5 Eylül 1987: Didar Şensoy son yolculuğuna uğurlandı
- 10:18 5 Eylül 2021
- Tarihte Bugün
Cezaevlerindeki işkence uygulamalarına karşı Meclis önünde yaptıkları oturma eylemine yönelik polis saldırında şeker komasına girerek yaşamını yitiren Didar Şensoy 5 Eylül 1987'de defnedildi.
Cezaevlerindeki baskı ve işkenceleri protesto etmek amacıyla 1 Eylül’de Ankara’da Meclis önünde gerçekleştirilen oturma eylemine polis saldırısında şeker komasına girerek hayatını kaybeden İnsan Hakları Derneği (İHD) kurucularından Didar Şensoy, İstanbul’da kitlesel bir cenaze töreniyle toprağa verildi.
1934 yılında dünyaya gelen Didar Şensoy, Yugoslav devrimine katılan bir öğretmen ve radyo spikeriydi. Yugoslavya'da öğretmenlik yapan Didar, 12 Eylül öncesinde eşinden boşanıp, Türkiye'ye yerleşti. Kardeşi Hasan'ın tutuklanmasından sonra kendisini cezaevi koşullarının iyileştirilmesi ve insan hakları mücadelesine adayan Didar, 1986 yılında kurulan İnsan Hakları Derneği'nin de kurucuları arasında yer aldı.
12 Eylül darbesinin demokratik hakları ortadan kaldırılması ve cezaevlerinde işkencenin artması üzerine 1 Eylül 1987'de Dünya Barış Günü'nde Meclis'e dilekçe vermek üzere tutuklu yakınlarıyla birlikte TBMM'nin önüne gelen Didar, İstanbul'dan Ankara'ya yapılan yürüyüşte polis şiddeti sonucu şeker komasına girerek olay yerinde yaşamını yitirdi. Demokrasi ve adalet mücadelesinde yaşamını yitiren Didar'ı unutmayan yol arkadaşları onu her yıl İstanbul Feriköy'deki mezarı başında anıyor.
Tarihte bugün yaşanan kimi önemli gelişmeler şöyle:
1914: Amerikalı arkeolog Hannah Wormington bugün doğdu. Hannah, 60 yıllık kariyer hayatı boyunca güneybatı ve Paleo-Kızılderili arkeolojisi üzerine yazıları ve saha çalışmalarıyla tanınıyor. Hannah, doktora derecesi için Harvard'da ders alırken, kadın olduğu için sınıfın dışında oturup not almasını isteyen bir profesörü vardı. Bu alanda kadınların önüne konulan engellere rağmen Amerika’daki yerlilerin tarih öncesine dayanan yaşamlarını incelediği kitap, araştırmacılar için önemli bir kaynak oldu.
1947: Malta’da kadınlar seçme ve seçilme hakkını kazandı. İlk seçimlerde iki kadın aday oldu.
1990: Fransa’da Yargıtay “eşler arasında tecavüzü” ilk kez tanıdı. Hamile bir kadın kendisine şiddet kullanarak tecavüz eden evli olduğu erkekten davacı olmuştu. Mahkemede fail erkek savunmasında “evlilik bağıyla birleşmiş kişiler arasında cinsel ilişkiye girme hakkından” söz etti. Ancak Yargıtay “kadının rızasının olmadığı” ilişkiyi tecavüz olarak tanımladı.
2004: Amargi Kadın Dayanışma Kooperatifi, Vakit gazetesinde yayınlanan "Zinada Yahudi Parmağı" başlıklı haberde, Kadının İnsan Hakları Yeni Çözümler Vakfı Koordinatörü Liz Amado'nun hedef alınmasına karşı kampanya başlattı. Gazetenin ırkçı bir yaklaşımda bulunarak basın yayın ahlakına ters düştüğünü vurgulayan kadınlar, bu tutuma karşı "Vakit gazetesi almama" kampanyası başlattı.
2006: Manisa'nın Develi köyünden Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) önüne gelen bir grup kadın, Lübnan'a asker gönderilmesine ilişkin oylanacak tezkereyi protesto etti. Kadınlar, aylardır köylerinde katı atık bertaraf tesisi yapma planlarına karşı yapılan eylemlerde yer alıyorlardı.
2015: Barış İçin Kadın Girişimi'nin çağrısıyla bir araya gelen kadınlar 14 ilde barış için sokaktaydı. İstanbul, İzmir, Diyarbakır, Dersim, Adana, Eskişehir, Bodrum, Mersin, Muş, Van, Iğdır, Mardin, Antakya ve Bursa’da sokağa çıkan kadınlar “Tüm katliamlara karşı, biz barış nöbetindeyiz, ses çıkarıyoruz” dedi.