
4 Mayıs 1937: Dêrsim’de 70 bin insan katledildi
- 09:05 4 Mayıs 2025
- Tarihte Bugün
Dêrsim’de 4 Mayıs 1937’de başlatılan ve 70 bin insanın yaşamını yitirdiği katliamın 88’nci yıldönümü.
Türkiye’nin 4 Mayıs 1937 tarihinde Bakanlar Kurulu kararıyla “Tunceli Tenkil Harekâtı” adı altında başlattığı Dêrsim Tertelesi (katliamı) 88'nci yılına girdi. Dersim Tertelesi’nde, resmî kayıtlara göre 16 bin, resmi olmayan kaynaklara göre ise 70 bin insan katledildi; on binlercesi sürgün edildi, Türk ve Müslüman toplumun içinde “zorunlu iskâna” tabi tutuldu.
Alevi, Kürt ve Ermeni çocuklar, Türk ve Müslüman yapılmak üzere köklerinden koparıldı ve kimsesizliğe mahkûm edildi. Köklerinden koparılan kız çocukları bugün “Dêrsim’in kayıp kızları” olarak anılıyor. Aradan 88 yıl geçmesine rağmen, ne Türkiye toplumu ne de devlet, Dêrsim Tertelesi ile yüzleşmiş durumda.
Tarihte bugün yaşanan önemli olaylardan bazıları şunlar:
1916: Amerikalı yazar, eylemci ve insan hakları savunucusu Jane Jacobs doğdu.
2013: Barış İçin Kadın Girişimi (BİKG) tarafından "Kadınlar barış sürecinde aktif rol alıyor" başlığı altında, Boğaziçi Üniversitesi Konferans Salonu'nda toplantı düzenlendi. Toplantıda barış sürecinde kadınların yol haritası oluşturuldu.
2015: Yekîtiya Star, Rojava'nın birçok kentinde inşa çalışmaları kapsamında kadın komünleri oluşturdu.
2016: Mêrdîn Qoser (Kızıltepe) Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren Ubeydullah Eren Sağlık Yaşam Alanı Merkezi, kadınlara yönelik “Kanser taramaları ve eğitim programları” kapsamında eğitimler düzenledi.
2016: Amed’in Peyas (Kayapınar) Belediyesi tarafından geliştirilen Köy Pazarı projesiyle kadınlar, haftanın belirli günlerinde ürünlerini satışa sunabilecek.
2016: UNESCO/Guillermo Cano Dünya Basın Özgürlüğü Ödülü, Azerbaycanlı araştırmacı gazeteci Khadija Ismayilova’ya verildi.
2019: Dünyanın dört bir yanından 34 kadın, İtalya’da TEDWomen küratörü Pat Mitchell’ın, The Rockefeller Vakfı’yla birlikte düzenlediği “Değişim için Kadın Lider Dayanışması” forumunda bir araya geldi.
2019: Kuzey ve Doğu Suriye’nin Hesekê Kantonu’na bağlı Hol kentinde, DAİŞ’in tuzakladığı mayının patlaması sonucu, Jineolojî Akademisi’nin kurucularından Malda Kausa yaşamını yitirdi.