2 Ağustos 2005: Kürt PEN üyesi feminist gazeteci Roya Toloui tutuklandı

  • 10:55 2 Ağustos 2021
  • Tarihte Bugün
Kürdistan'da Barışı Destekleyen Kürt Kadınları Derneği'nin kurucusu ve Kürt PEN üyesi Roya, Nisan 2005'te Devrim Mahkemesi'nde yargılandı ve ulusal güvenliği tehlikeye atmakla suçlandı. 
 
Ekim 2005'de kefaletle serbest kalan Roya, İran Kürtlerin yaşadığı alanlarda gerçekleşen gösterilerin ardından yine tutuklandı. Serbest kalınca ABD’ye gitti.
 
Tarihte bugün yaşanan gelişmelerden bazıları şu şekilde:
 
1894: Hollanda’da “Kadınlara Oy Hakkı Derneği” kuruldu. Dernek, 1888'de kurulan Özgür Kadın Hareketi’nin (Vrije Vrouwenvereeniging) bir alt grubu olarak faaliyet gösterdi.
  
1919: ABD’de Montana ve Nebraska Eyalet Meclisleri kadınlara oy hakkı sağlayan Anayasa’nın 19. maddesindeki değişikliği onayladı. 
 
1953: Amerikan Country müzik ikilisi Davis Sisters’ın geçirdiği trafik kazasında grup üyesi Betty Jack Davis yaşamını yitirdi, Skeeter Davis ise ağır yaralandı. 
Grup üyesi iki kadın gerçekte kızkardeş değildi ama kendi dönemleri için önemli sayılabilecek bir işbirliği ve dayanışma gerçekleştirerek son derece özgün bir grup oluşturmuşlardı.
 
1960: Carolina María de Jesús'un otobiyografik öyküsü Quarto de Despejo yayınlandı. Yoksul bir siyah olan ve hiç okula gitmeyen Carolina yaşamının çoğunu, hayatta kalmak için sattığı karton ve diğer atıkları topladığı Brezilya’da São Paulo'nun bir gecekondu mahallesinde geçirdi. Kendi evini tahta, teneke, karton ve bulduğu her şeyi kullanarak yaptı. Üç çocuğunun karnını doyurmak için her gece dışarı çıkarak atık topladı. Bulduğu eski defterleri kendisi için sakladı. Kendi kendine okuma yazma öğrendi ve günlük tutmaya başladı. Üç oğlu farklı ebeveynlerdendi. Birçok aile içi şiddet vakasına tanık olduğu için evlenmeyi hep reddetti, bekar kalmayı tercih etti. Günlüğünde, favela sakinlerinin günlük yaşamını detaylandırıyor ve tanık olduğu siyasi ve sosyal olayları açıkça anlatıyordu. Yoksulluk ve umutsuzluğun, iyi insanları ailelerine yiyecek bulmak için ilkelerine ihanet etmeye nasıl yönlendirdiğini yazıyordu. Bir gazeteciyle tesadüfen karşılaşması, günlüklerinin basılmasını sağladı. Pek çok dile çevrilen ve pek çok ülkede yayınlanan kitap çok büyük ilgi gördü.Türkçe’ye Çöplük ismiyle çevrildi. 
 
1988: İrlanda Havayolları Aer Lingus, Dublin Shannon arasında, tüm mürettebatı kadın olan ilk uçuşunu gerçekleştirdi.
 
Uçuşu kaptan pilot Grainne Cronin gerçekleştirdi.  Grainne, Aer Lingus tarafından eğitilen ilk kadın pilottu. Eğitimine 22 yaşında yardımcı pilot olarak başladı. İki yıl sonra Oxford’da pilotluk eğitimi almaya başladı. İlk İrlandalı kadın pilot olan Grainne, Avrupa’da pilot olarak işe alınan ikinci kadın oldu. Grainne’nın iki kızı da anneleri gibi pilot oldular.
 
1988: Leyla Erbil’in Mektup Aşkları romanı yayınlandı. Kitap, yedi gencin birbirlerine yazdıkları mektuplardan oluşan bir mektup roman örneği oldu. Kitap üzerine konuşan Leyla,  “Aşk için, kapitalist üretim ilişkilerinin değişmesi koşuluna inanırım. Gerçek aşk da devrime bağlı,” dedi. 
 
1998: İstanbul’da Bağımsız Kadın İnisiyatifi’nin çağrısıyla bir araya gelen kadınlar, İslamcı feminist diye tanınan ve Mersin’de evinin önünden kaçırılan Konca Kuriş için eylem yaptı. “Konca Kuriş unutturulmak istenen diğer kayıpların arasına karışmasın” diyen kadınların sokak afişlemesi eylemi ise valilik kararıyla engellendi.Konca, yazıları ve konuşmalarında İslami cemaatler arasında kadınların din ve Kur’an-ı Kerim tarafından değil; erkek egemen zihniyetin, kadınların aleyhine yorumları nedeniyle geri planda tutulduğunu düşünüyordu. Kur’an-ı Kerim’de başörtüsü zorunluluğu olmadığını, kadınların ve erkeklerin birlikte namaz kılabileceğini, çokeşliliğin günümüzde geçerli olamayacağını söylüyordu. 16 Temmuz 1998 tarihinde Mersin’deki evinin önünden Hizbullah tarafından kaçırıldı. 555 gün sonra işkence edilmiş cesedi bulundu. 
 
1999: Türk ordusunun Bitlis’in Mutki alanında bir grup PKK gerillasına yönelik  kimyasal silah kullanması sonucu PKK gerillası Bingöl doğumlu Nujiyan-Sibel Küçükbilezikçi yaşamını yitirdi. 
 
2003: Fransız oyuncu Marie Trintignant, birlikte yaşadığı Noir Desir müzik grubunun solisti Bertrand Cantat’tan gördüğü şiddet nedeniyle yaşamını yitirdi.  
Bir film çekimi için bulunduğu Litvanya’da maruz kaldığı şiddet üzerine komaya giren oyuncu Fransa’ya getirildi. Ancak beyninde oluşan ödem nedeniyle yaşamını yitirdi. 
 
Marie, kadına yönelik şiddetin sembollerinden biri oldu. Şiddete karşı her eylemde kadınlar onu anıyorlar. 
 
2016: Cizîrê Kantonu 1. HPC-Jin Konferansı, 250 delegenin katılımıyla Girkê Legê’ye bağlı Rimêlan kasabasında gerçekleştirildi. 
Konferansta HPC-Jin isminin Parastina-Jin (Kadın Savunma) olarak değiştirilmesi kararlaştırılarak Parastina Jin’ın bayrağı belirlendi.
Konferansta 45 kişilik bir meclis, 13 kişilik bir koordinasyon, başkan ve yardımcıları seçildi. 
 
2018: Tokyo Tıp Fakültesi’nin kadın oranını az tutmak için sınav sonuçlarını değiştirdiği ortaya çıktı.
 
2019: Suudi Arabistan, bir erkek vasi izni olmadan kadınların yurt dışına seyahat etmelerine izin verileceğini duyurdu.