Hatırlatıyoruz: 6284 sayılı Şiddet Yasası nedir?
- 09:38 24 Kasım 2017
- Hukuk
Duygu Erol
ANKARA - Kadın düşmanı Yeni Akit gazetesinin rahatsızlığını, "6284 yuva yıkıyor" başlığıyla servis ettiği 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesine Dair Yasa'nın tartışmaya açılması bekleniyor.
6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesine Dair Yasa, geçtiğimiz günlerde iktidara yakınlığıyla bilinen Yeni Akit Gazetesi'nin manşetleri ile yeniden gündeme getirildi. "Aileyi yıkan 6284 değiştirilsin", "6284 yuva yıkıyor" şeklinde başlıklarla servis edilerek bilinçli bir şekilde gündeme getirilen yasa, 2010 yılında defalarca talep etmesine rağmen eski eşi tarafından katledilen Ayşe Paşalı'nın yaşamını yitirmesinin ardından kadına yönelik şiddeti engellemeye yönelik olarak 2012 yılında yürürlüğe girdi.
Kadınlar sokak sokak mücadele etti
Türkiye'de 6284 sayılı kanundan önce de kadına yönelik şiddeti önlemeye yönelik yasalar, kanunlar vardı. Ancak, yasalar evlilik şartı ile kadınları korumaya yönelikti. Ancak eşinden boşanmış olduğu gerekçe gösterilerek koruma verilmeyen Ayşe Paşalı'nın katledilmesi, eşleri dışında sevgilisi, eski eşleri ve çevrelerinde bulunan diğer erkekler tarafından tehdit edilen, şiddete uğrayan, katledilen kadınlar için yeni bir düzenlemeyi gerekliliğini gözler önüne serdi. Kadınların sokak sokak yürüttüğü mücadele sonucunda 6284 sayılı kanun çıkarıldı. Ayşe Paşalı, resmi olarak evli olmadığı için yasalarca korunmamış ve herhangi bir tedbir alınmamıştı. Kadınların mücadelesi ile yeni yasa da evlilik şartı aranmaksızın kadınların koruma ve tedbir hakları alındı.
20 Mart 2012'de yürürlüğe girdi
20 Mart 2012 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanması ile beraber yürürlüğe konulan 6284 sayılı Kanun, kadınların bürokratik işlere takılmadan korunmasını ön gören, hızlı tedbirler alınmasını sağlayan bir yasa oldu. Kanun ile beraber kadınlar kimlik değişikliği, sığınak, koruma, uzaklaştırma, adres bilgileri değişikliği gibi birçok tedbir hakkını kazandı ve en önemlisi ise bu koruyucu tedbirlerin hızlı bir şekilde işlenmesi sağlandı.
Avukatlar mahkeme salonlarında yıllardır mücadele ediyor
"6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesine Dair Yasa" olarak geçen kanunla birlikte şiddetin tanımından, tedbir kararına ve ilgili yetkililerin yapması gereken uygulamalara kadar birçok şey madde madde açıklayıcı bir şekilde belirtildi. Bu kanun ile beraber kadınların hakları verilirken ve kanun ile yasallaştırılırken, yasa erkek şiddetine geri adım arttıramadı. 6284 sayılı kanunun maddeleri "Kadınlara da çok hak tanınıyor" mantığı ile uygulanmadı, bu kadına yönelik şiddetin dozajını arttırdı. Ancak kadın aktivistler ve avukatlar yıllarca bu yasa üzerinden hak savunuculuğu yapmayı sürdürdü.
Kanun neleri içeriyor
Peki 6284 Sayılı Kanun neleri içeriyor? İktidara yakın, her haberinde, köşe yazısında kadın düşmanlığı yapan, cins kırımını açıkça savunan Yeni Akit neden kadına yönelik şiddetin bu kadar arttığı, erkeğin yargı tarafından açıkça korunduğu, yargının tek kişinin ağzına bakar hale geldiği bir süreçte böyle bir konuyu gündeme getirdi.
Şiddet yeniden tanımlandı
Öncelikle yasa, "Kişinin, fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik açıdan zarar görmesiyle veya acı çekmesiyle sonuçlanan veya sonuçlanması muhtemel hareketleri, buna yönelik tehdit ve baskıyı ya da özgürlüğün keyfî engellenmesini de içeren, toplumsal, kamusal veya özel alanda meydana gelen fiziksel, cinsel, psikolojik, sözlü veya ekonomik her türlü tutum ve davranıştır" diyerek, şiddeti yeniden tanımlıyor.
Tartışmalı da olsa…
Hayata ne kadar geçirildiği tartışmalı olsa da, "Kanuna göre, şiddet yasası çerçevesinde yapılacak başvurularda harç ve masraf alınamaz" şeklindeki maddeyle fiziksel veya psikolojik şiddete maruz kalan kadınların önündeki maddi engellerin ortadan kaldırılmasını içeriyor.
İki temel tedbir kararı
Maddeler arasında, "Yasa, koruyucu ve önleyici olmak üzere iki temel tedbir kararı öngörüyor; Koruyucu Tedbirler: Şiddete uğrayan veya şiddet görme tehlikesi altında olan kişiler hakkında koruyucu tedbir kararları. Bunlar şiddete maruz kalan kadın hakkında alınacak tedbir kararlarını (sığınak, hukuki destek, psikolojik destek gibi) kapsar. Önleyici Tedbirler: Şiddet uygulayan ve/veya şiddet uygulama ihtimali olan kişi veya kişiler hakkında alınacak tedbir kararlarına deniyor" ibaresi bulunuyor.
Kanunun içerdiği diğer maddeler ise şu şekilde sıralanıyor:
* 6284 sayılı Kanunu'nun getirdiği en önemli hususlardan biri, acil yani gecikmesinde sakınca olan hallerde, şiddet olayının tekrar gerçekleşmesi ihtimalinin yüksek olduğu durumlarda, kolluk kuvvetlerinin bazı tedbirleri alabilmesidir.
* Şiddet uygulayan kişi alınan tedbir kararına aykırı hareket ederse doğrudan soruşturma ve yargılama yapmaksızın ertelemek sizin para cezasına çevrilmek sizin belirtilen günlerde zorlama hapsine maruz bırakılır.
* Hakkında barınma yeri sağlanmasına karar verilen kişiler Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'na ait yerlere yerleştirilir barınma yerlerinin yetersiz kaldığı hallerde korunan kişiler acele hallerde kolluğun veya Bakanlığı'nın talebi üzerine kamu kurum ve kuruluşlarına ait Sosyal Tesis yurt veya benzeri yerlerde geçici olarak barındırabilir.
* Sağlık sigortanız yoksa koruyucu tedbir kararının devamı süresince herhangi bir gelir testine tabi tutulmaksızın genel sağlık sigortasından yararlanırsınız.
* Şiddet uygulayan kişi aynı zamanda ailenin geçimini sağlayan Veya buna katkıda bulunan kişi ise ve Medeni kanuna göre karar verilmiş bir nafaka yoksa şiddet yasasına göre önleyici tedbir olarak şiddet mağdurunun yaşam düzeyi göz önünde bulundurularak tedbir nafakasına karar verilir.