AMED- MKG, Ağustos ayında gazetecilere yönelik artan hak ihlalleri ve baskılara ilişkin yayınladığı raporunda, iki gazetecinin katledildiğini, 25 hak ihlalinin yaşandığını ve dijital platformlarda özgürlüklerin kısıtlandığına dikkat çekti. 

 

Mezopotamya Kadın Gazeteciler Derneği (MKG), 2024 yılı Ağustos ayına dair Kadın Gazetecilere Yönelik Hak İhlalleri Raporu'nu kamuoyuyla paylaştı. Raporda, Türkiye ve Kurdistan'da kadın gazetecilerin karşı karşıya kaldığı hak ihlalleri ve özgür basına yönelik artan baskılara dikkat çekildi.

 

İki gazeteci katledildi 

 

Raporda, gazetecilerin yaşam hakkı ve güvenliğine yönelik tehditlerin arttığı vurgulandı. Bu kapsamda, özellikle Kürt gazetecilere yönelik saldırıların öne çıktığı raporda, Türkiye'nin Süleymaniye’de gerçekleştirdiği bir saldırıda, Kürt gazeteciler Hêro Bahadîn ve Gulistan Tara'nın katledildiği, altı gazetecinin ise yaralandığına yer verildi.

 

Ağustos ayı boyunca 25 hak ihlali yaşandı 

 

Düşünce ve ifade özgürlüğü alanında ciddi kısıtlamaların yaşandığı belirtilen raporda, gazetecilere yönelik soruşturma, dava ve iddianamelerin, bu baskıların bir parçası olduğu kaydedildi. Ağustos ayı boyunca toplam 25 hak ihlalinin yaşandığına vurgu yapılan  raporda, bu durumun basın özgürlüğüne yönelik sistematik baskıların ne kadar ciddi boyutlara ulaştığını gösterdiği vurgulandı.

 

Dijital platformlara erişim engelleri

 

Dijital platformlara yönelik çeşitli erişim engellerine dikkat çekilen raporda, 2 Ağustos’ta Instagram’a getirilen erişim engelinin 10 Ağustos’ta kaldırıldığı, ayrıca birçok kişinin X (eski adıyla Twitter) hesabına erişim engeli getirildiği paylaşıldı. Raporda, bu gelişmelerin, dijital alanda da özgürlüklere yönelik kısıtlamaların arttığını gösterdiğine işaret edildi. 

 

Raporda, gazetecilere yönelik hak ihlallerine dair yer alan veriler şunlar: 

 

“Gazetecilerin yaşam hakkı ve güvenliğine yönelik ihlaller: 

 

*Saldırıya uğrayan Gazeteciler: 1,

 

*Gözaltına alınan gazeteciler: Veri bulunmuyor,

 

*Tutuklanan gazeteciler: Veri bulunmuyor,

 

*Kötü muameleye maruz kalan gazeteciler: 15,

 

*Tehdit edilen gazeteciler: Veri bulunmuyor,

 

Haber takibi engellenen gazeteciler: 2,

 

Hapishanelerde gazetecilere yönelik ihlaller: Veri bulunmuyor.

 

Düşünce ve ifade özgürlüğü ihlalleri: 

 

*Hakkında soruşturma açılan gazeteciler: Veri bulunmuyor,

 

*Hakkında dava açılan gazeteciler: 1,

 

*Cezalandırılan gazeteciler: Veri bulunmuyor,

 

*Hapis cezası: Veri bulunmuyor,

 

*Yargılaması devam eden gazeteciler: Veri bulunmuyor,

 

*Dosya sayısı: Veri bulunmuyor,

 

*Kişi sayısı: Veri bulunmuyor,

 

*Tutuklu kadın gazeteci sayısı (1 – 31 Ağustos arası): 6.”

 

 

Raporda, Ağustos ayında gazetecilerin maruz kaldığı olaylardan bazıları ise şunlar: 

 

“*22 Ağustos 2024: MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, yaptığı yazılı açıklamada medyayı hedef aldı. Yalçın, "Başta Halk TV, Sözcü TV ve Cumhuriyet gazetesi olmak üzere yandaş yayın kuruluşlarıyla FETÖ ve Batı tarafından fonlanan medya, CHP'nin siyasi yolsuzluklarının peşine düşen ve milletin hakkını savunan herkese saldırarak susturmaya çalışmaktadır," ifadelerini kullandı.

 

*23 Ağustos 2024: Türkiye, Federal Kürdistan Bölgesi’nin Süleymaniye kentine bağlı Seyyid Sadık bölgesinde gazetecilerin bulunduğu bir araca SİHA ile saldırı düzenledi. Saldırıda, Kürt gazeteciler Hêro Bahadîn ve Gulistan Tara yaşamını yitirdi, 6 gazeteci yaralandı.

 

*24 Ağustos 2024: MKG, DFG ve DİSK Basın-İş öncülüğünde gazeteciler Gulistan Tara ve Hêro Bahadîn’in katledilmesini Amed’de protesto eden çok sayıda gazeteci polisler tarafından darp edildi. Gazetecilerin haber takibi engellendi.

 

*27 Ağustos 2024: Yalova'nın Armutlu ilçesinde denize açıldıktan sonra kaybolan 2 kişinin yakınları, bölgede arama çalışmalarını takip eden DHA muhabiri Zehra Baykal’a saldırdı. Vücudunun çeşitli yerlerinden yaralanan Baykal'ın kulağına 8 dikiş atıldı.

 

Düşünce ifade özgürlüğü ihlalleri: 

 

*21 Ağustos 2024: Eski Adalet Bakanı Abdülhamit Gül'ün şikayeti üzerine gazeteci Dilan Esen hakkında başlatılan soruşturmada, haberin kamuoyunu bilgilendirme amacıyla yapıldığı ve soyut iddiaların dışında suç teşkil eden bir delil bulunmadığı belirtilerek, kovuşturmaya yer olmadığı kararı verildi.

 

*28 Ağustos 2024: Gazeteci Zeynep Kuray hakkında, sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek "örgüt propagandası yapmak" iddiasıyla İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından iddianame hazırlandı. İddianamede, Zeynep’in 2014 yılından bu yana sosyal medya platformları Facebook ve X (Twitter) hesaplarındaki paylaşımlar ile YouTube'da yaptığı iddia edilen paylaşımlar yer aldı.”

 

Tutsak gazetecilerin listesi 

 

Ağustos 2024 itibarıyla tutuklu bulunan kadın gazeteciler ise şunlar: 

 

Elif Ersoy - Yürüyüş Dergisi Yazı İşleri Sorumlusu

Hatice Duman - Atılım Gazetesi Sahibi ve Yazı İşleri Müdürü

Özlem Seyhan - Gazeteci

Tülay Canpolat - Sabah Gazetesi Ankara Muhabiri

Selamet Turan - Gazeteci

Özden Kınık - Eski TRT çalışanı