Melike Aydın

 

İZMİR - Kadınların emeğinin en fazla sömürüldüğü alanlardan olan turizm sektöründe kadınların görselliğinin pazarlandığına dikkat çeken Dev Turizm yönetiminden Şerife Alpözel, “30 yaşından sonra beden gücünün kullanıldığı alanlarda yer alamazsınız” dedi. 

 

Kayıt dışı çalışmanın ve kadınların emeğinin en fazla sömürüldüğü alanların başında turizm sektörü geliyor. Düşük ücret, uzun çalışma saatleri ve sağlığı tehdit eden koşullarda emek veren kadınlar cinsel tacize karşı da korumasız. Ücret eşitsizliğinin en fazla yaşandığı alanlardan olan söz konusu sektörde sendikalaşma oranı da çok düşük. 

 

Turizm sektöründe 26 yıl bulunan Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na bağlı (DİSK) Devrimci Turizm İşçileri Sendikası (Dev-Turizm) yönetiminden Şerife Alpözel sektörde kadın emeği sömürüsüne dair konuştu. 

 

‘Örgütlü duruş sergilenmezse size biçilen hayatı yaşamak zorunda kalıyorsunuz’

 

İşyerlerinde emeğin değerini işçilerin değil patronların belirlediğini kaydeden Şerife “Maaş taban ve tavan fiyatlarını patronlar belirliyor. Örgütlü duruş sergilenmediği için size biçilen hayatı yaşamak zorunda kalıyorsunuz. Turizm alanında Türkiye Otel ve Lokanta Eğlence Yerleri Sendikası (OLEYİS) ve Türkiye Otel Lokanta Dinlenme Yerleri İşçileri Sendikası (TOLEYİS) gibi örgütlenmeler olmuş ama ben hayatımın hiçbir yerinde sendikayla tanışma fırsatı bulmadım çünkü yoktu. Belirli büyük otellerde vardı. Ama işçinin hakkını tamamen savunmaktan ziyade işçinin sömürüsünü ve buna karşı geliştireceği mücadelenin önünü kesmek için işverenlerle ortak yapılmış bazı hareketler vardı. İşçiler bütün haklarını aldığını zannediyorlardı ama çok daha fazlasını patrona ödemiş oluyorlardı” diye belirtti.

 

‘İşveren sendikası diye bir kavram var’

 

Bu alanda var olan işveren sendikalarına dikkat çeken Şerife “Hatta siz işe başlıyorsunuz sendika kağıdınız elinize geliyor. Bu genel olarak patronların yeni yöntemi. Turizm çok daha geride. Çünkü turizmin insanlarda yarattığı suni bir hayat var. Hem kadınlar hem erkekler için” diye belirtti.

 

‘Kadınların görselliği pazarlanıyor’

 

Turizm sektöründe kadınların daha avantajlı olduğu söyleminin kandırmaca olduğunu belirten Şerife “İllaki ya satış departmanı, ya ön büroda görünebilir yerlerde ‘prezantabl’ olma özelliğinizden dolayı daha rahat iş bulabileceğiniz yanılgısı var. Evet iş buluyorsunuz ama ucuz emek gücüyle. Turizmde ‘taze kan’ sözü çokça yer alır. 30 yaşından sonra beden gücünün kullanıldığı alanlarda yer alamazsınız. Daha genç kadınlar olarak yorulabilirsiniz ama bir de genç olmasanız bile girişimci bir haliniz olmanız gerekiyor. Size verilen işi doğru görsellikte vermeniz gerekiyor. Kadının ayrıca bir kez daha sömürüldüğü ve yorulduğu nokta bu. Her departman görselliğe ihtiyaç duymaz ama siz yiyecek içecek gibi alanlardaysanız görselliğiniz pazarlanıyor” diye belirtti.

 

‘Emeğe karşı saygınlık gösterilmiyor’

 

Kat hizmetlerindeki kadınların daha orta alt kesimlerden oluştuğunu belirten Şerife “İhtiyaçları olduğunun farkındalar. Kadınlara sorarsanız kadın dediğin temizlik yapar. Evde yapmıyor da otelde yapıyor ve bir de buna para veriliyor. En düşük ücretler ve en büyük sömürü o alanda. Çok emek harcıyorlar ama saygınlıkları o düzeyde değil. Her departmandaki erkekler de kadınlar da o kadınları ezebiliyor. Kadının toplumdaki rolü bu” diye ifade etti.

 

‘Aile içinde adaleti görmeyen kadın işyerinde hak aramıyor’

 

Kadınların ev içi emeğinin emek olarak nitelendirmediğini belirten Şerife sözlerine şöyle devam etti: “Bunun adını sevgi, vefa koymuşlar farklı tanımlarla gizlemişler sömürüyü. Evde eşitsizlik var kanıksanmış orada yapılan saygısızlık anormal gelmiyor. Herkesin üzerinizde söz yetki ve karar hakkı olduğunu düşünüyorsunuz. Kimden fazla aldığını düşünmüyorsunuz. Karnınızı doyuracak kadar kazanıyor olmanız bile sizi daha var ediyor. Ama o para asla sizin ihtiyaçlarınızı karşılayacak miktar olmuyor. Ya eşinize götürüp veriyorsunuz ya da kendiniz gizlice bir şeylerle idare ediyorsunuz. Kaldı ki kimse bu paralarla geçinemiyor ülkede.”

 

‘Kadınlar için sendika sendikalar için kadınlar önemli’

 

Kadın için sendikalı olmanın önemli olduğu kadar sendikalar için de kadının önemli olduğunu ifade eden Şerife “Sendikalara öncü rolü kazandıracak liderler gerekiyor. Bu liderler de bizleriz. İşçiler lider olacak ve sendikaları yönetecek. Kadınlar doğurgan, yaratıcı inatçı ve erkeklerden daha az teslimiyetçiler. Dolayısıyla ilerici erkekler kadar ilerici kadınlar da öncülüğü yapacaklar. Kadınların örgütlenmeye kafa yorması kendilerini ilerletmeleri için daha önemli. Sendikaya gelen kadın, emeğinin değerini bilen kadındır. Bilmese de öğrenmek isteyen kadındır. Kadınlar herkesi örgütler. Erkekleri, kadınları çocukları hatta o güne kadar liderlik eden insanları örgütler” şeklinde ifade etti.