Medya Uren

 

AMED - Cinîyê Amedî bi ameyîşê wisarî dir, cayê zergûnayî de kom benê û seba werdî tar kom kerdî. Saadiya Îtmez ke verê dêsê Sûrî de tolike kom kena, vaybîyayîşê xidayî ra gerrekerdox a û vana: "Tolike werdê feqîran a. Ma bi nê werdê feqîran ra hewl danê ke werdê danêke vejê.”

 

Dimayê varan û vewre, wisarêke zergûn ame. Bi ameyîşê wisarî dir bi taybetî Hevsel û derûdorê Sûranê Amedî vaş berz bi. Yanî her cayê bajarî de cinî nê cayê zergûnan de kom benê û vaş kom kenê. Verê dîmenanê weş yê Hevselî de cinî bi taybetî seba tarê ke feydeyînê arêdanê. Labelê nika cinî vanê seba ma werdê danêke vejê ma tolike arêdanê.

 

Vaşê erdan ke xoza de pîl beno, bi taybetî kulturê kurdî de wayîrê cayêke girîng de yo. Cinî xeylêk tewir vaş arêdanê. Sey dermanê vaşî yê kurdî zî xebitnenê. Dayîkê ke derûdorê Sûr û Hevselî de nê vaşan arêdanê vanê êdî seba weşîye ney, seba danêke werdê ma vejîyo ma tîya yê. Na rewşe sewîyeya krîzê ekonomî yê ke resayo sewîyeya berz dano verê çiman.

 

‘Seba bazaran de destveng agêrenê’

 

Saadiya Îtmeza 50 serrî, saetê serê sibayî de qezaya Rezana Amedî de bi rayrayîş yena qezaya Sûrî. Tîya de zî tolik bi vatişê ci, “Werdê feqîra” arêdana. Saadiya bi serran o yena vaş arêdana û vana: “Emsar cîyayîyêkê xo esto. Ma şinê bazar û dest veng gêrenê. Cayê xidayê bazarî ma zî hewl danê ke bêpere lazimîyê xo pêşwazî bikerê. Seba ma di qiruş cêbê xo ra nêdê, ma bi saetan rayîra şinê heta tîya.”

 

‘Krîz kêf nêverdayo’ 

 

Mêrdeyê Saadiya astengdar o labelê pêwa nê zî meaşê astengdarî nêgîno. Tutê ci zî bêkar ê, teberê meaşê kaltî tu meaşêk bîn nîno keyeyê înan. Saadiya wina vana: “Xeylêk cîranê mi sey min ê yan zî rewşa înan mi ra tewr xirab a. Her ke şino cuya ma zî tewr zor bena. Krîzê ekonomî ne hizûr ne zî kêf cayêk de verdayo. Çalakiyê ma seba kêf kerdêne êdî bê mana bî.”

 

‘Ma ciwîyenê qalê problemê xo kenê’

 

Saadîya tewr peyîn wina qal kerd: “Verê boya weş û vaşê zergûn de bêguman merdim kêf gêno. Sewbîna bi embazêke xo dir ti bêrê tîya tewr zêde bi kêf o. Merdim pare keno û bi nê dir kar keno. Xora viraştişê nê vaşan û werdê înan zî bi zewq o. Demo ke ma arêdayîne ma gêrnayîne û dolaba qeşayî de verdayîne. Ma çend rojan înan werdêne. Verê senîn ameyîne viraştiş ma yewbînan ra vatêne. Ma nika yenê tîya qalê problemanê xo kenê.”