Gülistan Azak

 

DERSİM - Bir yıl önce bugün kaybettirilen Gülistan Doku’nun akıbetine ilişkin ne soruşturmada ne de arama çalışmalarında herhangi bir gelişme yaşanmadı. Kadınlar yıl boyunca bulundukları her alanda “Gülistan Doku nerede?” diye sormaya devam etti. 

 

Dersim’de Munzur Üniversitesi öğrencisi 21 yaşındaki Gülistan Doku’nun kaybettirilişinin üzerinden bir yıl geçti. Bu süre zarfında kendisinden haber alınamayan Gülistan’ın bulunması için yapılan aramalar yetersiz kalırken, yürütülen soruşturmada da bir gelişme sağlanmadı. Tüm şüphelerin işaret ettiği Zainal Abarakov ile ilgili de hiçbir araştırma yapılmadı. 

 

Gülistan’ın kaybettirilişinden bu yana geçen 1 yıllık süreçte yaşananları sizler için derledik…

 

Ocak

 

Gülistan’ın kaybedilişine ilişkin yapılan araştırma sonucunda Zainal Abarakov ile telefonda görüştüğü tespit edilirken, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Grup Başkanvekili ve Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş, konuyu Meclis’e taşıdı. Yine bu ayda Gülistan için Munzur Üniversitesi öğrencileri eylem yaptı. Öğrenciler yaptığı açıklamada, “En kısa zamanda arkadaşımızın bulunmasını talep ediyoruz. Dersim’de bu olaylara mahal verilmeyecek” demişti. Açıklamanın ardından ise polis öğrencilere saldırmıştı. 

 

Gülistan’ın kaybedilişinin üzerinden bir hafta geçerken, tepkiler üzerine Vali Tuncay Sonel ile görüşen aile, Zainal Abarakov’un yurtdışı çıkışını önlem amacıyla gözetim altında tutulduğunu kaydetti.  Ailesi, bu kez de ellerinde kızlarını bulabilecek yeterli bir delilin bulunmadığını, somut ve kesin bilgilerin kendileriyle paylaşılmasını istedi.  Gülistan’ın intihar ettiğinin öne sürüldüğü bir mektup söylemlerinin ardından ise ablası Aygül Doku, kardeşiyle ilgili böyle bir mektubun olmadığını söyledi.  Tepkilerin artması üzerine Tunceli Valiliği, kentte “halkı kin ve düşmanlığa sevk” iddiasıyla kapalı ve açık alanlarda eylem ve etkinliklerin 15 gün süreyle yasaklandığını duyurdu.  Yürütülen soruşturma dosyasında birçok eksik tamamlanmazken, savcı aileye, “Siz benim üzerime geldikçe çocuğun masum olduğuna inanıyorum” dedi. 

 

Şubat 

 

Şubat ayında da Gülistan için eylemler devam etti. Diyarbakır Barosu, #GülistanDoku30GündürKayıp etiketiyle sosyal medyada eylem gerçekleştirdi.  Gülistan’a ait MOBESE kameralarına yansıyan yeni görüntülere ulaşıldı. Görüntülerde Gülistan’ın kaybedilmesinden sorumlu tutulan Zainal Abarakov ile ayrıldıktan sonra otobüs durağına gittiği görülüyor. Bir süre telefonla konuşan Gülistan, yolcu minibüsüne biniyor. Ailesi ise herhangi bir gelişme yaşanmaması nedeniyle Ankara’ya giderek Meclis’te grubu olan siyasi partilerle görüşme kararı aldı. Gülistan’ın bulunması için HDP, bu kez de Meclis Araştırma Komisyonu kurulmasını isterken, bir kez daha İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun yanıtlaması için Meclis’e önerge verdi. Adana Kadın Platformu üyeleri, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nü Gülistan’a atfetti. Kadın örgütleri ise, 8 Mart’ın startını Dersim’de verdi. Kadınlar burada yaptığı açıklamada, “Gülistan Doku isminde simgeleşmiş bu cendereyi parçalayalım, nefes alabileceğimiz ülkeyi kendimiz yaratalım" çağrısında bulundu.  Şubat ayının son günü İçişleri Bakanı’nın “Özel ekip çağıracağız” demesine rağmen barajda sadece tek bir ekibin su üstünde arama yapması dikkat çekti. 

