Şehrîban Aslan

 

AMED - Sereka Komîsyonê Ziwanî yê Baroyê Amedî avûkate Elîf Bîrîkîlî, duştê astengîyê ke îdarekerdoxanê mekteban vernîyê dersê weçînayîşî yê Kurdî vetî û yan zî do vejê de venga 'muracatê baroyan bikerê' keyeyan rê kerd.

 

Mektebê girêdayeyê Wezaretê Perwerdeyîyê Neteweyî serra 2022-2023yîn de prosesê tercîhkerdişê dersanê weçînayîşî 3yê Çeleyî de dest pêkerd. Dersan de dîyalektê Kurdî; Kurmanckî (Kirdaskî) û Kirmanckî (Zazakî) zî ci de estê û wendekarî tercîhkerdişê nê dersan de ganî heta 21ê Çeleyê 2021î de muracatê midurîyetê mekteban rê bidê. Pêro ke tercîhkerdişê dersanê Kurdî heqê ke qanûnî yo zî, ame vînayîş ke hinî îdarekarê mektebanê merkezî û qezayan, bê keyeyan hayîdar bikerê, dersê Kurdî forman ra vetê. Coka nê zî malûmatê keyeyan bîyayîşê dersanê Kurdî ra hayîdar nêbenê. 

 

'Ziwanê dadî heq û krîter o'

 

Sereka Komîsyonê Ziwanî yê Baroyê Amedî avûkate Elîf Bîrîkîlî zî bale ante serê muhîmîyê ziwanî û derheqê astengîyê vernîya dersê weçînayeyê Kurdî û wina vat: "Hetê komelî û sîyasî ra ziwan yeno mehnaya bîyayîşî. Merdimî bi ziwanêke yenê dinya û no ziwan kesan temam keno. Pêkerdişê Mîyanneteweyî de û destûrê asasan de qiseykerdişê ziwanê dadîyî heq o. Coka komele de merdim bi ziwanê xo yeno naskerdiş. Goreyê mi ra hetê xo îfadekerdişî de ziwan krîtero sereke yo."

 

'Bi ziwanê dadî wendiş sewîyeyê fehmkerdişî vernî fîneno'

 

Elîfe dewamîye de nîşan kerd ke pêwa Platformê Ziwanê Kurdî û Hereketê Ziwanê Kurdî, xeylêk akademîsyenî, roşinvîrî, nuştoxî û parlementerî serê weşanxaneyê komelkî de bi şîarê 'hemverê ziwanê xo de bê eleqe memanê' kampanyayî dayê destpêkerdiş. Elîfe eşkera kerd ke ganî tutî bi ziwanê xo perwerde bivînê û bi ziwanê dadî vînayîşê perwerdeyî sewîyeyê fehmkerdişî zî fînenê vernî.

 

'Tayînkerdiş çinî yo'

 

Elîfe wina derg kerd: "Unîversîteya Mêrdînî, Wanî, Çewlîgî, Dêrsim û Mûşî de beşê Ziwanê Kurdî ameyî akerdişî. Wendekarî tîya de mezûn benê. La çi heyf 6 serran de tenî 61 mamosteyî  ameyî tayînkerdiş. Fînak goreyê tertîbkerdişê mekteban 10 kesî dersa weçînaye eşkenê sinife bikerê a. La hûmara mamosteyan qîm nêkena. No bi tewirêke cidî tesîr serê wendekaran de keno."

 

'Ganî keyeyî nê dersan weçînê'

 

Elîfe peynîyê qiseyanê xo de ca da nê îfadeyan: "Tirkîya de bi tertîbkerdişê  2012ine de amî weşênayîş Kurdî  sey dersa weçînayî kewt mufredatê Wezaretê Wendişî. Mufredatî de ameyêne vatiş ke sinifanê 5, 6, 7 û 8ine de eke hûmara wendoxan bireso komêke eşkenê hewteyêk de di saetan ders bêro dayîş. La çi heyf no dima ra nêame ca. Prosesê nika de îdarekarê mekteban ke forman kemî danê keyeyan, yan zî goreyê înîsîyatîfê xo dersan weçînenê. Ma keyeyan ra na wazenê; eke problemî  biciwîyê wa muracatê baroyan bikerê. Ma prosesê huqûqî teqîb kenê. Ma do têkoşîna xo têreyde bidê. Tarîxê serdayîşo peyîn 21ê Çileyî yo."