DİYARBAKIR - Sosyol Politik Saha Araştırmaları Merkezi, “Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Yaş ve Evlilik Verileri ile Erken ve Çocuk Yaşta Evlendirmeler” başlıklı raporuna göre çocuk evlendirmelerin en fazla olduğu il Ağrı. 

 

Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, “Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Yaş ve Evlilik Verileri ile Erken ve Çocuk Yaşta Evlendirmeler” başlıklı çalışmasının raporunu kamuoyu ile paylaştı. Çalışmada, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2015-2018 tarihleri arasındaki verileri esas alındı. Çalışmada 20 kent incelenerek kadınların çocuk yaşta yaşadıkları evliliklerin oranları elde edildi. 

 

Raporda ilk defa evlenen yaş grupları içinde ağırlıklı olarak 20-24 yaş grubundaki kadın evlilikleri ilk sırayı alırken; Ağrı, Kars ve Muş’ta ilk sırayı 16-19 yaş grubu aldı. Tek istisna ise Dersim’de ilk defa evlilik yaşında ilk sırayı 25-29 yaş grubu oluşturdu. 

 

Raporda yer alan kimi veriler şöyle: 

 

“2015-2018 yılları arasında 16-19 yaş grubunda ilk defa evlenen kadınların toplam evlilik içerisindeki payının en yüksek olduğu illerin sayı ve oranları şöyledir; Ağrı’da toplam evliliklerin yüzde 44,95’i (8029 kadın), Kars’ta toplam evliliklerin yüzde 38,75’i (2828 kadın), Muş’ta toplam evliliklerin yüzde 40,73’ü (5302 kadın) 16-19 yaş grubu tarafından gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte 16-19 yaş kadın grubu evliliklerinin ikinci sırada yer aldığı kentler de de oranlar oldukça yüksek görülmektedir. Bu kentler ve oranlara bakacak olursak;

 

Bitlis’teki toplam evliliklerin yüzde 36,09’u (3758 kadın), Van’daki toplam evliliklerin yüzde 35,3’ü (12537 kadın), Gaziantep’teki toplam evliliklerin yüzde 34,58’i (19074 kadın), Ardahan’daki toplam evliliklerin yüzde 34,53’ü (798 kadın), Siirt’teki toplam evliliklerin yüzde 33,93’ü (3108 kadın), Iğdır’daki toplam evliliklerin yüzde 33,85’i (1885 kadın), Şanlıurfa’daki toplam evliliklerin yüzde 31,29’u (19330 kadın) Mardin’deki toplam evliliklerin yüzde 28,02’si (6691 kadın) Şırnak’taki toplam evliliklerin yüzde 27,66’sı (3648 kadın), Diyarbakır’daki toplam evliliklerin yüzde 25,25’i (12694 kadın) tüm yaş grupları içerisinde en yüksek ikinci sıralamayla 16-19 yaş grubu tarafından gerçekleştirilmiştir.”

 

Çocuk evlendirmelerin en yüksek olduğu il Ağrı

 

Raporda ayrıca yasal olarak reşit sayılmayan 16-17 yaş grubunun çocuk yaşta evlendirilme verilerine dikkat çekildi. TÜİK’in 2015-2018 yılları arasında 16-17 yaş grubundaki kız çocuklarının toplam evlilik içerisindeki oranlarına yer verilen raporda bu evlendirmelerin en yüksek olduğu ilk 3 il sıralandı. Buna göre; Ağrı yüzde 15,96 (2851 kız çocuğu), Muş yüzde 15,23 (1983 kız çocuğu) ve Kars’ta yüzde 13,72 (1001 kız çocuğu) çocuk yaşta evlendirildi. 

 

Raporda ayrıca “16-17 yaş grubundaki kız çocuklarının, 16-19 yaş grubundaki evlilik oranlarının en yüksek olduğu üç il sırasıyla yüzde 37,4 oranla Muş, yüzde 35,71 oranla Gaziantep, yüzde 35,51 oranla Ağrı illeridir” diye eklendi. 

 

'Evlendirilen 16-19 yaş grubunun çoğu ilköğretim mezunu’ 

 

Raporda devamla; “Ülkemizde ve söz konusu kentlerde kayda geçmemiş çok sayıda çocuk yaşta evliliklerin yaşandığı bilinse dahi yukarıdaki resmi rakamlar durumun vahametini gözler önüne sermektedir” denildi. Çocuk yaşta ve erken evlendirme ile eğitim durumu ilişkisine de dikkat çekilen raporda, şu bilgiler paylaşıldı: “Türkiye geneli verilerini paylaşan Türkiye İstatistik Kurumuna göre 16-19 yaş grubunda olup da ilk defa evlenen kadınların eğitim durumları da dikkate değerdir. Türkiye geneli TÜİK 2015-2017 yılları arasındaki verilere göre; ilk sırayı İlköğretim mezunu 13 bin 5667 kadın almaktadır. İkinci sırayı ise 51 bin 161 kadın ile Lise ve Dengi Meslek Okul mezunu kadınlar almaktadır. Bu yaş grubunda olup da evlenen kadınların Yüksek öğretim mezunu olanlarının sayısı 716’dır. 16-19 yaş grubu içinde olup da evlenen diğer kadınların eğitim durumu ve sayısı ise sırayla şöyledir: Okuma yazma bilen fakat bir okul bitirmeyen kadınların toplam sayısı 40 bin 792; Ortaokul veya dengi meslek ortaokul mezunu kadınların toplam sayısı 36 bin 822; İlkokul mezunu olan kadınların toplam sayısı 25 bin 674; Eğitim durumu bilinmeyen kadınların toplam sayısı 2 bin 579; Okuma yazma bilmeyen kadınların toplam sayısı bin 926.” 

 

Raporun tamamına Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi’nin resmi web sayfasından ulaşabilirsiniz.