 

Mart

 

Gülistan’ın akıbetine ilişkin net bir bilgiye ulaşılamazken, ODTÜ Kadın Dayanışması da 8 Mart dolayısıyla “isyan” koşusu gerçekleştirdi. Dersim Kadın Platformu da 8 Mart kapsamında Sanat Sokağı’nda düzenlediği yürüyüşte “Gülistan Doku nerede?” diye sordu. Aynı gün düzenlenen Feminist Gece Yürüyüşü’nde de kadınlar Gülistan’ın akıbetini sordu. Rosa Kadın Derneği ise ayın son günü sosyal medyada “GülistanDoku87GündürNerede"  etiketiyle eylem yaptı.

 

Nisan

 

Gülistan’ın kaybettirilişinin dördüncü ayına girilirken, annesi Bedriye Doku, sosyal medya üzerinden yayınladığı videolu mesajda, “Kızımın hakkını bırakmayacağım, aramaya devam edeceğim” dedi. Kadın örgütleri ve Demokratik Öğrenci Derneği Federasyonu (DÖDEF) öncülüğünde "Gülistan'ı sormaktan vazgeçmiyoruz" sloganıyla sosyal medyada eylem yaptı. Dersim Araştırma Merkezi de Gülistan için yaptığı açıklamada, “Dipsiz bir okyanusta arama yapılmıyor” diyerek, soruşturmanın şüpheye yer bırakılmayacak şekilde şeffaf yürütülmesi çağrısında bulundu. Gülistan için, sosyal medyada "#Gülistansız100gün" etiketi ile eylem yapıldı. Binlerce kadın yaptığı paylaşımlar ile Gülistan'ın akıbetini sordu.  Annesi Bedriye, kızının bulunması için çağrıda bulunarak, “100 gündür gece gündüz ağlıyorum” dedi. Arkadaşları, ailesi, kadın örgütleri,  hak savunucuları bu kez de "Gülistan Nerede?" diye sorarak, "#ZaynalHesapVer" etiketi ile sosyal medya eylemi yaptı. Rosa Kadın Derneği, Gülistan Doku için "VideoCozulsun GulistanBulunsun" etiketi ile sosyal medya eylemi gerçekleştirdi.

 

Mayıs 

 

Alevi Kadınlar “#GülistanDokuNerede” hashtagı ile sosyal medyada Gülistan’ın akıbetini sordu. Kadınlar, “#Barajlarboşaltılsın” hashtagı ile sosyal medyada Gülistan’ın akıbetini sordu. Anneler Günü’nde Bedriye bir kez daha sosyal medyada yayınladığı video ile tek isteğinin kızının bulunması olduğunu söyledi.  Tarih 12 Mayıs 2020’yi gösterirken Uzunçayır Baraj Gölü’nde 13 yaşındaki Abdullah Nacar’ın cenazesine ulaşıldı. Aygül bu olay üzerine yetkililere seslenerek, “Her cesede ben koşuyorum. Benim kardeşim diye koşuyorum sesimi niye duymuyorsunuz? Bu bana reva mı? Kardeşim suda ise sudan çıkartın. Kardeşimi öldürmüşlerse yakalayın. Ben herkese Gülistan diye koşuyorum" diyerek acısını paylaştı.  TJA öncülüğünde bir araya gelen kadınlar, insan zinciri oluşturarak, “Gülistan Doku nerede?” diye sordu.

