Gulîstan Gulmuş

 

AMED - Ekolojîste Melîs Tantan dîyar kerd ke projeyê ocaxê qûmî ya dewa Hûsikan ameyo destpêkerdiş, yew nê cayanê Kurdistanî yo ke polîtîkaya şerê taybetî hewl yeno dayîş bêro çinkerdiş û xeylêk herêmê Kurdistanî de projeyê bi eynî rengî dewam kenê û bi têkoşîn eşkenê vernîya qirkerdişo ke yeno kerdiş, bêro padayîş.

 

Dewa Hûsikanî ya qezaya Amedî ya Çinarî de projeyê ocaxê qûmî yê Kalyon Înşaatî beno sebebê reaksîyonê dewijan. 24ê adare de dewijan hemverê şîrketo ke herêma Girgeverî de dest bi birnayîşê darê ke binê çemî de yê kerd, nêrazîbîyayîş mojnayî. Cinîyê ke çalakî de rastê şîdetê fizîkî û psîkolojîkî yê cendirmeyan ameyî, waştî bi rayîrê JINNEWS'î vengê xo biresnê rayapêroyî.

 

Hemverfeka Komîsyonê Ekolojî, Kultur û Heqê Heywanan ê Partîya Têduştî û Demokrasî (DEM Partî) Melîs Tantan ke semedo cigêrayîş bikero û netîce de raporêk binuso, herême de bî û derheqê babete de ercnayîş kerd.

 

'Heywanî do uca nêeşkê biçêrê’

 

Melîs Tantan dîyar kerd ke Şîrketê Oyakî yê ke vernê de waştêne ocaxê qûmî virazno, verê zî waştibî eynî proje de Qerejdag de pê bîyaro. Melîs Tantan, dîyar kerd ke şîrket, derheqê projeyê ke serra 2021ine de dest pêkerdo, agahî nêdayo şarî û va: "Roja vîyarte fîrmayêk semedê nimûne bigîro ame dewe û  dewijan îtîraz kerd, cendirmeyan bi gulevarankerdişê hewayî, dewijan tersnayî. Bi raştî zî cendirmeyî hewl danê ke bitersnê û tewr zêde zî dewijê ke dewê koyan de yê, wazenê bitersnê. Koyê uca do bi dînamîtan bêrê teqnayîş. Herre û nebatê Karacadagî zaf bi erj ê, nê semedî ra uca bi rastî zî cayêk bi taybetmendîyê xo yeno zanayîş o. Wexto ke o ko bêro teqênayîş û kerrayî uca ra bêrê vetiş, heywanî do nêeşkê uca biçêrê."

 

Herêmê ke semedê wêrankerdişî ameyî hedefgirewtiş

 

 

Melîs Tantan, dîyar kerd ke projeyê her cayî talan kenê ameyê averşîyayîş û va: “Verê zî eynî herême de projeyê viraştişê santralê vayî estbî, la no proje ame betalkerdiş. Semedo ke no proje ame vurnayîş,  bi îhtîmalêk pîl no proje beno ke ameyo betalkerdiş. Vera ke sebebêk bibo, zaf eşkera yo ke yeno amanckerdiş nê herêmî bêrê çinkerdiş. Nê semedî ra xeylê helwestê eksê ci est ê. Nê wareyî de erjî biqîmet ê. Lazim o roj bi roje pêro enerjî, maden, awankerdiş û meslegî yê herême bêrê taqîbkerdiş, agahîyê sey kam ci projeyî viraştê, key û heta çi sewîya ca ameyê û serê malperê Mapegî yê Wezaretê Derûdor û Vurnayîşê Îklîmî şarê herême rê bêro pêşkêşkerdiş."

 

'Ma eşkenê bi têkoşîn vernîya nînan padê’

 

Melîs Tantan bale ant serê lazimîya dewamkerdişê têkoşînêk rêxistinî, siyasî û huqûqî yê hemverê qirkerdişê ekolojîkî û wina va: "Wareyê cografya de, hema vajê her cayî de pîya hemverê qirkerdişê ekolojîkî ganî têkoşîn bêro dayîş, la tena bi eşkerayîya çapemenî yan zî tena bi eşkerakerdişê rewşe no nêşino sere. Lazim o esasê muxalefetêk rast ser o ma nînan bi hîrayî û erey nêfînê. Ma xeylêk çî vînî kerd la ma eşkenê bi dewamkerdişê têkoşînî vernîya qirkerdişî padê, vera ke ma tewr zêde vînî bikerê.”