AMED - Komxebata ziwanê dayîke yê Şaxa Egîtîm Sen'î ya Amedî de mesajê "Zafziwanî temînatê neteweyê demokratîk o, welatîbîyayîş bi yew nasnameyî nîno pênasekerdiş" ame dayîş.

 

Şaxanê Sendîkaya Kedkaranê Zanîst û Perwerdeyî (Egîm-Sen) yê Amedî bi sernameyê “Perwerdeyê bi ziwanê dayîke de ver bi çareserîye rê: Îmkananê Est ê, Astengî, Pêşnîyazî” ÇandAmed de komxebatêk viraşt. Ziwanzan, akademîsyen, roşnvîr mîyan de zaf temsîlkaranê sazîyê sivîlî û partîyanê sîyasî beşdarî komxebate bîyî.

 

‘Ziwanê kurdkî qanûnî de qedexe yo’

 

Komxebate de Hemverfeka Komîsyonê Ziwan, Kultur û Hunerî yê DEM Partîye Cemîle Turhalli qise kerd û bal ant ser problemanê dewleta netewî û wina va: “Peynîya awankerdişê Komara Tirkîya kesê nêeşkîyayî bivajê, ma kurd ê û ma wazenê bi kurdkî qise bikerê. Bi çi rî bi rî mendîne? Bi kiştişê gefî înan ra ameynî wendişî. Pers înan ra ameynî kerdêne kurd î yan zî tirk î? Kesê ke vatîne ma kurd ê, ameynî qetilkerdiş. Dewleta netewî problemêkî wina gird awan kerda. Demê ti vatêne ‘Ez kurd a, tirk nîya’ şima eşkenî bivajî Tirkîya de heqê şima yê cuye est o yan zî eşkenî bivajî dadgeh do şima bi hawayêko seypê bêrê muhakemekerdene. Na mesele bi heqê merdiman ra têkildar a. Peynîya awankerdişê Komara Tirkîya hîrê makeqanûnî ameyî viraştene. Heme zî peynîya rejîmê cuntayî ameyî viraştene û makeqanûnanê lejkerî yê. Peynîya awankerdişê Komara Tirkîya de kurdî makeqanûnî de nîyê. Wa makeqanûnê komelî temsîl bikerê, ma tirk nîyê ma kurd ê.”

 

‘Wexto ke ez vajî ez kurd a do heqê min ê cuye bibo’

 

Cemîle Turhalli bal ant ser prosesê çareserîye ya mabenê serranê 2013-2015î û wina dewam kerd: “Raya ewil mabenê nê serran de Meclîs de komîsyonêk ame awankerdiş. Xebatanê avzel aver berdî, nêzdî 401 komele, zanîngeh, beşanê komelî dawet kerdê nê komîsyonî. 37 sazî û 14 zanîngeh vanê; wa perwerdeyê bi ziwanê dayîke bibo. Tay sazî û zanîngeh zî vanê; wa nêbo, zaf parlamenteranê mîyanê komîsyonî de sey profesor ca girewtêne. Zaf înan vatê eke ma perwerdeyê bi ziwanê dayîke nas bikerê do welat parçe bibo la nika zaf dewletan bi ziwanê dayîke perwerdeyî yeno dayene. Ewta de tenaquzîyêko gird est o.”

 

‘Wa mabenê ziwanan de aştîyêk bibo’

 

Cemîle Turhalli qiseyê xo wina bi peynî kerd: “Wa mabenê ziwanan de aştîyêk bibo û seypê ziwanan bero qebulkerdêne. Nê warî de têkoşînêk bêro averberdiş. Ma nê fikrîyenî zafziwanî û kulturî temînatê neteweya demokratîke yo la dewleta netewî xo ra sey antîtez dîyena. No nêzdîbîyayîş verba komelî yo, çi heyfo hema zî domyeno. Zaf qanûn est ê bêrê bedilnayîş, çikî ma behs kene nê yê ke wa şarê kurd her ca de bieşkero ziwanê xo qise bikero.”