Evrim Kepenek

 

İSTANBUL - Bianet editörü Çiçek Tahaoğlu ve gazeteci Elif Akgül tarafından hazırlanan "Toplumsal Cinsiyet Odaklı Habercilik El Kitabı" habercinin başvuru kaynağı niteliğinde. Çiçek Tahaoğlu, Türkiye'de toplumsal cinsiyet odaklı yayın politikası olmamasını en önemli sorun olarak tanımlıyor.

 

Bağımsız İletişim Ağı (Bianet) editörü Çiçek Tahaoğlu ve gazeteci Elif Akgül tarafından hazırlanan "Toplumsal Cinsiyet Odaklı Habercilik El Kitabı" cinsiyetçi haber diline yönelik çözümler sunarken, haber seçiminden, haberin başka bir dile çevrilmesi aşamasına dair de öneriler paylaşıyor. Kitap, toplumsal cinsiyet odaklı habercilik yapmak isteyenler için de tam bir başvuru kaynağı niteliğinde.

 

Kitabın ortaya çıkışı Bianet'in Türkiye'nin 10 ilinde yerel medya ve sivil toplumu bir araya getirdiği toplumsal cinsiyet odaklı habercilik atölyelerine kadar uzanıyor. Bu atölyelerde bir araya gelen gazeteciler ve haber kaynaklarının anlattıkları ve örneklemleri de kitabın yazılmasında bir fikir vermiş. Bianet'in yazı işlerindeki tartışmaların dahi kitaba yansıdığı görülürken, kitabı hazırlayanlardan Çiçek Tahaoğlu, pratik alanda yapıp ettiklerini kitaba döktüklerini söylüyor.

 

Kitabın online haline ulaşmak da mümkün

 

Kitaba ulaşamayanlar için Kürtçe, Türkçe ve İngilizce versiyonları da Bianet'in online kitaplar bölümüne eklenmiş durumda. Kitabı yazarken "toplumsal cinsiyet eşitsizliğini neler besliyor" gibi sorular üzerinden hareket ettiklerini söyleyen Çiçek, genel olarak sadece rahatsız eden noktalara değinseler de asıl amacın çözüm önerileri sunmak olduğunu belirtiyor.

 

Toplumsal cinsiyet odaklı habercilik eğitim, sağlık haberlerinde!

 

Çiçek'in dikkat çektiği başka ve en önemli bir nokta da toplumsal cinsiyet odaklı habercilik denilince sadece kadın hakları ve LGBT+ bireyler üzerinden yapılan habercilik. Toplumsal cinsiyet odaklı haberciliğin sadece bu olmadığını söyleyen Çiçek,  ekonomi, parlamento ya da sağlık ve eğitim haberlerinin de toplumsal cinsiyet üzerinden yazılabileceğini dile getiriyor. 

 

Cinsiyetçilikten kaçınmak için 14 madde

 

Kitapta, gazetecilere haber kaynakları ile ilişkiler konusunda tavsiyeler sunulduğu gibi aynı zamanda sivil topluma da gazetecilerle kurdukları ilişkiye dair önerilerde de bulunuluyor. Haberde cinsiyetçilikten kaçınmak için 14 maddeye özel olarak vurgu yapılırken, habere dair yol haritası da okurun bilgisine sunuluyor.

 

Sorun: Toplumsal cinsiyet odaklı yayın politikası olmaması

 

Medya taraması yaparken "ana akım medya" ve "alternatif medya" olarak incelemeler yapıldığını ama konu toplumsal cinsiyet olduğu zaman her ikisi arasında bir fark olmadığını ifade eden Çiçek, "Buradaki sorun genel olarak Türkiye'de toplumsal cinsiyet odaklı yayın olmaması. Eşitlikçi bir yayın politikasına ihtiyaç olduğunu düşünüyorum" diyor.

 

Kitap farklı dillere çevrilirken yeni bir terminoloji de ortaya çıktığını söyleyen Çiçek, kitabı Kürtçe'ye çeviren Bianet Kürtçe editörü Murat Bayram'ın çocuk istismarı ve LGBTİ+'lara yönelik çevirilerinin özellikle Kürtçe haber yazanlar için de bir başvuru kaynağı oluşturacağı görüşünde. 

 

"Toplumsal Cinsiyet Odaklı Habercilik El Kitabı", toplumsal cinsiyet odaklı haberciliği kendisine dert edinen her aşamadaki gazetecinin mutlaka elinin altında olması gereken bir kitap.