 

Haziran 

 

Haziran ayında da Gülistan Doku için Adalet Komisyonu öncülüğünde “#ZaynalveAilesiYargılansın” etiketiyle başlatılan sosyal medya eylemine çok sayıda kadın örgütü, siyasetçi destek verdi. ÖGK’de 151 gündür kayıp olan Gülistan Doku için Eminönü-Kadıköy vapurunda gerçekleştirdiği eylemde hükümete, "Etkin soruşturma yürütülsün. Gülistan bulunsun" diye seslendi.

 

Haziran ayının ortalarında ise Gülistan’ın kaybolması olayında şüpheli Zainal Abarakov’un tutuklanması talebiyle Tunceli Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunuldu. Öte yandan şubat ve mart ayında incelemesi yapılan telefon sonuçları 17 Haziran’da ailesiyle paylaşıldı. Dosya avukatı Ali Çimen, “Şüpheli delillere erişiyor. Bu gelişme, tutuklama talebimizin ne kadar haklı olduğunu gösteriyor” dedi. HDP bu kez de Zainal Abarakov’un gözaltına alındığı sırada neden telefonuna el konulmadığını Adalet Bakanı’na sordu. 

 

Ablası Aygül, sosyal medyadan paylaştığı video ile Gülistan’ın bulunması için çağrıda bulundu. Aygül,  “Ben daha kaç gün kardeşimin cesedini arayacağım” diye sordu. Tunceli Cumhuriyet Başsavcılığı, baş şüpheli Zainal Abakarov ve polis olan üvey babası Engin Yücel’in evlerinin yakınında bulunan kamera görüntülerini inceledi.  Tutanakta Zainal Abarakov ve Engin Yücel’in aynı evde yaşadığı, ancak sabit kameranın Zainal Abarakov’a ait görüntüleri kaydederken Engin Yücel’e ait görüntüleri tespit edemediği belirtildi.

 

Temmuz

 

Kadınların Gülistan için eylemleri temmuz ayında da devam etti. Kadınlar,  “#DokuİcinSesVer" etiketiyle sosyal medya eylemi gerçekleştirdi. Annesi Bedriye ise Munzur kenarında, Gülistan için ağıt yaktı. Gülistan için yapılan su altı aramaları İçişleri Bakanlığı’nın talimatı ile sonlandırıldı.  Suda arama çalışmalarının durdurulmasına tepki gösteren Aygül, Gülistan’ı sormaya devam edeceklerini söyledi. Aygül, “Ankara’ya gideceğiz ve Meclis’in önünden ayrılmayacağız” dedi. Kadınlar, 190 gündür bulunamayan Gülistan için “#GülistanİcinEtkinArastirma" etiketiyle sosyal medya eylemi gerçekleştirdi.

 

Tarih 16 Temmuz 2020’yi gösterdiğinde ailesi, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile görüşmek üzere Ankara’ya gitti. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile yaptıkları görüşmenin detaylarını paylaşan Aygül,  Pazartesi günü Uzunçayır Barajı'nın boşaltılarak, Gülistan'ı arama çalışmalarının devam edeceğini aktardı. Böylece Gülistan için Uzunçayır Baraj Gölü’nde elektrik tribünleri çalışmaya başlatıldı. Baraj kapakları açılmadan çalıştırılan tribünlerle su seviyesi azaltıldı. 

 

Soruşturma kapsamında HTS raporu hazırlandı. Rapora göre, Gülistan ve Zainal Abarakov’un konuşmasına tanıklık eden 3 kadının daha olduğu ve ifadelerine başvurulmadığı ayrıca Zainal Abarakov’un Gülistan’ı alıkoyduğu gece gelen polislerin Zainal Abarakov’un polis babasını aradığı ve bunların da ifadelere yansımadığı belirtildi. Zainal Abakarov’un tutuklanmasına ilişkin aile avukatı tarafından yapılan başvuru, Dersim Savcılığı tarafından gerekçesiz bir şekilde reddedildi. Tunceli Savcılığı, Gülistan’dan haber alınamamasında baş şüpheli olan Zainal Abarakov’un HTS sonuçları doğrultusunda polis zoruyla ifadeye getirilmesine karar verdi. Gülistan’a ilişkin hazırlanan bilirkişi raporunda, Gülistan’ın suya atlamadığına yer verildi. Aile avukatı Ali Çimen, “soruşturmanın artık insan öldürme şeklinde yürütülmesi gerektiğini” belirtti.

