İSTANBUL - KCDP’nin, temmuz ayında destek hatlarına gelen başvurulara dair verilerini ve değerlendirmelerini içeren raporuna göre, kadına yönelik hak ihlallerinin yaşandığı kurumlarının başında polis merkezleri ve savcılıklar geliyor.

 

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu (KCDP) temmuz ayında destek hatlarına gelen başvurulara ilişkin verilerini ve değerlendirmelerini içeren raporunu açıkladı. Rapora göre temmuz ayında toplamda 417 kişi destek hatlarına başvurdu.

 

Başvurularla ilgili öne çıkan veriler şu şekilde:

 

“* Toplam 417 kişi başvurdu. Başvurular önceki aya oranla yüzde 15 arttı.

 

* İstanbul Sözleşmesi’nin tartışmaya açıldığı bu ay, bize ulaşan kadınların yüzde 22’si başvurdukları kamu görevlileri tarafından hak ihlaline uğradığını belirtti. İlk sırada yüzde 57 oranı ile polis var.

 

* Çocuk istismarı nedeniyle gelen başvurular yüzde 39,6 arttı.

 

* En çok başvuru yüzde 27 oranı ile evli oldukları erkekler tarafından şiddete uğrayan kadınlardan geliyor.

 

* Temmuz ayında kadınların en çok başvuru nedeni fiziksel şiddet oldu.

 

* Türkiye’nin 45 farklı ilinden ve 3 farklı ülkeden kadınlar başvurdu.”

 

Temmuz ayında başvuran kadınların bildirdiği sorunlar şu şekilde sıralandı:

 

“* 6284 sayılı Kanun kapsamında karakola yapılan müracaatlarda koruma kararının 24 saat içinde çıkarılması gerekirken bu süre geciktiriliyor.

 

* Koruma kararlarının şiddet uygulayan kişiye tebliği uzatılıyor. Bu durum kadınların tekrar tekrar şiddetle karşılaşmalarına neden oluyor.

 

* Hakkında uzaklaştırma kararı verilen failler bu kararı ihlal ettiklerinde uygulanması gereken zorlama hapis cezası çoğu kez uygulanmıyor.

 

* Şiddetle mücadele etmek üzere ilgili kurumlara (Şönim, Karakol, Mahkeme vb.)  başvurduklarında kendilerine yeterli ve doğru bilgi verilmediğini; nasıl bir yol izleyecekleri konusunda bu kurumlardan destekleyici bir yaklaşım göremediklerini ifade eden kadınlar var.

 

* Şikayetçi olmak isteyen kadınlar özellikle karakollarda şikayet etmekten vazgeçirilmeye çalışılıyor. Fail kamu görevlisi ise kadınlar şikayetçi olmaktan korkuyorlar.

 

* Boşanma sürecinde kadınlar artan maddi sorunlarla karşı karşıya kalıyor. Çocuklarının velayeti konusunda da kadınlar kaygı yaşıyor.

 

* Kadınlar boşanmaya karar verdikleri süreçte ve ayrıldıktan sonra şiddet ve ölüm tehdidi ile karşılaşıyor.

 

* Şüpheli kadın ölümlerine dair öldürülen kadınların yakınları kamuoyu desteği ve hukuksal destek arayışında kamu kurumlarında çözüm bulamadıkları için bize başvuruyor.”

 

Temmuz ayında toplamda 417 kadının KCDP’ye başvurduğu kaydedilen raporda, başvuru oranının yüzde 15 arttığı, bu durumun ise kadınların daha çok şiddete uğradığını ve çözüm arayışından vazgeçmediklerini ortaya koyduğu vurgulandı.

 

Çocuk istismarı başvuruları yüzde 39,6 arttı

 

Temmuz ayında çocuk istismarı nedeniyle gelen başvuruların bir önceki aya göre yüzde 39,6 oranında arttığı ifade edilen raporda, “kadınların, çocuk yaşta cinsel istismara uğradıklarını, ardından susmak zorunda bırakıldıklarını ancak daha fazla sessiz kalmayı istemeyerek kendilerine ulaştıklarını belirttiklerine” yer verildi.

 

En çok başvuru nedeni: Fiziksel şiddet

 

Temmuz ayında başvuru hatlarını arayan kadınların en fazla maruz kaldıkları şiddet türünün “fiziksel şiddet” olduğuna dikkat çekilen raporda, kadınların en çok evli oldukları erkeklerin maruz bıraktığı şiddet nedeniyle kendilerine başvurduklarına yer verildi.

 

‘Üçüncü kişilerin ihbarı devam ediyor’

 

Rapora göre temmuz ayında KCDP’ye ulaşan kişilerin yüzde 66’sı destek talep eden kişinin kendisi iken, yüzde 34’ü başka bir kadın için yardım isteyen üçüncü kişi. Ayrıca raporda, “Temmuz  ayında bize başka bir kadın için yardım istemek amacıyla her cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğinden bize ulaşanlar oldu. Bu durum, kadına yönelik şiddetin toplumun her kesimi tarafından önlenmek istendiğini ortaya koyuyor” denildi.

