Memîhan Zeydan

 

MÛŞ - Gulay Bîngol, destnîşan kir ku rizgariya gelan bi têkoşîna aştiyê ya ku ji hêla jinan ve tê birêvebirin dikare pêk were û got, "Birêz Ocalan ev yek dît. Ger jin tevli aştiyê bibin, aştî dê bi ser bikeve."

 

Pêvajoya aştiyê, bi "Banga Aştî û Civaka Demokratîk" a Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan di 27'ê Sibatê de dest pê kir û ji aliyê Tevgera Azadiyê ve gavên erênî hatin avêtin. Di vê çarçoveyê de "Komîsyona Hevgirtina Neteweyî, Xwişk-Biratî û Demokrasiyê" hat avakirin. Lêbelê, komîsyon, ku heft civîn temam kirine, ne tenê nekarîye daxwazan bicîh bîne, lê di heman demê de bi Abdullah Ocalan re jî neciviyaye, ev yek bû sedema nakokiyan. Her çend tê payîn ku komîsyon ji bo avêtina gavên qanûnî û dadwerî ji bo azadiya girtiyan, nemaze yên nexweş, qanûnê amade bike jî, israra li ser aştî û demokrasiyê berdewam dike.

 

Gulay Bîngol, rêvebera rêxistina bajarê Muşê ya Partiya Wekhevî û Demokrasiyê ya Gelan (DEM Partî), derbarê pêvajoyê de nirxandin kir.

 

'Pêla girtinê welat 50 sal paşve vegerand'

 

Gulay Bîngol, diyar kir ku Tirkiye hewceyê jiyana azad a gelan û aştiyeke mayînde ye û got, "Rewşa Rojhilata Navîn baş tê zanîn. Li her derê şer heye. Piştî ku şerê 52 salan bi dawî bû, em naxwazin Tirkiye bikeve şerekî din. Ger li welatekî demokrasî hebe, ger di navbera gelan de jiyana azad hebe, wê hingê serokên partiyên siyasî divê di girtîgehê de nebin. Ev bi serê xwe newekhevî ye, pirsgirêkek demokrasiyê ye. Em bi salan e hewl didin vê yekê ji raya giştî û rêveberiya heyî re rave bikin. Pêla girtinê ku bi Partiya Demokratîk a Gelan (HDP) dest pê kir, îro bi CHP'ê re jî berdewam dike. Ev pêla girtinê welat 50 sal paşve vegerand."

 

'Mafên girtiyên nexweş tên binpêkirin'

 

Gulay Bîngol her wiha bal kişand ser krîza aborî ya kûrtir û bal kişand ser zehmetiyên aborî yên gel. Gulay Bîngol got, "Wekî ku ev ne bes be, îro bi hezaran girtiyên nexweş di girtîgehê de ne. Mafên wan jî hene û ew tên binpêkirin. Heta ku mafên wan neyên bicihanîn, heta ku serokên partiyên siyasî - îradeya gel - di girtîgehê de bin, komîsyon nikare îdîa bike ku edaletê pêk tîne. Hin ji hevşaredarên ku ji aliyê gel ve hatine hilbijartin di girtîgehê de ne, hinên din jî ji wezîfeyê hatine dûrxistin. Em bi tevahî li dijî vê desteserkirina qeyûm û xespkirina îradeya gel in."

 

'PKK erkê xwe bi cih anî"

 

Gulay Bîngol merasîma şewitandina çekên PKKê bi bîr xist, ku ji aliyê Rêberê Gelê Kurd Abdullah Öcalan ve hatibû xwestin, û got, "PKK erkê xwe bi cih anî û çekên xwe şewitandin. Ji bo çareserkirina rewşê gavên mezin avêt. Niha dem hatiye ku hikûmet gav bavêje. Ger sendîkayek azad were avakirin, divê pêşî girtîgeh werin valakirin. Bi taybetî girtiyên siyasî divê werin berdan. Divê pêşînî ji bo azadkirina kesên ku ji ber baweriyên xwe girtî ne, ne ji bo azadkirina kujer û tecawizkaran were dayîn. Tiştê ku ew wekî îradeya gel dibînin divê were berdan. Bi sedan siyasetmedarên Kurd niha li derveyî welêt, li sirgûnê dijîn. Divê rêyek ji wan re were dayîn. Ji bo demokrasiyê divê şûrê ku li partiyên siyasî tê nîşandan were ji holê rakirin."

 

'Ev şansa dawî yê Tirkiyeyê ye'

 

Gulay Bîngol, destnîşan kir ku tenê ji ber ku ew rêvebira partiyekê ye, cezayê ji wê re tê xwestin û got, "Bi hezaran hevalên min, mîna min, li Dadgeha Bilind a Îstînafê doz û cezayên wan hene. Divê ev bên betalkirin. Divê serweriya hiqûqê bê parastin. Ev bendewariya me ya sereke ji komîsyonê ye. Gel ji vê pêvajoya aştiyê ya berdewam bendewariyên pir mezin hene. Ez hêvî dikim ku gavên pêwîst bên avêtin û hikûmet nebe qurbanê vê yekê. Ez hêvî dikim ku rewş wekî di pêvajoyên berê de neguhere. Ev şansa dawî yê Tirkiyeyê ye. Mafên hemû mirovên ku li Tirkiyeyê dijîn hatine standin. Divê prensîbên serweriya hiqûqê bên parastin. Ger rewş biguhere, her kes dê cefayê bikşîne. Hemû mirov dê cefayê bikşînin. Em ji komîsyonê jiyaneke edalet, azadî û wekheviyê dixwazin. Wekî gel, em her tiştê ku divê bikin dikin û em ê berdewam bikin. Werin em aştiyeke bi rûmet diyariyê nifşên pêşerojê bikin. Divê hemû rêxistinên civaka sivîl, partîyên siyasî, sazî û rêxistin her tiştê ku ji destê wan tê bikin da ku vê yekê bi dest bixin."

 

'Aştî dê bi ser bikeve' 

 

Gulay Bîngol, behsa rola Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan a di vê pêvajoyê de kir û got, "Me ji endamên AKP'ê jî bihîst ku Birêz Abdullah Ocalan rêberê cîhanê ye. Rêber Apo ne tenê ji bo Kurdan, lê ji bo gelên Rojhilata Navîn jî azadiyê tîne. Divê şert û merc ji bo azadiya gelan werin baştirkirin. Birêz Ocalan jin xistiye navenda têkoşînê. Di cîhana îroyîn de, aştî bêyî beşdariya jinan aştîyek yekalî ye. Rêber Apo jî ev yek dît. Ger jin di aştiyê de beşdar bibin, aştî dê bi ser bikeve. Rizgariya gel bi têkoşîna aştiyê ya ku di bin pêşengiya jinan de pêş dikeve, pêk tê."