Rabîa Onver-Pelşîn Çetînkaya

 

AMED - Cinîyan derheqê modelê bajarê cinîyan ke ame îlankerdiş ser o qisey kerdî û vatî no model tena sey wareyêk nîyo, wareyê vurnayîşê komelkî yo ke cinî bi hawayêko têduşt, azad û bi asayîş beşdarê prosesê qerarî benê.

 

Rojê vîyarte de Partîya Têduştî û Demokrasîyê Şaran (DEM Partî) Amed de kombîyayîşê gird viraşt, qerar girewtî ke bajarê Amed, Nisêbîn, Gever, Artemêt û Cizîr sey bajarê cinîyan bêrê awankerdiş. Bi nê qerarî do cuya bajarî de hewcedarîyê cinîyan esas bêrê girewtiş û semedê ke cinî bi asayîş, bi azadî û ekonomî rehet bibê, barê înan bêro şenikkerdiş.

 

Cinîyan derheqê modelê bajarê cinîyan de ercnayîş kerd.

 

‘Ganî cinî bibê merkezê cuya xo’

 

Hemşaredara Pirsûsî Ayten Kaya da zanayîş ke bajarê cinîyan îstîhdamê cinîyan ra bigîrê heta piştîdayîşê huqûqî û xurtkerdiş û rêxistinbîyayîşê heme wareyê cuya xo armanc keno û va: “Armancê bajarê cinîyan o yo ke îstîhdamê cinîyan bêro viraştiş, rêxistinbîyayîş heme wareyan de û piştîdayîşê huqûqî semedê cinîyan bo. Armanc o yo ke modelêko ke dorê cinîyan de keweno cuye. Ma hêvî kenê ke demêko nêzdî de Pirsûs de zî bajarê cinîyan bêro awankerdiş. Semedo ke ma vanê ‘cinî cuye ya’. Nê semedî ra ganî cinî bibê merkezê na cuye. Semedê nê çi destê ma bêro ma do bikerê. Ma wazenê cinî problemê îstîhdamî nêciwîyê. Ma wazenê cinî wayîrê qiseyê xo bibê û cinî keye ra vejîyê teber.”

 

Bi bajarê cinîyan vurnayîşê komelêko xurt

 

Hemşaredara Çinarî Semra Akyuz ard ziwan ke polîtîkaya herêmî de derheqê “cinî komelkî de bêrê vînayîş” tena xizmet nîyo, eynî wextî de hacetê vurnayîşê komelkî yo û wina domnaya: “Ma heme cinî semedê vurnayîşê nê bajaran hewce vînenê. Her kes bingehê polîtîk ê Amedî zano. Hewcedarîya cinîyan bi wareyêk ke eşkenê xo biresnê ci esto. Roja ewroyî de cinî cuya karî de ca nêgîrê, sey CÎO şîrketê girdan de ca nêgîrê, partî, şaredarî û rêveberîya herêmî de bi sînor ca gênê. Semedê nê ma bi îddîayê ke hîn herêmî bibê bajarê cinîyan nê ard rojeve.”

 

Modelê bajarî ke astengîyan wedarneno

 

Semra Akyuz dewam de wina ard ziwan: “Ma do îdareyê herêmî de hetê cinîyan ra semedê hedefî lez aver şêrê. Kombîyayîşê wina zî semedê nê muhîm ê. Her kombîyayîşêk muhîm o. Mîsal ma vanê ma şinê parkêke, ware çin o ke cinî tutê xo bilewno, no bajar bajarê cinîyan nîyo. Sewbîna awanîyêk de cinîyêke astengdare xo biresno heqê xo, ma nêeşkenê derheqê nê de qisey bikerê. Semedo ke ma vernîya nê bigîrê ma do xebatê xo bidomnê.”

 

‘Semedê bajarê cinîyan gamêka gird a’

 

Endama Heyetê Cinîyan ê Merkezî yê Îdareyê Herêmî yê Demokratîkî Zeynep Sîpçîk zî qisey kerd û va hewteyêk verê Amed de semedê bajarê cinîyan ameyî têhet û ard ziwan ke nê pêvînayîşî semedê cinîyan muhîm ê. Zeynep Sîpçîk wina ard ziwan: “Çîyê ke nê kombîyayîşî de vejîyayî tena îlankerdiş nîyo, semedê bajarê cinîyan gamêka gird a. Bajar, qeza û heme wareyê cuye zîhnîyetê camêrdan ser o yenê domnayîş. Demo ke ma vanê bajarê cinîyan, yeno manaya ke cinî senî ciwîyenê. Ma eşkenê vajê ke bajarê cinîyan bi dest, ewnîyayîş û fikrê cinîyan yeno awankerdiş. Semedê nê fikirê bajarê cinîyan gamêka gird a. Awankerdişê bajarê cinîyan verê zî amebî qiseykerdiş. Nê projeyî hetê TJA’yî ra amebî qiseykerdiş û a roje ra heta nika plansazîyêk ame kerdiş. Ma do semedê projeyî xebata xo bidomnê.”