DİYARBAKIR - Gazetecilere yönelik 2020 yılı hak ihlalleri raporunu açıklayan DFG, Türkiye'nin basın özgürlüğü sıralamasında sonlarda olduğunu belirtti. DFG, Kürt gazetecilere yönelik baskılara da dikkat çekti.

 

Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG) 2020 yılında gazetecilere yönelik hak ihlalleri raporunu dernek binasında yaptıkları basın toplantısı ile açıkladı. Basın toplantısında raporu değerlendiren DFG Eş Başkanı Dicle Müftüoğlu 2020 yılını siyasal, toplumsal ve ekonomik olarak büyük krizlerle geride bıraktıklarını vurguladı. 

 

Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs (Covid-19) krizi ile birlikte problemlerin derinleştiğini ve  çözümsüzlüğün büyüdüğünü dile getiren Dicle, "Tüm alanlarda oluşan bu karanlık tablodan gazetecilerin payına düşen ise ne yazık ki yine baskı ve zorlu şartlar oldu. Geride bıraktığımız yıl, sorunların çözümü için çalışmak yerine basın emekçileri susturulmak istendi. Bunun başlıca nedeni yönetenlerin sorunlara çözüm odaklı yaklaşmaması, yaşananların olduğu gibi halka ulaşmasını istememesidir. Bu isteğin gerçekleşmesi için de gazetecilere yönelik baskılar sistematik bir hale getirildi. 2020 raporumuzda yer alan bu veriler, gazetecilerin bir yıl boyunca basın özgürlüğü dışında her şeyi yaşadığını, çok net bir şekilde ortaya koyuyor. Geride bıraktığımız yılda gazeteciler neredeyse her gün bu ve benzeri baskı türleriyle yüz yüze bırakıldı. İktidarın oluşturduğu havuza girmeyen, ötekilerin sesini duyurmaya çalışan, doğru ve cesur habercilik ilkesiyle hareket eden basın emekçileri hedef tahtasına oturtuldu" dedi.

 

'Kürt gazetecilere ayrı bir başlık açmak yararlı olacaktır'

 

Türkiye’de her dönem basına yönelik baskıların olduğunun altını çizen Dicle, " İktidar kanadı 'en özgür basın bizde' söylemini ağzından düşürmese de yaşananlar tam tersi bir durumu ortaya koyuyor. Bunu biz değil önümüzdeki tablo söylüyor. Bu tabloyu görmek için de kapatılan basın kurumlarına, tutuklu gazetecilere, basın emekçilerinin karşılaştığı zorluklara ve Türkiye’nin dünya basın özgürlüğü sıralamasına bakmak yeterlidir. Türkiye’de basın özgürlüğünü değerlendirirken, Kürt gazetecilere ayrı bir başlık açmak yararlı olacaktır. Zira Türkiye’de Kürtler her alanda olduğu gibi basın ve medya alanında da ciddi sıkıntılar yaşamakta, Kürt gazeteciler üzerindeki baskı ve zor katmerleşmektedir. Van’da 5 gazeteci arkadaşımızın tutuklanması örneğinde olduğu gibi, Kürt gazeteciler çalıştıkları alanlarda pek çok engelle karşılaşabilmektedir" diye konuştu.

 

'Türkiye en fazla gazetecinin tutuklu olduğu ülkeler arasında yer alıyor'

 

Türkiye'nin en fazla tutuklu gazetecinin bulunduğu ülkeler arasında en ön sıralarda yer aldığının hatırlatan Dicle şöyle devam etti: "Gazetecilerin tutuklu olduğu bir yerde basın özgürlüğünden bahsetmek inandırıcı olmadığı kadar gülünç de duruyor. Sansür ve yayın engelleri adeta olağan bir hale getirilmiş durumda. Yüzlerce internet sitesi yayınladıkları içerikler nedeniyle sansüre ve kapatmaya maruz kalıyor. İktidar beğenmediği haber içeriklerini yayından kaldırabiliyor. Binlerce sosyal medya hesabı, ilgili kuruluşlara uygulanan baskılar sonucu kapatılarak sansürleniyor. Sosyal medya hesaplarından paylaşım yapan yüzlerce kişi soruşturma, dava ve cezalandırmalara maruz kalıyor. Son çıkarılan yasayla sosyal medya kuruluşlarına Türkiye’de temsilci bulundurma şartı getirildi ve uymayan kuruluşlara yüksek miktarlarda para cezaları kesiliyor. Henüz yeni yıla yeni girmişken Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bir gazeteyi hedef tahtasına oturtan konuşması ve gazete hakkında inceleme başlatılması kaygılarımızı arttırıyor. Hem gazetecilerin, hem de toplumun haklarına saygı duyulmasını bekliyoruz."

 

Raporda verilen istatistiklere göre, 2020 yılında gazetecilerin yaşadığı hak ihlalleri şöyle,  79'u gözaltına alındı, 24'ü tutuklandı, 19'u saldırıya uğradı, 17'si kötü muamele, tehdit ve ajanlık dayatması ile karşı karşıya kaldı, 12'si haber takibi yaparken engellemeyle karşı karşıya kaldı, 54'ü hakkında soruşturma açıldı, 53'ü hakkında açılan soruşturma davaya dönüştü, 43 gazeteciye toplam 150 yıl 15 gün hapis cezası, 56 bin 310 TL para cezası verildi, 231 dosyada 539 gazeteci yargılanıyor, 8 reklam ve ilan cezası verildi, 43 RTÜK cezaları kesildi, bin 960 habere ve 145 internet sitesine erişim engeli getirildi, 6'sının işine son verildi ve 91 gazeteci hala tutuklu bulunuyor.

 

Raporda, gazetecilerin yaşadıkları hak ihlalleri şöyle sıralandı

 

“* Gözaltına alınan gazeteciler: 79

 

* Tutuklanan gazeteciler: 24

 

* Saldırıya uğrayan gazeteciler: 19

 

* Kötü muamele, tehdit ve ajanlık dayatması: 17

 

* Haber takibi engellenen gazeteciler: 12 olay

 

* Hakkında soruşturma açılan gazeteciler: 54

 

* Hakkında dava açılan gazeteciler: 53

 

* Cezalandırılan gazeteciler: 43 kişiye 150 yıl 15 gün hapis, 56 bin 310 TL para cezası

 

* Yargılaması devam eden gazeteciler: 231 dosya, 539 gazeteci 

 

* İlan reklam cezası verilen gazeteler: 8

 

* RTÜK cezaları: 43

 

* İnternet erişim engeli: Bin 960 haber, 145 internet sitesi

 

* İşine son verilen gazeteciler: 6

 

* Tutuklu gazeteci sayısı (04 Ocak 2021 itibariyle): 90”