 

Ağustos

 

HDP, Gülistan’ın kaybedilişini Meclis’te de sormaya devam etti. Bilirkişi raporunun ardından soruşturmanın yeniden değerlendirilmesi ve Gülistan için yürütülen arama çalışmalarının bu yönde geliştirilmesi adına bir girişiminin olup olmadığını İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’ya sordu.  Öte yandan Gülistan'ın bulunması için bir süredir su seviyesi düşürülen Uzun Çayır Barajı’nda 5 Ağustos günü başlayan su altı arama çalışmaları 13 gün aradan sonra sona erdi. Gülistan’ın dosyasının baş şüphelisi Zanial Abakarov'un polis babası Engin Y. açığa alındı. 16 Ağustos 2020’de ise Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) ve Demokratik Toplum Kongresi (DTK), Halkların Demokratik Partisi’nden (HDP) oluşan bir heyet Gülistan’ın ailesini Dersim’de ziyaret etti.

 

Eylül 

 

Gülistan’ın bulunması için eylemler eylül ayında da devam etti. 7 Eylül 2020 ‘de Dersim’de Seyit Rıza Meydanı’nda oturma eylemine başlayan anne Bedriye ve Aygül, darp edilerek gözaltına alındı. Ardından sosyal medyada  “#HepimizGülistanınAilesiyiz” hashtagi ile eylem gerçekleştirildi. Bedriye ve kızı Aygül aynı gün serbest bırakıldı.  Bu olayın ardından Dersim Kadın Platformu da yaptığı açıklamada,  “Zainal Abarakov yargılansın” çağrısında bulundu. Gülistan Doku İçin Adalet Komisyonu, Dersim, İzmir ve İstanbul’da Gülistan Doku için oturma eylemi gerçekleştirdi. Gülistan için Dersim’de başlatılan oturma eyleminin ikinci gününde polislerin saldırısına tepki gösteren aile, Gülistan’ın bulunmasını istedi. Ardından birçok kentte gerçekleştirilen eylemde,  “Buraya Gülistan'ın sesi değil, kız kardeşi değil kendisi olup geldik. Onu aramaktan, kaybolmasından sorumlu olanların yargılanması için mücadele etmekten asla vazgeçmeyeceğiz" dedi.

 

Gülistan için başlatılan arama çalışmalarının sonlandırılmasına tepki gösteren Bedriye ve Aygül, vali ile yaptıkları görüşmenin ardından taleplerinin bir kısmının kabul edilmesi üzerine Seyit Rıza Meydanı'ndaki oturma eylemlerini sonlandırdı.  Bu kez de avukat Ali Çimen hakkında, “Soruşturmanın gizliliğini ihlal etmek” iddiasıyla Tunceli Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatıldı.

 

Ekim 

 

Gülistan’ın ablası Aygül, 11 Ekim’de sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Tunceli Vali Yardımcılığı görevinden alındıktan sonra Tunceli Kızılay Şube Başkanlığı’na getirilen Ferhat Haneden Güven ile Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürü Özdemir Aktaş tarafından basına konuşmamaları yönünde uyarılarak baskıya maruz kaldıklarını belirtti.  15 Ekim de ise Tunceli Valiliği Gülistan için Uzunçayır Baraj Gölü'nde 3'üncü defa arama çalışması başlatıldığını duyurdu. 20 Ekim’de HDP Parlamento Kadın Grubu toplantısında konuşan Eş Genel Başkan Pervin Buldan, “Gülistan Doku’nun kaybedilmesinde etkin soruşturma yollarını açmayan yargı kadınları koruyamaz, bir devlet politikası olarak koruyamaz” dedi. 23 Ekim’de ise Aygül, şüpheli Zainal Abarakov’un polis olan babası Engin Yücel tarafından mala zarar verdiği gerekçesiyle 9 ay önce yaptığı suç duyurusu nedeniyle ifadeye çağrıldı. Aygül, ifadesi sonrası sosyal medya hesabından, “Engin biz sana bir elektrik süpürgesi alırız sıkıntı değil, peki sen Gülistan'ı bize nasıl vereceksin... Kardeşimi alacaksın üstüne şikayet edeceksin. Korkacağımızı mı zannettin! Senden de senin gibilerinden de korkan alçaktır... Sonuna kadar engin sonuna kadar o sap dönene kadar” paylaşımında bulundu. 

