HABER MERKEZİ - Türkiye’de kadınların seçme seçilme hakkını kazandığı 1934 yılından bu yana yapılan genel seçimleri mercek altına alan KA.DER, bugüne kadar Meclis’e giren kadın milletvekili oranının ortalama yüzde 5,25 olduğunu açıkladı. KA.DER ayrıca 20 kentte de hiç kadın milletvekilinin seçilmediğini tespit etti. 

 

Türkiye’de kadınların seçme seçilme hakkını kazandığı 1934 yılından bu yana yapılan genel seçimlerde kadın erkek milletvekili dağılımını inceleyen Kadın Adayları Destekleme Derneği (KA.DER), Meclis’e giren kadın milletvekili oranının ortalama yüzde 5,25 olduğunu açıkladı. KA.DER’in incelemesi, Türkiye’nin 20 şehrinin ise Cumhuriyet tarihi boyunca bir tane bile kadın milletvekili çıkarmadığını ortaya koydu. Yıllardır kadınların her alanda eşit temsiliyet için mücadele ederken böyle bir sonucun kabul edilemez olduğunu belirten KA.DER, bir sonraki seçimlerde eşit dağılımın gerçekleşmesi için tüm partileri şimdiden samimi ve planlı bir şekilde çalışmaya çağırdı.

 

KA.DER’in çalışmasında şu tespitlerde bulunuldu: 

 

“Türkiye’de kadınların seçme seçilme hakkını kazandığı 1934’ten bu yana 23 genel seçim yapıldı. Bu seçimlerde Meclis’e giren 11 bin 385 milletvekilinin sadece 598‘i kadındı. Yani kadın yurttaşları seçme seçilme hakkını pek çok batılı ülkeden önce kazandığı için övünen Türkiye’nin, o tarihten başlayarak tam 85 yıldır kadınlara uygun gördüğü seçilme oranı yüzde 5,25’te kaldı.

 

1997 yılından bu yana eşit temsil için çalışan KA.DER ve tüm kadın hareketinin, evde, işte, okulda, iş dünyasında ve siyasette, kısaca toplumun her alanında kadınların da eşit bir şekilde yer alması mücadelesine rağmen, Meclis’e giren kadın milletvekili oranı bugüne kadar en fazla yüzde 17,8 olabildi.

 

20 kent hiç kadın vekil çıkarmamış!

 

Rakamların ortaya koyduğu gerçekler, bununla da sınırlı değil. Türkiye, Cumhuriyet tarihi boyunca bir tane bile kadın milletvekili çıkarmamış tam 20 şehre sahip. O şehirler alfabetik sıraya göre şöyle: Adıyaman, Ardahan, Artvin, Bayburt, Burdur, Erzincan, Giresun, Gümüşhane, Karabük, Karaman, Kilis, Kırıkkale, Kırklareli, Kırşehir, Nevşehir, Niğde, Osmaniye, Rize, Sinop ve Yozgat.”

 

‘Partiler sınıfta kaldı’

 

Yaptığı incelemeyle bu kara tabloyu gözler önüne seren KA.DER’e göre, henüz bir yıl önce yapılan son genel seçimler ve 23 Haziran’da tamamlanan yerel seçimlerde de partiler, kadın örgütlerinin yıllardır mücadelesini verdiği eşit temsil hakkı konusunda sınıfta kaldı. KA.DER, “Kadınların talepleri bir yana, kendi verdikleri sözleri de tutmadılar, parti programları, tüzükleri ve seçim beyannamelerinde yazdıklarını hayata geçirmediler. Şu an TBMM’deki 589 milletvekilinin sadece 102’si kadın (yüzde 17.32). Son yerel seçimlerde ise 8 bin 257 belediye başkan adayının sadece 652’si, yani yüzde 7,89’u kadın adaylardan oluştu. Seçimler sonrası, bin 389 belediye başkanlığı koltuğundan ancak 43’üne kadınlar oturabildi. Bu yerel seçimlerin kadınlar açısından tek başarısı, halen oranı çok düşük olmasına rağmen 674 olan kadın muhtar sayısının yüzde 58,9 artarak bin 71’e yükselmesiydi. O da KA.DER’in çabalarıyla gerçekleşti” diye belirtti. 

 

‘Gerekli desteği vermek için hazırız’

 

KA.DER Genel Başkanı Nuray Karaoğlu, tüm partilere seslenerek, aldıkları oyun yarısını kadınların verdiğini hatırlattı. Nuray, “Bir sonraki seçimlerde benzer bir manzarayla karşılaşmak istemiyoruz. Bu yüzden tüm partileri, daha fazla vakit kaybetmeden, şu andan itibaren kadınların seçimle ya da atamayla gelinen tüm karar alma mekanizmalarında eşit temsili için gerekli adımları atmaya davet ediyoruz. KA.DER olarak bunun takipçisi olacağımız gibi, gerekli desteği vermek için de hazırız” dedi.