Ronya Doğan

 

DİYARBAKIR - Mitoloji ve medeniyetlere konu olan Silvan, 2015 yılında ilan edilen yasaklar sırasında top mermileriyle yıkılan duvarları, delik deşik olmuş ve yakılmış evleriyle adeta meydan okuyor. Baharla birlikte yeniden dirilen Silvan’ın sokaklarında sadece yıkımın izleri değil aynı zamanda halkın öz savunmasını açıkça ortaya koyduğu direniş anıları da hâkim. 

 

Kürtler arasında “Bajarê Şehîdan” (Şehitler Şehri) olarak da bilinen Silvan, İslami kaynaklarda Mâfârkin ya da Fârqin, Grekçe’de Martyropolis (şehidler şehri), Süryânîce’de Mipherkét, Muhârikîn, Muphargin ve Ermenice’de Nphkert adlarıyla bilinir. Roma mitolojisinde ise Silvan, Silvanus (orman tanrısı) demektir. Gelin, hep birlikte mitolojilere ve medeniyetlere konu olan Silvan sokaklarında 2015 yılında ilan edilen sokağa çıkma yasakları sırasında yaşatılan baskı ve hak ihlallerine karşı gösterilen direnişe tanıklık edelim. İlçe merkezine adım attığımız ilk andan itibaren Tekel, Mescit ve Konak mahallelerinde 2015 yılından arda kalanları hala görmek mümkün. Top mermilerinden duvarları yıkılmış, makineli tüfeklerle taranıp delik deşik olmuş, camları çerçeveleri inmiş, içerisi yakılmış evleriyle Silvan, baharla birlikte adeta yeni direniş tohumlarını filizleniyor.

 

Her adımımızda Konak, Mescit ve Tekel’de ilan edilen sokağa çıkma yasakları sırasında işlenen savaş suçuna tanıklık ediyoruz. Öz yönetim direnişlerinin yaşandığı her sokakta mobese kameraları, özel harekât timleri ve zırhlı araçları görmek mümkün.

 

Direniş anıları hala sokaklarda

 

Jandarma Özel Harekat ve Polis Özel Harekat timleri tarafından duvarlara yazılan ırkçı ve cinsiyetçi yazılamaların boyalarla kapatıldığı sokakların her bir köşesinde sadece tahribatın ve yıkımın izleri değil aynı zamanda halkın öz savunmasını açıkça ortaya koyduğu direniş anıları da hâkim. 

 

Direnişler karşısında ‘Bajarê Şehîdan’ denildi

 

1990’ların başında devlet destekli Hizbulkontra çeteleri en fazla katliamı Batman ve Diyarbakır’ın ardından Silvan’da işledi. Yüzlerce yurtsever Hizbulkontra çetelerinin saldırılarında katledildi. Silvan, Hizbulkontra’nın en fazla örgütlenme yaptığı ve yine sivillere yönelik katliamlara karşı halkın gösterdiği direnişle de bilinen bir kent. İşte tam da bu yüzden Kürtler halen Silvan için “Bajarê şehîdan” (şehidler şehri) tanımlamasını yapıyor. 

 

Bugün delik deşik edilmiş sokaklardan geçerken 90’lı dönemlere ve 2015 çatışmalı sürecine tanıklık eden her kadın, “Ne olursa olsun son muhteşem olacak” sözünü yineliyor.