ANKARA - Mili Eğitim Bakanlığı bütçe görüşmesinde söz alan DEM Parti Mêrdîn Milletvekili Beritan Güneş’in Kürtçe konuşması sırasında mikrofonu kapatıldı. Beritan Güneş, “Ne zaman ki çocuklar okula başladılar, çocukların oynadığı dil de konuştukları dil de bir tek dile dönüşmek zorunda kaldı” dedi.

 

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Mêrdîn milletvekili Beritan Güneş, 2025 Yılı Merkezi Bütçe Görüşmelerinde anadil hakkına dair söz aldı. Beritan Güneş’in Kürtçe konuşması sırasında mikrofonu kapatıldı.

 

Sistemin dışına itilen çocuklar

 

ÖSYM’nin ne iş yaptığını soran Beritan Güneş, son 20 yılda 6 kez liseye, 3 kez üniversiteye giriş sınavının, 4 kez müfredatın değiştirildiğini belirtti. Beritan Güneş, “Bu sistemde değişmeyen tek şeyin birkaç saatlik sınavların kendisi olduğunu hatırlatmak gerekir. Sınav odaklı bu eğitim sisteminde özgürlükçü ve eleştirel düşünce değil ezbercilik başarının tek ve zorunlu yolu olarak gösterilmektedir; bu da farklılıklar ve yenilikler karşısındaki bir bariyeri, önyargıyı inşa eder ve tekçiliği aslında yeniden üretir.Daha da kötüsü, bu eleştirdiğimiz tabloya bile ulaşamayan ve sistemin dışına itilen çocuklar vardır; kimdir bu çocuklar? Ana dilleri Türkçe olmayan milyonlarca çocuk, ana dilinde eğitim alamadığı için eşitsiz şartlarda ne yazık ki bu sınava tabi tutulmaktadır. Eve kapatmaya dönük uygulamalarla kız çocukların okul terk oranları artmaktadır çünkü toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlayan politikalarınız mevcut değildir” dedi. 

 

Taşımalı eğitimin kaldırılmasına dair sorunlar

 

Taşımalı eğitimin kaldırılması sebebiyle kırsalda yaşayan çocukların eğitime artık daha zor ulaştığını dile getiren Beritan Güneş, “Deprem bölgelerinde eşitsiz ve zor şartlarda eğitim alamayan milyonlarca çocuk vardır ve bir de kuyubaşlarında yaşayan çocuklar vardır. Hiç duydunuz mu Sayın Bakan kuyubaşlarında yaşayan çocukları? Bilmiyorum ama ben bizatihi onlarla çalıştığım için dinlemenizi rica ediyorum. Hektarlarca tarım arazilerinin ortasında yani araziyi sulamak için kurulmuş kuyubaşlarında sadece aile bireylerini görerek sosyalleşmeyerek izole bir şekilde yaşayan ve ne yazık ki okula gidemeyen çünkü okula gidecek yolu olmayan binlerce kuyu başında yaşayan çocuk var” diye belirtti. 

 

Çocukların dillerinin tek dile dönüşmesi

 

Beritan Güneş şöyle devam etti: “Şimdi, anadil meselesine gelmek istiyorum; bu mesele bizim için çok hassas bir mesele. Toplumsal talep neyse onu karşılayacak okullar açtığınızı söylediniz. Yüzyıldır toplumsal talep olarak ana dilde eğitimi talep ediyoruz fakat ben inanıyorum ki bu meseleyle ilgili de hızlı adımlar atılması gerekmektedir çünkü bu daha fazla görmezden gelinemeyecek kadar çok derin bir ayrımcı politikadır. Bu topraklarda yaşayan çocuklar yüzyıllardır farklı dillerde şarkı söyleyerek farklı kültürlerin oyunlarını bir arada oynayarak bir yaşam inşa ettiler. Ne zaman ki çocuklar okula başladılar, çocukların oynadığı dil de konuştukları dil de bir tek dile dönüşmek zorunda kaldı.

 

Ayrımcılığa son verilmeli

 

Çocuklar ana dillerinde eğitim alamadıkları için şiddete maruz kaldılar. Şiddet sadece görünür olanıydı, bir de görünmeyen ve tüm hayatımız boyunca bize eşlik eden bir dil yarası vardır. Bu yara, bin yıllık birlikte yaşam gerçekliğimizden kopmaya, ana dilimizle ilişkimizin bozulmasına, kimliklerimize yabancılaşmaya ve geleceksizleştirilmeye sebep olunmaktadır. Oysa Kürt çocuklarının Türk çocuklarından, onların Arap ve Süryani çocuklardan hiçbir farkı yoktur ve olamaz. Tekliği inşa eden bu tek dilli eğitim sisteminin kendisi dönüşmek zorundadır. Her şey birbirini anlamakla ve ardından hissetmekle başlar. Anlaşılmayan ve hissedilmeyen hiçbir sorun ayrımcılığın temellerine yeterince inemez ve ayırımcılığı çözemez. Bu sebepledir ki bir an önce çocukların gasbedilen ana dilde eğitim hakkı için bu Meclis çalışmalı ve bu ayrımcılığa bir son vermelidir.”