AMED - Zindan Yenî yê HGPyij menga êlule de operasyonê hetê TSKî ra ame destpêkerdiş, dinyaya xo bedilna. Dayîka ey Menîce Yenî dîyar kerd ke seba cenaze bigîro, şîya dozgerî û katîbî ci ra vato, ‘beno ke cenaze bi kargo bêro şawitiş.'

 

Her cayê dinya de hemverê merg û merdişî de çi dîn, nîjad, ziwan û mezhebî de rêzdarî yeno ramojnayîş. La Tirkîya de şertê polîtîkayê taybetî de ‘metodê hemverê merdişî de rêzdarî’ sey ‘metodêke îşkenceyî’ yeno kerdiş. Her çiqas rêxistinê heqê merdiman ê mîyanneteweyî hemverê nînan binpêkerdişan reaksîyon ramojnayî zî, selahîyetdarê Tirkîya û hukmî ci  hemverê nê tu gamêke nêerzê.

 

Şertê şerî de polîs û leşker welatîyê sivîl yê qetil kenê, îşkence cenazeyê înan kenê, cenazeyan bi kargoyî keyeyan rê zî bi serran o morgan de danê vindernayîş û bi nê dir îşkenceyî cenazeyan û keyeyan kenê.

 

23yê Gulana 2017 de Agît Îpek HGPyij ke girê Xelasor yê Dêrdîmî pêrodayîşêk de dinyaya xo bedilnabî, cenazeya ci bi Kargoyê PTTyî 20ê Nîsana 2020î de dayîka ci Halîse Îpeke rê amebi şawitiş. Reyna cenazeya Mahsum Aslanî Hezîrana 2018 de Koyê Sorî yê Dêrdîmî de bombevaranê TSKyî de dinyaya xo bedilnabî zî 2ê Tebaxa 2021 de bi kargo keyeyî rê ame şawitiş.

 

Keyeyî pawenê

 

Rojê vîyarte de zî keyeyêk ra ame vatiş ke 'eşkenê cenaze bi kargo bişawê.' 8ê êlule de Pîrajmanê Pîranî yê Amedî de bombevaranê TSKyî de Senar Delayîmîlan (Brûsk Deyndar) û Zindan Yenî (Dijwar Şerzan) dinyaya xo bedilnabî. Selahîyedarî keyeyê Zindan Yenî gêrayî û vatî nimûneyê engiştî yewbînan gênê. La keye mengêke seba cenazeya ATKyî Stenbolî ameyo şawitiş bigîrê, zanayîş pawenê.

 

Dayîka Zindanî, Menîce Yenî dîyar kerd ke ê tersenê cenaze bi kargoyî bêro şawitiş û sebebê nêdayîşê cenaze oyo ke çekê kîmyewî ameyê xebitnayîş.

 

‘Eşkenê bi kargo bişawê'

 

Menîce vat, 62 rojî serê serebûtî ra derbaz bibi, selahîyetdaran zanayîş dayo û nê ser de muracat kerdê û vat: "Dozgerî vat, şima siba eşkenê cenaze bigîrê. Mêrdeyê mi serê siba reyna şi dozgerî. Dozgerî vano, ‘ma mengêke dima yan zî serrêke dima eşkenê bidê.' Beşê ke bedenî ra mendê şawitê ATK la parçeyê bedenî veşayê. Dima ra ma israr kerd katîpî vat, 'beno ke bi kargo cenaze bêro şawitiş."

 

‘Ma esteyê tutanê xo wazenê'

 

Menîce wina reaksîyon ramojna: "Yew nenûgê lajê mi bimano zî ez o bigîrî. Seba ke ma cenaze bi rayîrê normal bigîrê çi destê ma ra bêro ez kena. Ma her tim pey têkoşînê tutanê xo yê. Tutanê ma qetil kerdî, gelo hema çi wazenê? Ez tu wext fek têkoşînê lajê xo ra vera nêdana.  Menga vîyarte de polîs lajê mi gêra û tehdîd kerd ke ma şêrê verê awanîya HDPyî. Lajê mi ra vatê, ‘şore verê berê HDPyî, ma birayê to bîyarê.' Lajê mi zî vano, ‘şima birayê mi qetil kerd şima nika zî cenaze nêdanê.' Serê nê de polîs hêrs beno û vano, ‘ê meke mîyan.' Ê se kenê wa bikerê, ma esteyê tutanê xo wazenê. Sey mi bi hezaran kes estê. Tutanê ma bi kîmyasalan qetil kenê. Seba kîmyasal xebitnayê cenazeyan nêdanê.”

 

‘Bi desan tutê kurdî yenê qetilkerdiş’

 

Menîce bale ant serê rewşa keyeyê ke Berê Sêmalka nobete gênê û wina vat: "Nika çîyê ke dewleta tirkî bi ma kena, Barzanî zî bi înan keno. Esteyê tutanê ma zî nêdanê. Her roje bi desin tutê kurdî yenê qetilkerdiş."