3 Nisan 2020: Ölüm orucunda olan Helin Bölek yaşamını yitirdi
- 10:48 3 Nisan 2021
- Tarihte Bugün
Grup Yorum üyesi Helin Bölek eyleminin 288’inci gününde bir yıl önce bugün yaşamını yitirdi. Helin ve İbrahim Gökçek, maruz kaldıkları konser yasaklarının kaldırılması, kırmızı bültenle aranan üyelerinin listelerden çıkartılması ve çalışmalarını yürüttükleri İdil Kültür Merkezi’ne yönelik baskınların son bulması gibi taleplerle ölüm orucuna başlamıştı.
Sarıyer’deki “Direniş Evi”nde eyleminin 288’inci gününe giren Helin ile 290 gündür ölüm orucunda olan İbrahim’in eylemi devam ediyordu. Helin 288’inci gününde bulunduğu direniş evinde yaşamını yitirdi.
Tarihte bugün yaşanan gelişmelerden bazıları şöyle:
1807: İngiliz bir eğitimci ve sosyal reformcu olan Mary Carpenter, bugün doğdu. Suça sürüklenen ve yoksul çocuklar için eğitim fırsatları yaratan Mary, yaptığı çalışmalar üzerine kitaplar yazdı, lobicilik faaliyetlerinde bulundu. Mary’nin çalışmaları, 19.yüzyılın ortalarında çeşitli eğitim faaliyetlerinin geçişlerinde etkili oldu. Londra İstatistik Derneği tarafından yayınlanan bir makaleye sahip olan ilk kadın olan Mary, birçok konferansta yaptığı konuşmalarıyla tanındı. Kölelik karşıtı hareketten etkilenen Mary, aynı zamanda ziyaret ettiği cezaevlerinde kadınların eğitimi için çalıştı, cezaevi koşullarını iyileştirmek için kampanyalar sürdürdü. Mary, sonraki yıllarda kadınların oy hakkını açıkça desteklediğini duyurdu ve kadınların eğitime erişimi için kampanya yürüttü. Mary, 14 Haziran 1877’de yaşamını yitirdi.
1902: Esther Hobart Morris kadınların oy hakkı konusunda bir lider olarak öne çıkıyor. 1812'de New York, Tioga County'de doğdu. 30 yaşındayken Esther, ilk eşinin vefatından sonra oğluyla birlikte Illinois'e taşındı. 1850'de yerel tüccar John Morris ile evlendi ve ikiz doğurdu. On sekiz yıl sonra, eşi ve ilk çocuğu , şimdi Wind River Country olan kendi South Pass’a taşındı. Barışın ilk kadın adaleti olarak tarihe geçen Esther, yargı görevine 14 Şubat 1870’de başladı. sonraki dönemde yaklaşık 9 ay hapis yattı.
Eyalet ve federal kamu anıtlarının yanı sıra değişik hikayeler ve tarihi anlatılar ile anılan Esther’in, kadınların oy hakkına dair değişikliğin geçişinde bir lider olduğuna işaret ediyor. Ancak mevzuattaki liderlik rolü hala tartışılıyor.
1924: Roza Georgiyevna Shanina, 97 yıl önce bugün dünyaya geldi. 1941’de kardeşinin ölümünden sonra orduya gönüllü olarak katılan Roza’yı 1944’te bir Kanada gazetesi “Doğu Prusya’nın görünmeyeni” olarak tanımladı. Savaş esnasında bir askeri korurken hayatını kaybetti. Roza, cesareti, yaşamı boyunca övgü aldı. Roza’nın savaş günlüğü ise 1965’te yayınlandı.
1924: Lidia Brisca Menapace tarihte bugün İtalya’nın kuzeyindeki Novara’da doğdu. Babası araştırmacı, annesi ev kadınıydı ve antifaşist, anarşist görüşlere sahiptiler. Mussolini diktatörlüğü sırasında ilkokula giden Lidia’nın öğretmenleri çocuklara rejimi onurlandırıp sevmelerini, monarşiyi ve kiliseyi yüceltmelerini öğütlüyordu. Annesi ise “hayvan olmadıkları” için “Aryan ırkına” mensup olduklarının yazıldığı okul ödevlerini yırtıp atmasını söylemişti. Lidia, iki Yahudi arkadaşının okula gitmelerini yasaklayan rejimin yeni ırkçı yasalarının adaletsizliğini hemen fark etti. 1943 yılında babası bir toplama kampına gönderildi, iki yıl sonra serbest bırakıldı.
Bu arada Lidia da 19 yaşında direnişe katılmıştı. 2006-2008 yılları arasında Komünist Yeniden Kuruluş Partisi’ni temsil etti. Konumunu kabinedeki kadın sayısının düşüklüğüne dikkat çekmek için kullandı. Politikayla sonuna kadar, antifaşist kavgadan koronavirüs pandemisine uzanan bir çizgide, ilgilendi. Lidia Menapace İtalya’da 7 Aralık 2020 tarihinde Covid-19 nedeniyle hastanede yatarken, 96 yaşında hayata veda etti. Lidia, nisan ayında bir gazeteye şu sözleri söylemişti: “Direniş’ten ne öğrendim? Korku ile yaşamayı ve onu yenmeyi. Şimdi de bu virüsten kurtulmak zorundayız.”
1998: Mary Lucy Cartwright, İngiliz bir matematikçidir. 17 Aralık 1900’de dünyaya gelen Mary, kaos teorisinin öncülerindendir. JE Littlewood ile birlikte mary, kelebek etkisinin bir örneği olarak görülebilecek bir soruna birçok çözüm getirdi. Mary, Oxford Üniversitesi’nde matematik okudu ve 1923'te birinci dereceden mezun oldu. Son dönem derslerini alan ve bir ilki elde eden ilk kadın olan Mary’nin, "Özel Türlerin İntegral Fonksiyonlarının Sıfırları" adlı tezi, ilk kez 1930’da Yarrow Araştırma Bursu ile ödüllendirildi ve doktora tezi konusu üzerinde çalışmaya devam etmek için Cambridge , Girton College'a gitti . Littlewood'un derslerine katılarak, ortaya koyduğu açık problemlerden birini çözdü. Şimdi Cartwright teoremi olarak bilinen matematik teoremi, birim diskte aynı değeri p katından fazla almayan bir analitik fonksiyonun maksimum modülü için bir tahmin verir. Mary, 23 yıl önce bugün hayata veda etti.
2017: OHAL kapsamında Kanun Hükmünde Kararname ile 2016 yılında kapatılan Hayatın Sesi TV'de 2008'de yayın hayatına başlayan Ekmek ve Gül, 3 Nisan 2017'den bu yana ekmekvegul.net ile yayınına devam ediyor.