Cinîyê Dêrsimî: Hemverê fihuşî de ganî piştîdayîşêk xurt bibo 2025-12-06 11:08:24   Pelşîn Çetînkaya   DÊRSIM - Cinîyê ke tewrê rayîrşîyayîşê hemverê fihûşî bî, dîyar kerdî ke şarê Dêrsimî mîyanê polîtîkaya şerê taybetî de asê mendo û vatî: “No erd Raya Heqî ya. Fihûş yeno manaya xîyanetê nê erdî. Ganî lezgînî kerdoxî bêrê muhakemekerdiş.”   Platformê Cinîyan ê Dêrsimî û Platformê Kede û Demokrasî yê Dêrsimî vizêr hemverê tora fihûşî yê bajarî de Kuçeyê Hunerî de bi tewrîbîyayîşê seyan kesan ameyî têhet û verê xo dayî Meydanê Sûka Binê Erdî û rayîrşîyayîş viraştî. Sloganê “Jin Jiyan Azadî” ameyî berzkirdiş û pankartê “Çeteyan, fihûşî rê NÊ” ame akerdene. Cinîyan rayîrşîyayîşî de bale antî polîtîkîya şerê taybetî ser.   Cinîyê ke tewrê rayîrşîyayîşî bîyî ajansê ma rê qisey kerdî.   Hemverê fihûşî de ganî piştîdayîşêk xurt bibo   Meral Uç dîyar kerde ke semedê sîyasetê sîstemî, komelî de problemê girdî vejîyayê meydan û va: “Na rewşe bi rojan o yena munaqeşekerdiş, labelê ma 10 serran o bajarê xo de qalê nê rewşan kenê. Ganî ma vajê ke ma bi temamî na rewşe qebûl nêkenê. Çi heyf, sîstem mîyanê hêrişêko giran de yo. Bi rastî, ma na rewşe seranserê welatî de vînenê. Komelî de rijnayîşêko gird est o. Qebûlkerdişê asan ê heme çîyan, bi taybetî medyaya dîjîtale ser her çî asanî yeno qebulkerdiş, mudaxele nêkerdişê sîyasî yê ciddî yan zî vera nînan de çimpadayîş, nê problemî giranêr keno. Bi rastî, ma tîya zî nîşaneyêko rewşa nika yê welatî vînenê; bêkarîye ra hetanî rijnayîşê komelî.”   Meral Uç dîyar kerde ke problemê ke yenê ciwîyayîş netîceyê mudaxaleyê hemverê nasname û kulturî yê û va: “Ganî ma meseleya fihûşî tena bi yew hetî ra nêercnê. Binê torê fihûşî de rewşêka est a ke nêzanayîşê komelî û dûrkewtişê ci yê kultur û bawerîye xo ra vejîyeno. Ganî ma tena hemverê nê hêrişan de beyanat nêdê. Ganî rêxistinê komelê sîvîl û raya pêroyî nê wareyî de yewîye û têhetbîyayîş zêdeyêr xurt bikerê. Ganî ma zêdeyêr verê cinîyan de vinderê. Ganî ma nê warî de tewr xoverdayox bibê.”   ‘Ganî ma wayîrê ciwananê xo vecîyê’   Fethîye Yildirim dîyar kerde ke şarê Dêrsimî mîyanê sîyasetê şerê taybetî de asê mendo û va: “No semedê bajarê ma rewşêka zaf xemgîn a. No erd Raya Heqî ya. No ca wayîrê kultur û ziwanêko yo ke ser bingehê yew bawerî aver şîyo. Fihûş xîyanetê nê erdî yo. Ewro ganî ê kesê ke mîyanê nê lêşinîye de yê verê Pîrî de bêrê muhakemekerdiş û verê Cemî de bêrê muhakemekerdiş.”   Fethîye Yildirim qetî kerd ke sîyaseto ke yeno domnayîş bi zanebîyayîş o û va: “Ez qalê bingehê ma kena. Semedo ke nê bingehî ameyî xerakerdene, ewro nê bajarî de xeylê gendelî yenê kerdiş. No çîyêko zaf xemgîn o. Cayê cinîyan verê ma de yo. Cinî ser textê Heqî de nişnenê ro. Zaf xemgînî yo ke cinîyê ke ser nê textî de niştê ro resayê nê nizmbîyayîşî. Sîstem bi hawayêko xapînok heme çîyan serê nê şarî de ferz keno. Semedê nê ganî ma cinî êdî wayîrê xo, komelê xo û tutanê xo vecîyê. Ganî nê sîstemê patrîyarkalo ke serdest o bêro şiknayene. Na tena dafike nîya ke ciwanê cinî û camêrdî kewenê ci; na dafike ke heme kesî kewenê ci ya.”   ‘Sucê ke estê yenê nimitiş’   Çîçek Kiliç zî qetî kerd ke sucê ke qewimîyayê yenê nimitiş û va: “Cinîya dêrsimije serewedaritox a. Bêrê ma serewedaritişî gird bikerê. Bêrê ma bibê cinîyê ke tewrê komeleyê xo benê. Sucî bi îddîayê ke ‘merdim yan nasê înan o’ yenê nimitiş. Bêrê ma nê qebûl nêkerê. Bêrê ma hemverê nê de vejîyê.”   ‘Ganî kesê biwîjdanî bêveng nêmanê’   Sakîne Tankişî çîyê ke qewimîyayê ra zaf bandor bîya û va: “Tutê ma, tornê ma, ameyoxê ma mîyanê tehdîd de yê. Eke şarêk wayîrê xo, ameyoxê xo, tutanê xo, wîjdanê xo û bawerîyê xo yo, ganî bêveng nêmano; ganî hemverê çîyê ke qewimîyayî de vejîyo.”