 

‘Hak ihlallerinin başında polis merkezleri geliyor’

 

Kendilerine başvuran “kamu görevlileri tarafından hak ihlallerine maruz kaldığını ifade eden kadınların oranının yüzde 22,1 olduğu, bu hak ihlallerinin en çok yaşandığı yerlerin başında ise yüzde 55,94 ile polis merkezlerinin geldiği belirtilen raporda, İstanbul Sözleşmesi ile ilgili tartışmaların başlamasının ardından kadına yönelik şiddeti önlemede görev ve sorumlulukları olan kamu kurum ve kuruluşlarında kadınlara yönelik hak ihlallerinin arttığı vurgulandı. Raporda, “Tam da böylesi bir dönemde kadın cinayetlerinin, destek hattımıza gelen başvuruların, kadınların şiddet nedeniyle başvurdukları kurumlarda yaşadıkları hak ihlallerinin artması tesadüf değildir. ‘İstanbul Sözleşmesi Uygulansın’, ‘İstanbul Sözleşmesi Yaşatır’ diyerek sözleşmeye sahip çıkmaya devam edeceğiz” ifadeleri yer aldı.  

 

Kadınlara hak ihlalinde bulunan kurumlar ve oranları şu şekilde sıralandı: Polis yüzde 56,94, savcılık 15,28, mahkeme 12,50, Aile Bakanlığı birimleri 5,56, jandarma 2,78, baro 1,39, diğer 5,56.

 

Platform, kadınların Temmuz ayında başvuru hattına ulaşarak polis ve savcı tarafından kendilerine yaşatılan hak ihlallerine ilişkin anlatımları şu örneklerle paylaştı:

 

“* Fiziksel şiddete uğrayan bir kadın polisi aradığında polislerden ‘Devam edince gelirsin’ cevabını aldığını ifade etti.

 

* 1 yıl önce ayrıldığı erkek tarafından tehditler ve hakaretler alan kadın, fail uzaklaştırma kararına uymadığı için şikayet ettiğini fakat polisin ‘Şikayet için tekrar bir dava açman gerekir’ diyerek bir şey yapmadığını belirtti.

 

* 3 yıl önce bir erkek tarafından ağır şekilde darp edilen bir kadın polise gittiğinde ‘Şikayetçi olursan çok uğraşırsın, para ödersin’ dendiği için şikayetçi olmadığını anlattı.

 

* Yıllardır evli olduğu erkek tarafından şiddet gören bir kadın şikayetçi olduğunda polisin ‘adam nereye gitsin illa evine gelecek, sokakta mı kalsın? Boşa şikayetçi olma’ şeklinde konuştuğunu ve tedbir kararına rağmen aynı evde kalmak zorunda bırakıldığını ifade etti. Fail yine şiddet uyguladığında aynı polislerin bu sefer de ifadeyi eksik aldıklarını belirtti.

 

* İki kadın sokakta tanımadıkları bir erkek tarafından cinsel tacize uğradıklarını, şikayetçi olmak için gittikleri karakoldaki polisin ‘Şikayetçi olmayın, bir şey çıkmaz. Bir gün tutulup bırakılır, o da bugünlerde kadına şiddet nedeniyle halk ayaklandığı için’ dediğini belirttiler.

 

* 13 yıldır evli olduğu erkek tarafından fiziksel ve psikolojik şiddet gören bir kadın, boşanma davası açmasının ardından darp edildiğini, ifade verdiği hastane polisinin ‘Yakalama kararı çıkması için savcılığa şikayette bulunman gerekiyor, şimdi biz bir şey yapamayız’ dediğini anlattı.”

 

Savcılıklardaki hak ihlalleri

 

“* Arkadaşının birlikte yaşadığı erkek tarafından arkadaşı ve kendisi tehdit edilen bir kadın bize ulaştı. Evlerini ve iş yerlerini basan failin ‘arabanızı kurşunlarım’ tehditleri karşısında polisin ‘bir şey yapmadan adama karışamayız’ dediğini ve failin tehditten 3 gün sonra arabalarını kurşunladığını belirtti. Kurşunlama olayı üzerine gittikleri savcının kendilerine ‘Soruşturma sürüyor işte ne yapayım, benimle sosyal platform ağzıyla konuşmayın, bütün kadınlar böyle oldu’ dediğini ifade etti.

 

* Eskiden birlikte olduğu erkek tarafından 2016 yılından beri tehdit ve şantajlara uğrayan kadın şikayette bulunduğu savcılık tarafından ‘Covid-19 var ilgilenemiyoruz’ cevabını aldığını belirtti.”

 

Raporda ayrıca, kadınların şiddete maruz bırakıldıkları durumlarda başvuracakları hatlar da şu şekilde hatırlatıldı: 

 

* 155 Polis

 

* 156 Jandarma

 

* 183 Bakanlık Destek Hattı (Arandıktan sonra 0 tuşlanacak)

 

* Telefona yüklenebilecek KADES (Kadın Destek) uygulaması

 

* Ayrıca tüm haklarınızı kullanmanız ve yapılacak ihmallerin önüne geçmek için 02129124243 no’lu KCDP başvuru hattı ve 05050041198 no’lu Whatsapp destek hatları.