AMED - Saadet Bulute da zanayîş ke xîretkerdişê çinîkerdişê ziwanê kurdî, qiseykerdişê ziwanê dadîye xeylê muhîm o vat: “Ganî her kes ziwanê xo qisey bikero û dewam bikero. Wexto ke ziwanê xo qisey nêkerê, ziwan vînî beno.” 

 

Şarê kurdî destpêkerdişê komare ra heta nika têkoşînê nasname û ziwanê xo dayo, vera polîtîkayê asîmîlasyonî yê serê kultur û ziwanî de zî eynî hawa têkoşînê xo dewam kerdo. Seserra 21ine de hema kurdî seba heqê perwerdeyê ziwanê dadîye têkoşîn kenê. Şertê Tirkîya de lehçeyê kirmanckî yê kurdî tehlukeyê çinîbîyayîşî reyde rî bi rî yo. 

 

Ziwanzanî dîyar kenê ke rewşa ke ziwan nêra qiseykerdiş de tena kirmanckî nê do her ziwan eynî çîyî bi ciwîyo. Emîne Yanardage ya ke Kolikî ya Semsûrî de ciwîyena û Saadet Buluta ke Çewlîg de ciwîneya derheqê polîtîkayê asîmîlasyonî yê serê ziwanî de û çîyê ke ganî bêrê kerdiş de qisey kerdî. 

 

‘Her ziwanêk merdimêk o’ 

 

Emîneye bale ant serê muhîmîya ziwanî û da zanayîş ke her ziwanêk merdimêk o û wina dewam kerd: “Kesê ke kirmanckî zanê kurmancî zî zanê. La kesê ke kurmancî zanê kirmanckî nêzanê. Her kes welatê xo de bi ziwanê xo azad o. ganî kesê ke kurmancî qisey kenê kirmanckî zî bimusê. Tirkî musenê wa kirmanckî zî bimusê. Her ziwanêk merdimêk o. Ma heme têduşt ê. merdim çend ziwanê xo bizano hende bi fêde yo.” 

 

‘Ez kirmanckî musnena' 

 

Emîneye dîyar kerd ke ciwanî nêwazenê kirmanckî bimusê û wina vat: “Wa her kes ziwan bimusno tutanê xo. Wa pîya kirmanckî qisey bikerê. Mi ra vajê ‘Şima wazenê bimusnê’ ez bimusna. Ez hîrê ziwanan zana. Kam ci qisey bikera ez eşkena ê ziwanî bimusna. Ciwanî ziwanê xo qisey nêkenê. Wa ziwanê xo qisey bikerê.”

 

'Ma seba ziwan têkoşîn da’ 

 

Saadet Bulute zî ard ziwan ke sebebê asîmîlasyonî qiseykerdişê tirkî yo û wina dewam kerd: “Seba kurdî bêro qiseykerdiş bedelê girdî ameyî dayîş. Ganî ma kirmanckî qisey bikerê. Ma do terk nêkerê û qisey bikerê. Kokê ma kirmanckî yo. Mekteban de tirkî yeno qiseykerdiş. Kesê ke qisey kerdî asîmîle bîyî. Kesê ke biwazê eşkenê ziwanê xo bimusê. Wa ziwan nêro vîrîkerdiş û tutê ma bimusê ziwan. Xîret yeno kerdiş ke ziwanê ma xo vîr ra bo. Ma her tim têkoşînê bîyayîşê ziwanî danê. Ma vera asîmîlasyonî de têkoşîn kenê. Wa ziwanê ma her cayê komelî de dezgehan de bêro qiseykerdiş.”