Nezihe Muhiddin ve on üç kadın arkadaşı, kadınların sosyal, iktisadi ve siyasi sahalarda gelişmesini sağlamak, haklarını almak için 15 Haziran 1923’te “Kadınlar Halk Fırkası”nı (KHF) kurdu. Parti tüzüğünün ikinci maddesinde kadınların siyasal haklarını elde etme amacı net bir şekilde ifade edildi. Bu da KHF’nin siyasi bir oluşum olduğunu açıkça ortaya koyuyordu. KHF başvurusu yapıldığı sırada henüz ilk siyasi oluşum Cumhuriyet Halk Fırkası kurulmamıştı. Kadınlar Cumhuriyet Halk Fırkası’ndan iki ay önce kendi partilerini kurmuş oldular. KHF’nin Başkanı Nezihe Muhiddin, genel sekreteri ise Şükûfe Nihal’dir. Diğer kurucuları arasında Nimet Remide, Matlube Ömer, Nesime İbrahim, Faize Hanım da bulunuyordu. İstanbul Valiliği’nden, izin için İç İşleri Bakanlığı’na gönderilen KHF kuruluşu için başvuruya yanıt sekiz ay sonra gelir. KHF programı “bazı düşünceler” nedeniyle hükümetçe onaylanmamıştır ve fırkanın kuruluşuna izin verilmez. O dönemde kadınların seçme ve seçilme hakları da olmadığından siyasal parti kurmaları da onaylanmaz. Çünkü 1923’te kabul edilen seçim kanununa göre her erkek Türk seçme ve seçilme hakkına sahipti. Bunun üzerine KHF, programındaki bazı maddeleri ‘yumuşatır’ ve bir Fırka şeklinde örgütlenmek yerine, Kadınlar Birliği adı altında bir dernek şeklinde örgütlenerek resmi olarak 7 Şubat 1924 günü kurulur. Kadınlar Birliği’nin kuruluş tüzüğünde en önemli değişiklik, ikinci maddede açıkça belirtilmiş siyasal hakları alma amacı yerine “Kadınlığı düşünsel ve toplumsal alanlarda yükselterek çağdaş ve gelişmiş bir yere eriştirmek” amacının getirilmesi olur. Bir sonraki maddeye ise açıkça “Birliğin siyasetle alâkası yoktur” ibaresi eklenir. 

 

Kaynak: Çatlak Zemin