Zelal Tunç

 

VAN - Art arda gelen zamlar Fistancılar Sokağı’ndaki esnafı kepenk kapatmayla yüz yüze getirdi. Esnaf kumaş alamayacak, yurttaşlar ise ulusal kıyafet diktiremeyecek durumda. 

 

İktidarın uyguladığı politikalardan dolayı ekonomik kriz giderek derinleşiyor. Temel ihtiyaç maddeleri başta olmak üzere her alanda art arda gelen zamlar halkın alım gücünün düşmesine neden oluyor. Günden güne artan fiyat ve zamlardan kiras-fistanlar da nasibini aldı. Yüz yıllardan bu yana giyilen, kuşaktan kuşağa aktarılan kiras-fistanlar artık alınmaz durumda. 

 

Kepenk kapatmakla yüz yüzeler

 

Van’da birçok kiras-fistan satıcısının bir araya geldiği Fistancılar Sokağı'ndaki esnaflar, artan fiyatlardan dolayı kepenk kapatma ile yüz yüze.

 

Kumaşı önce esnafından alan yurttaş ise diktirmek için gittiği terzilerde aldığı kumaşın en az yarı fiyatını dikimi için ayırmak zorunda kalıyor. Emeği görülmeyen terziler ise bir taraftan kira, doğalgaz, elektrik parası diğer taraftan harcadığı mesaisinin maddi bir karşılığı olmadığından yakınıyor. Biz de kentin birçok caddesi ve sokaklarında adım başı rastlanan kumaşçıların en uğrak adresi olan Fistancılar Sokağı’na gittik.

 

150 liradan 3 bin liraya....

 

Bin bir renkleriyle sokağı baştan başa geniş bir yelpazede alıcısını bekleyen kiras-fistan kumaşlarının maliyetleri 150 TL’den başlayarak 3 bin TL’ye kadar devam ediyor. Renkleri ve desenlerinin yanı sıra boncuklu ve boncuksuz olarak da belirlenen fiyatlar dudak uçurturken, alıcı ise aldığı “en uygun” kumaş ile gittiği terzide en az yarı fiyatını vermek zorunda kalıyor. 

 

‘Günde 50 ya da 60 liraya ev geçindiriyorum’

 

Yaklaşık 10 yıldır ulusal kıyafet diken Zeynep Adıyaman, günün erken saatlerinden itibaren iş başı yaptığını bütün zamanını dikiş makinası başında mesai yaparak harcadığını söyledi. Önceki yıla göre kumaşların çok pahalı olduğunu ve bundan esnaf olarak çok etkilendiğini kaydeden Zeynep, “Müşteri kumaşa büyük bir miktar harcadığı için dikimine geldiği zaman pazarlık yapıyor. Önceki senelerde günde 15 fistan yaparken, bu yıl günde sadece iki fistan dikebiliyorum. Çünkü fiyatlar çok yüksek olunca müşteriler de yeni bir fistan almak yerine önceki yıllarda diktirdiğini giyiyor” ifadelerini kullandı.

 

‘Geçinemiyoruz!’

 

Daha önce sadece fistan diktiğini ancak geçinemeyince bu kez tadilat ve elbise dikimini de yaptığını belirten Zeynep, “Mağdurum 2 bin lira, ev kirasına bin lira ise dükkanın kirasına ödüyorum. Ciddi anlamda geçim sıkıntısı yaşıyorum. Önceki yıllarda kazancım daha iyiydi. Şuan çok zor geçimimi sağlıyorum. Kimse elbise diktirmiyor. Özellikle bu sene hayat zor olmuş geçim zor. Kriz sebebiyle ben mağdurum. Bu kriz mahvetti beni. 7 çocuğum var. 5 çocuğum okul okuyor. Mutfak masrafı için haftada bin lira harcıyorum. Günde sadece 50-60 lira kazancım oluyor” sözleriyle fiyatların artışına dikkat çekti. 

 

‘Sebep iktidarın politikaları’

 

Krizin temel sebebinin iktidarın ekonomi politikası olduğuna işaret eden Zeynep, “Ülkede hiçbir şey yolunda gitmiyor. Israrla Kürtler AKP’ye oy vererek yeniden iktidar yapıyor. Fakir hep fakir, zengin de zengin oluyor. İşsiz güçsüz geçiniyoruz.  Evde sadece ben çalışıyorum. Eşim sağlık sorunlarından dolayı çalışamıyor. Bu durum nereye kadar devam edecek? Kürtlerin artık birlik olması gerekiyor. El ele verirse iktidarı seçimle değiştirebilir. Her gün zam üstüne, zam geliyor” dedi.

 

‘Bu savaş ve zulüm son bulsun’

 

Artan fiyatların ve yaşanan ekonomik sorunların yanı sıra artık savaşın son bulması çağrısında bulunan Zeynep, “Tek isteğim buna bir çare bulunsun. Bir çözümü olsun artık. Savaşlar dursun artık, kimse ölmesin. Her kes buna dur desin artık. Kimse kabul etmemeli. Bu savaşlar bu zulüm son bulsun” çağrısında bulundu.