7 Mayıs 1748'de doğan asıl adı Marie Gouze olan, ancak eşinin öümünden sonra kendine yakıştırdığı isimle Olympe de Gouges, oyun yazarı, feminist ve kadının insan haklarının güçlü bir savunucusu. Fransız Devrimi'nin hemcinsleri için sözde kalmasına olan öfkesini, dönemin ünlü erkek politikacılarına karşı, ısrarla haykırması yolunun sonu giyotine çıkarsa da kadınlar giyotinle idam edilebiliyorsa politikada (parlamentonun) da yollarının açılması gerektiğini savundu.

 

Fransız Devrimi'nin akabinde yayınlanan İnsan Hakları Bildirgesi'nin  eleştirel bir paranteze alarak bir kopyasını yazdı. Metinde tüm insanlar ve yurttaşlar (citizen) için çekinmeden kullanılan "man" vurgusunu "woman" yapmak, meselesinin ne olduğunu anlatmak için basit ve yeterliydi. Giyotinle idam edildiği tarihe kadar bıkmadan politik sözünü söyleyen, cinsiyet rejimine kafa tutan, erkek egemenliğinin amansız eleştirmeni Olympe, köleciliğe karşı görüşlerini yüksek sesle dillendirmekten çekinmedi. Eşitlik mücadelesinde özgürlüğü birincil bir konu olarak gördü. Yalnızca kadınların erkeklerle her konuda ve tastamam aynı haklara sahip olması için değil çocukların, kölelerin hakları için de mücadele etti. Kadınlar için boşanmanın kolaylaştırılması, velayet hakkı, evlilik dışı ilişkilerden doğan çocukların "meşru" hakları, idam cezasına karşı yaşam hakkını savunma gibi konularda yazılar yazdı.

 

Eşit haklar konusundaki ısrarlı savunusu, erkeklere doğrudan hitap eden ve sorgulayan eleştiri tarzı birçokları için karın ağrısı oldu. Olympe diliyle soracak olursak "Erkekler, adil olma kapasiteniz var mı? Bu, soru sahibi bir kadının sualidir; eninde sonunda haklarından mahrum edemeyeceğiniz."

 

Kaynak: Çatlak Zemin