AMED - MKG, 2024 yılında kadın gazetecilere yönelik hazırladığı ihlal raporunda, 30 gazetecinin saldırıya uğradığını, 10 gazetecinin evine de baskın düzenlendiğini belirtti. 

 

Mezopotamya Kadın Gazeteciler Derneği (MKG), 2024 yılında kadın gazetecilere yönelik hak ihlali raporunu dernek binasında düzenlediği basın toplantısıyla açıkladı.  "Hûn nıkarın çapemeniya azad bêdeng bıkın" pankartının yer aldığı toplantıda raporun Türkçesini gazeteci Arjin Dilek Öncel, Kürtçesini ise JINNEWS muhabiri Rojda Aydın okudu. 

 

‘Nazım ve Cihan katledildi’

 

2024 yılının gazetecilere yönelik baskıların daha da derinleştiği bir yıl olduğunu vurgulayan Arjin Öncel, Özgür Basın üzerinde ağır bir tehdit oluşturduğu bir dönemden geçildiğini belirtti. Arjin Öncel, “Kadın gazeteciler başta olmak üzere, mesleklerini icra etmeye çalışan birçok basın mensubu, sahada ve dijital ortamda fiziksel saldırılar, hukuki yıldırmalar ve toplumsal cinsiyet temelli ayrımcılıklarla karşı karşıya kalmıştır. Bu baskılar, yalnızca gazetecilerin çalışma koşullarını değil, toplumun bilgi alma hakkını ve demokratik süreçleri de tehdit eden bir boyuta ulaşmıştır. 2024 yılında gazetecilere yönelik şiddetin en somut örneklerinden biri, Qerekozax ve Tişrîn Barajı’na yönelik saldırıları takip eden gazeteciler Nazım Daştan ve Cihan Bilgin’in katledilmesi olmuştur. 19 Aralık’ta Türkiye ve beraberindeki SMO adlı paramiliter grubun Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik saldırıları sırasında, Türkiye’ye SİHA tarafından hedef alınan gazeteciler, araçlarında açıkça ‘PRESS’ ibaresi yer almasına rağmen vurulmuştur. Tişrîn Barajı ile Sirrîn Beldesi arasındaki yolda gerçekleşen bu saldırı, basın mensuplarının yaşam hakkına yönelik ihlallerin ulaştığı boyutu gözler önüne sermiştir” dedi.

 

‘Sistematik bir şekilde kullanılmaya devam ediliyor’

 

 Bu saldırının yalnızca gazetecilere yönelik bir saldırı olmadığını kaydeden Arjin Öncel, “Aynı zamanda uluslararası hukuk ilkelerine ve basın özgürlüğüne açık bir meydan okumadır. Olayın ardından uluslararası kamuoyunda yükselen tepkiler, gazetecilerin korunması gerektiği konusunda küresel farkındalığın artırılmasını bir kez daha gündeme getirmiştir. Gazetecilere yönelik baskıların bir diğer boyutu, dijital platformlarda yaşanan sistematik saldırılardır. Özellikle kadın hakları, çatışma bölgeleri ve insan hakları gibi hassas konularda çalışan gazeteciler, organize nefret kampanyalarının, kişisel bilgilerin ifşasının ve siber tacizlerin hedefi olmuştur. Bu tür dijital şiddet, gazetecilerin yalnızca mesleklerini icra etmelerini zorlaştırmakla kalmamakta, aynı zamanda psikolojik ve fiziksel güvenliklerini tehdit eden bir mekanizmaya dönüşmektedir. Hukuki baskılar, gazetecilerin susturulmasında sistematik bir araç olarak kullanılmaya devam etmiştir” ifadelerini kullandı. 

 

Gazeteciler can güvenliğiyle tehdit ediliyor

 

Arjin Öncel, ardından şu sözlere yer verdi:“Hukuki mekanizmaların gazetecilerin haklarını korumak yerine bir yıldırma aracı olarak kullanılması, özgür basın üzerinde ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Gazetecilere yönelik fiziksel, dijital ve hukuki baskılar bir araya geldiğinde, özgür basını hedef alan sistematik bir tehdit tablosu ortaya çıkmaktadır. Özellikle çatışma bölgelerinde çalışan gazeteciler, mesleklerini icra ederken sadece bilgiye ulaşma zorluklarıyla değil, aynı zamanda can güvenliklerine yönelik tehditlerle karşı karşıya kalmaktadır.”

 

 

Gazetecilere yönelik hak ihlallerine dair veriler şunlar: 

 

“Gazetecinin yaşam hakkı ve güvenliğine yönelik ihlaller

 

*Saldırıya uğrayan gazeteci: 30

 

*Evine baskın düzenlenen gazeteciler: 10

 

*Gözaltına alınan gazeteciler: 49

 

*İfadeye çağırılan gazeteciler: 8

 

*Yakalama kararı çıkartılan gazeteciler: 3

 

*Tutuklanan gazeteciler: 4

 

*Kötü muameleye maruz kalan gazeteciler: 45

 

*Tehdit edilen gazeteciler: 17

 

*Haber takibi engellenen gazeteciler: 40

 

*Hapishanelerde gazetecilere yönelik ihlaller: 8

 

Gazeteciye yönelik düşünce ve ifade özgürlüğü ihlalleri

 

*Hakkında soruşturma açılan gazeteciler:37

 

*Hakkında dava açılan gazeteciler: 29

 

*Cezalandırılan Gazeteciler kişi sayısı: 25, hapis cezası 52 yıl 9 ay 17 gün, para cezası 21 bin 240 TL

 

*Yargılaması devam eden gazeteciler dosya sayısı: 105, kişi sayısı: 183

 

*Tutuklu gazeteci sayısı: 8

 

Gazetecinin ekonomik ve sosyal haklarına yönelik ihlaller

 

*İşine son verilen gazeteciler: 6.”