Safiye Alagaş 

 

ADIYAMAN - Adıyaman'da halk, tek geçim kaynakları olan tütünle çocuğunu okutuyor, evin masraflarını karşılıyor. Tütün yasağına bu yüzden tepkili olan kadınlar, "Tütün olmazsa burası biter, işsiz kalıp evde oturmak zorunda kalacağız" diyor. 

 

“Makaron veya yaprak sigara kâğıdına ticari amaçla sarmalık kıyılmış tütün doldurarak satanlara 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası verilmesini” öngören tasarının Meclis Genel Kurulu’ndan geçmesi Adıyaman halkında büyük tepkiye neden oldu. Çünkü tütünüyle bilinen kentte, binlerce aile geçimini tütünden sağlıyor. Üretimde asıl emek verenler ise kadınlar. Kadınlar, tütünün ekiminden toplanmasına, iplere asılmasından tüm aşamalarına kadar büyük emek veriyor. Geçtiğimiz yıl pazarda en kaliteli tütünün kilosu 120 TL iken şuan ise aynı tütün 80 TL'ye satılıyor. Ancak onun da satışı eskisine göre azalmış durumda. 

 

'Çocuğumu tütünle okutuyorum' 

 

Adıyaman'ın Bulam ilçesinde yaşayan Sultan Bakır, hayatı boyunca tütüncülük yaparak geçimini sağlıyor. 75 yaşındaki Sultan, "Kendimi bildim bileli tütün işi yapıyorum" diyor. Tek geçim kaynaklarının tütün olduğunu vurgulayan Sultan, "Tütün olmasa ne yaparız, yapacak bir şeyimiz yok. Topraklarımız tütün için verimli başka bir şey ekemiyoruz. Rızkımızın kesilmesini istemiyoruz. Benim bir oğlum öğrenci tütüncülük yaparak çocuğumu okutuyorum" diye ekliyor. 

 

Tütün yasağına AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın karar verdiğini ancak tek kişinin böyle bir karar alamayacağını ifade eden Sultan, "Adıyaman'da tütün olmasa olmaz. Ömrümüz tütünle geçti başka bir şey bilmiyoruz. Tütün satılmasa ne un oluyor, ne ekmek oluyor" ifadelerini kullanıyor. 

 

'Bir dal elden on defa geçiyor'

 

Tütünün yetişme sürecindeki zorlukları anlatan Sultan, şöyle diyor: "Fideyi ekiyoruz, sulayıp gübreliyoruz ve tek tek dalından topluyoruz. Yani bir dal on defa insan elinden geçiyor. Az bir masraf değil eziyeti de çok. Ellerimiz öyle bir hale geliyor ki yemek bile yiyemiyoruz."

 

'Tütün biterse burası da biter'

 

Tütüncülük yapan başka bir kadın da Fatma Korkmaz. 20 yıldır tütün ekip toplayan Fatma da, "Yasak herkesi aç bırakmak demektir. Tütün işi yapmasak neyle geçineceğiz? Üç kızım var öğrenci ve tütün ekerek onları okutabiliyorum. Tütün ekmesem kızlarımı okula gönderemeyeceğim. Bu topraklarda tütün dışında bir şey ekilmiyor.  Tütün giderse burada halkın tüm geçim kaynağı biter" diye anlatıyor. 

 

'İşsiz kalıp evde oturacağız' 

 

Tütün tarlasında günlük 70 TL'ye işçi olarak çalışan Zarife de, işin zorluklarını anlatıyor: "Akşama kadar ayaktayız ve durmadan çalışıyoruz. Elimizde sadece tütün işi var bunu da yasakladılar. Tütün olmasa yapacak başka bir işimiz yok evde oturacağız. Bu zorluklara rağmen günde 70 TL alıyoruz. Kendimi bildim bileli tütün ekiyoruz. Ya tütün tarlalarında işçi olarak çalıştım ya da hayvancılık yaptım." 

 

İsmini vermek istemeyen başka bir işçi ise, "Akşama kadar burada çalışıyoruz karnımız yarı tok yarı aç. Üstümüze başımıza doğru düzgün bir şey alamıyoruz. Tütün işi yapamasak evde oturacağız açlıktan öleceğiz. Hakkımızı istiyoruz" diyor.