HABER MERKEZİ - MÖ. 13 yüzyılda yaşayan Puduhepa, sözünü tutan, halkının yanında yer alır. “Yıldızlar şahidim, sözüm söz olsun” diyen Puduhepa, diplomatik ilişkilerde de uzmanlığıyla bilinir. 

 

Puduhepa, M. Ö. 13. yüzyılda günümüzdeki yeri Çukurova çevresi olan Kizzuwatna’nın Lawanzantiya kentinde dünyaya gelir. Hititler döneminde her kentin bir tanrıçası vardır. Babası ise kentin tanrıçası İştar’ın rahibidir.  Kentin önde gelen ailelerinden birine sahip ve seçkin bir yaşam süren Puduhepa’nın hikayesinde yıldızlara bakıp hayal kurmayı sevdiği belirtilir. 

 

Kraldan sonra en yetkin kişi

 

Bir gün Hitit İmparatorluğu’nun kralı III. Hattuşili, Mısırlılara karşı gerçekleştirilen Kadeş Savaş’ından döner. Bu sırada Lawanzantiya’ya gelen Hattuşili, burada Puduhepa ile tanışır. Bazı kaynaklara göre, III. Hattuşili, rüyasında İştar’ın Puduhepa ile evlenmesi için işaret gönderdiğini söyler. Bunun üzerine evlenirler ve Puduhepa, o zamanki kraliçe yani Tavananna unvanını alır. Hititlerde Tavanannalar, kraldan sonra en yetkili kişi konumundadır. 

 

‘Yıldızlar şahidim olsun’

 

Puduhepa’nın şu sözü dilden dile dolaşır:  “Ben Puduhepa. Kimseler bilmezken ben okuyacağım. Bilge insanlar gibi ben de yazacağım. Büyük insanlar gibi düşüneceğim. Yoluma çıkan engelleri aşacağım. Yıldızlar şahidim, sözüm söz olsun.”

 

Sözüne bağlılığını, eşini yitirmiş kadınları ve çocukları koruyarak gösteren Puduhepa, aynı zamanda kölelere azat edilme fırsatı verir, öksüzlerle ilgilenir. 

 

Dini konularında söz hakkı edinir

 

Puduhepa, Asya tarihi açısından önemli kılınan öğelerin başında olan diplomasiye olan merakı ve bu konudaki üstün becerileri ile de bilinir. Eşi III. Hattuşili, çocuk yaşlarından itibaren önemli sağlık sorunları ile baş etmeye çalışır. Evliliği süresince zaman zaman artan sağlık sorunları sonucunda taht, kısmen de olsa Puduhepa tarafından kontrol altına alınır. III. Hattuşili, eşi Puduhepa’nın üzerine fazlaca düşmesi sonucunda hastalanmasından dolayı Puduhepa, devlet ve din işlerine ilgi duyar, ülkenin yönetiminde, özellikle de dini konularda söz hakkı edinmeye başlar. 

 

Diplomatik ilişiler uzmanlık alanıdır

 

Bir Hurri rahibesi olan Puduhepa, Hitit panteonunda derin izler bırakır. Diplomatik ilişkiler, Puduhepa’nın uzmanlık alanlarından bir diğeridir.  III. Hattuşili’nin hasta olduğu dönemlerde imparatorluğu yöneten Puduhepa’nın kendisine ait ve eşi III. Hattuşili ile ortak kullandığı mühürler bulunur. Puduhepa’nın diplomatik ilişkilerdeki etkin rolü Kadeş Savaşı sonrası gelişen Hitit-Mısır ilişkilerinde açığa çıkar. Süreç içerisinde düşman toplumdan, kardeş ülke konumuna gelen Mısır ile olan yazışmaların bir kısmının bizzat Puduhepa tarafından gerçekleştirildiği bilinir. II. Ramses tarafından Hitit sarayına gönderilen metinde Puduhepa’dan “kız kardeşim” olarak bahsedilir. II. Ramses, Puduhepa’dan gelinin başına sürülmek üzere iyi kokulu yağ göndermesi istenir. III. Hattuşili’nin hükümdarlık dönemli büyük çapta bir barış ve imar çağıdır. 

 

Hanedanlar arası akrabalık bağları kurulur

 

Hızla gelişen ilişkilere bir de II. Ramses’in Hattuşili’nin kızı Şauşganu ile evlenmesi eklenince hanedanlar arası akrabalık bağları da kurulmuş, hatta II. Ramses bir mektubunda Hitit İmparatorluğu’na veliaht olmak istediğini dile getirir. Gitgide müttefik güçler halin gelen Hitit-Mısır ülkeleri arasındaki ilişkiler, Puduhepa’nın bir rüyasında gördüğü gibi rüyadan yaklaşık bir yüzyıl sonra MÖ.  1200’lerde “deniz halkları” sebebiyle yıkılışına kadar aynı dostane çizgide sürdürür. 

 

Hitit tahtında etkin bir güç

 

Puduhepa, her ne kadar kullanmayı sevmiyor olsa da Tavannana unvanı ile eşinin ölümünden sonra da Hitit tahtında etkin bir güç olur. Oğlu IV. Tuthaliya döneminde, gelininin entrikaları sonucu imparatorun hastalığına sebep olmak suçundan yargılanmak zorunda kalsa da, bu olaydan aklanan Puduhepa, siyasi gücünü korur, ülke içerisinde kimi davalarda yargıç olarak fiili görevler almaya devam eder.