-7 Ocak 
 
DEM Parti İmralı Heyeti, siyasi partilerle görüşmelerini sürdürerek sırasıyla Gelecek Partisi, AKP, Saadet Partisi, CHP, DEVA Partisi ve Yeniden Refah Partisi ile görüştü. Bu görüşmelerde de Kürt Halk Önderi’nin Kürt sorununun çözümüne ilişkin düşünceleri paylaşıldı. 
 
16-19 Şubat 
 
DEM Parti İmralı Heyeti, siyasi partilerle yaptığı görüşmelerin ardından Güney Kürdistan’ı ziyaret etti. İlk olarak Hewlêr’de KDP lideri Mesut Barzani ile görüştü ardından da Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Neçirvan Barzani ile görüşme gerçekleştirdi. Yapılan görüşmelerde hem Mesut Barzani hem de Neçirvan Barzani, Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın çağrısına destek verdiklerini açıklayarak, Kürt sorununun çözümü için gerekeni yapacaklarını duyurdu. 
 
Hewlêr’de yapılan görüşmelerin ardından heyet Silêmanî’ye geçerek YNK lideri Bafil Talabani  ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başbakan Yardımcısı Kubat Talabani ile görüştü. İmralı Heyeti, daha sonra da YNK Başkanlık Divanı üyesi Şanaz İbrahim Ahmet ile bir görüşme gerçekleştirdi. 
 
Silêmanî’de görüşmelerini tamamlayan DEM Parti İmralı Heyeti, tekrar Hewlêr’e geçerek Federe Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur Barzani ile de bir görüşme gerçekleştirdi. 
 
27 Şubat
 
DEM Parti İmralı Heyeti, yaptığı görüşmelerin ardından 27 Şubat günü İmralı’ya gitti. Heyette bu kez Pervin Buldan ve Sırrı Süreyya Önder’in yanı sıra Ahmet Türk, DEM Parti Eş Genel Başkanları Tülay Hatimoğulları ve Tuncer Bakırhan, Kürt Halk Önderi’nin avukatları Cengiz Çiçek ve Faik Özgür Erol da yer aldı. İmralı’dan dönen heyet aynı gün İstanbul’da Kürt Halkı Önderi Abdullah Öcalan’ın mesajını kamuoyu ile paylaştı. Kürt Halk Önderi, “Barış ve Demokratik Toplum” adıyla paylaşılan“Asrın çağrısı” ile Kürt sorununun çözümünün perspektifini ortaya koyarken aynı zamanda da PKK’ye silah bırakma çağrısı yaptı. Çağrı tüm dünyada büyük yankı uyandırdı, Kürt sorununun çözümü için tarihi bir adım ve fırsat olarak değerlendirildi. Çağrı sonrası birçok kesimden iktidarın somut adım atması çağrıları peşi sıra geldi. 
 
1 Mart
 
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın “Barış ve Demokratik Toplum” çağrısının ardından PKK, yaptığı açıklama ile çağrıya cevap vererek, sahiplendiğini açıkladı ve hayata geçirilmesi için ateşkes ilan ettiğini duyurdu. PKK, kongrenin toplanıp karar alması için devletin ateşi keserek sorumluluğunu yerine getirmesi çağrısı yaptı. 
 
Halk buluşmaları
 
DEM Parti, Kürt Halk Önderi’nin yaptığı çağrıyı topluma anlatmak amacıyla 9 Mart itibari 15 Mart’ta kadar süren 101 merkezde halk buluşmaları gerçekleştirdi. Halk buluşmalarında, toplumun her kesiminden Kürt Halk Önderi’nin çağrısının sahiplenildiği mesajları verildi. Halk buluşmalarında 50 bin kişiye doğrudan mesaj ulaştırıldı, halktan eleştiri ve öneriler alındı.
 
Siyasi partilere ikinci ziyaret
 
DEM Parti İmralı Heyeti, “Asrın çağrısının” ardından Meclis’in sorumluluklarını yerine getirmesi için Meclis’te bulunan siyasi partilerle ikinci kez bir araya gelmek için görüşmeler başlattı. Heyet CHP, TİP, AKP, MHP ve DEVA Partisi ile görüşmeler gerçekleştirdi. Diğer partilerle de görüşmeleri devam edecek. Siyasi partilerin yanı sıra sendika ve sivil toplum örgütleri ile de yoğun görüşmeler gerçekleştiriliyor. 
 
DEM Parti Kadın Meclisi ziyaretler
 
DEM Parti Kadın Meclisi, Kürt Halk Önderi’ni Kürt sorununun çözümü için yaptığı çağrıyı anlatmak ve Meclis’in görev ve sorumluluklarını yerine getirmesi için Meclis’te temsili bulunan siyasi partilerin kadın yapıları ile görüşmeler başlattı. CHP, AKP, DEVA, Saadet Partisi ve EMEP’li kadınlarla görüşmeler gerçekleştirildi. Yapılan görüşmelerde Kürt sorununun çözümü için olumlu destek verileceğine dair mesajlar yansıdı.
 
İktidardan adım yok
 
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın Kürt sorununun çözümü için ortaya koyduğu iradeye ve kamuoyunda buna ilişkin yoğun sahiplenme ve desteğin olmasına rağmen iktidar sessizliğini koruyor. AKP, sorunun Meclis’te çözülmesi için  somut bir adım atmış değil. Toplumun tüm kesimlerinden iktidarın bu yaklaşımına karşı tepkiler var.