 

Gülistan Doku İçin Adalet Komisyonları da Twitter’da “#GülistanDokuNerede, #ZaynalıKimKoruyor” hashtagıyla etkin bir soruşturma yürütülmemesine dikkat çekti.  TJA’nın, “Em Xwe Diparêzin” kampanyası kapsamında “Kadınlar tecridi kırıyor, yaşamı özgürleştiriyor” şiarıyla İstanbul’da düzenlediği panelde konuşan DTK Eşbaşkanı Leyla Güven, “Gülistan Doku ve İpek Er örnekleri, özel savaş politikalarının bir parçasıdır” dedi.

 

Kasım

 

HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, Gülistan’ı arama çalışmalarının yürütüldüğü yerde ablası Aygül’ü ziyaret ederek bilgi aldı. Pervin, şüpheli isimlerin üzerinde durulması gerektiğini belirterek, konunun takipçisi olacaklarını ve konuyu Meclis gündemine taşıyacaklarını kaydetti. Pervin, Dersimli kadınlarla gerçekleştirdiği buluşmada, “Bugün Gülistan Doku başta olmak üzere Dersimli kadınlara dönük sistematik bir konsept ile karşı karşıyayız” dedi.

 

Aygül, 12 Kasım günü yaptığı açıklamada, 313 gündür kayıp olan Gülistan için, “Bu Munzur suyu Gülistan'ı yuttu mu? Bizi bu köprüye kilitleyenlerin, adalet önünde hesap vermesini istiyorum. Gülistan Doku bugün adaletin, hukukun ağlayan vicdanıdır" dedi. 323’üncü gününde Aygül’e dosya şüphelisi Zainal Abarakov'un polis üvey babası Engin Yücel’in evini taşımasına engel olduğu gerekçesiyle 50 bin TL para cezası kesildi.  15 Ekim’de başlatılan arama çalışmaları, 23 Kasım günü 3’üncü kez sonlandırıldı.  

 

Pervin, 24 Kasım günkü Parlamento Kadın Grubu Toplantısı’ndaki konuşmasında, Gülistan’ın kaybettirilişinden sorumlu kişilerin devlet tarafından korunduğuna dikkat çekerek, “Buradan bir kez daha sesleniyoruz; üniformalarının arkalarına sığınan failleri aklamaktan vazgeçin. Bu saldırganlar gerekli cezaları alıncaya kadar kesintisiz mücadele edeceğiz”  dedi. 

 

30 Kasım günü ise Gülistan’ın özel bilgilerini sosyal medya hesabında paylaşması üzerine hakkında soruşturma başlatılan baş şüpheli olan Zainal Abarakov’un babası Ergin Y., açığa alındı.  

 

25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü dolayısıyla, Gülistan’ın akıbetinin açığa çıkarılması istenirken, HDP konuyu Meclis gündeminde tutmaya devam etti.  Birçok kentte eylem düzenleyen kadınlar, “Gülistan Doku Nerede?” , “Adaletsizliğe son” slogan ve pankartlarla isyanlarını haykırdı.

 

Aralık ayında da kadınlar gerçekleştirdikleri her eylem ve etkinlikte “Gülistan Doku nerede?” diye sormaya devam edeceklerini vurguladı.