24 Ekim 1975’te İzlanda’da yaşayan kadınların yaklaşık yüzde 90’ının katıldığı grevde, kadınlar işe gitmedi, yemek yapmadı, çocuk bakmadı! 

 

Birleşmiş Milletler 1975 yılını Kadınların Yılı ilan edince, İzlanda’daki kadın grupları da bir araya gelerek bu konuyla ilgili ne yapabileceklerini konuşmaya başladıkları bir komite kurdular. Grev fikri ilk olarak radikal kadın grubu Red Stockings’ten çıktı. Bu yolla topluma kadınların o toplumda oynadığı roller, düşük ücret almaları, ev içi ve ev dışı yaptıkları işlerin değersiz görülmesi hatırlatılabilirdi. Bu fikir kulaktan kulağa yayıldı ve organizasyon komitesi fikri kabul etti. Sadece "grev" denmemesine "izin" denmesine karar verdiler, işverenlerin kadınları greve gittikleri için işten atmalarını engellemek adına böyle bir yol denendi. Ayrıca bu isim değişikliği o dönem daha fazla kadının eylemlerin parçası olmasını sağladı. 

 

Bu adım, greve katılmayacak olsa da pek çok kadının konuştuğu ve gündemine alarak çevresindeki kadınlarla tartıştığı bir mesele haline geldi. 24 Ekim 1975’te Reykjavik’te 25 bin kadın toplandı. O dönemde İzlanda nüfusunun 220 bin civarı olduğu düşünüldüğünde bu sayı inanılmaz bir sayı. Farklı yaş gruplarından kadınlar bir araya gelerek tartışmalar yürüttüler, o dönem parlamentoda yer alan üç kadın milletvekilinden ikisinin, organizasyon komitesinden bir kadının, bir sendikacının, bir işçi kadının bir de ev kadınının yaptığı konuşmaları dinlediler. “Kadınların izin günü” olarak adlandırılan grevde ev kadınları da çocuklarını evde eşlerine bıraktıkları için erkekler çocuklarını iş yerlerine götürmek zorunda kaldılar ve bu aynı gün onlar için hem çocuk ve ev bakımı hem de iş yükü nedeniyle “Bitmeyen Cuma” olarak tarihe geçti. 

 

İzlanda’da yaşayan pek çok kadın o gün ve o gün etrafında dönen tartışmaların kendilerini feminist yaptığına inanıyor. Hatta beş yıl sonra, İzlanda’da boşanmış bir anne olan Vigdis Finnbogadottir’in dünyanın ilk kadın başbakanı olarak seçilmesine giden yolda bu grevin de çok etkisi olduğunu söyleyenler var. 

 

Kaynak: Çatlak Zemin