Gülistan Gülmüş

 

AMED - Bu yıl Paris’te düzenlenen olimpiyatlarda  hedefte yine kadınlar vardı. Kadın sporcular, dijital medya hesapları üzerinden her halleriyle obje oldu, hakarete, cinsiyetçi ve ırkçı söylemlere maruz kaldı. 

 

Bu yıl Paris’te düzenlenen 2024 yaz olimpiyatları oyunları sona erdi. Olimpiyatları 40 altın, 44 gümüş, 42 bronz madalya alarak Amerika Birleşik Devletleri (ABD) birincilikle tamamlarken oyunlara ev sahipliği yapan Fransa ise 16 altın, 26 gümüş, 22 bronz madalya kazandı. Çok sayıda alanda yarışılan Olimpiyat Oyunları’na damgasını vuran ve kendinden medyanın her alanında çokça konuşturan ise yine kadınlar oldu. Ancak kadınlar başarılarından çok fiziksel yapıları, dış görünümleri, ırkları ve inançları üzerinden hedef alındı ya da konuşuldu. Kadınlar, medyanın özellikle dijital platformlarında çokça hakarete uğradı ya da obje olarak değerlendirilmeye maruz kaldı. Kadınlar, “güzellik” algısı oluşturularak kıyaslanırken “çirkin” olduğu düşünülen kadınlara hakaretler yapıldı. Tüm bunlarla beraber haber sitelerinin yapmış olduğu bazı “haberlerde” de kadınlar güzellik sıralamasına kondu.

 

Irkçı milletvekilinin tebrik mesajı kısa sürede tepki topladı

 

İtalya Milli Voleybol takımında yarışan ve bu yıl başarısıyla kendinden çokça söz ettiren sporcu Paola Egonu ırkçı saldırılara maruz kaldı. Paola, daha önce hakkında suç duyurusunda bulunduğu İtalyan eski general ve milletvekili Roberto Vannacci tarafından olimpiyat şampiyonluğunun ardından ırkçı mesajlara maruz kaldı. Roberto, Paola’yı hedef alarak şu mesajı paylaştı: “İtalyan voleybol takımının kazanmasından dolayı çok mutluyum ve tüm sporcuları, özellikle de pek yetenekli bir sporcu olan Paola Egonu’yu tebrik ediyorum. Onun İtalyanlığını asla sorgulamadım ancak bedensel özelliklerinin İtalyanların çoğunu temsil etmediğini tekrar belirtmek istiyorum.” Roberto’nun bu mesajı kısa sürede çok eleştirilerek tepki topladı.

 

Paola’nın siyahi vücudu beyaza boyandı

 

Yine Paola, üzerinden gelişen başka bir ırkçı yaklaşım da dijital medyada viral oldu ve tepki topladı. İtalya’da Paola için olimpiyat komitesi binasının önünde duvara yapılan “İtalianita” isimli resim tahrip edildi. Siyah renkli olan Paola’nın vücut kısmı beyaza boyandı. Aynı zamanda Paola’nın üzerinde, “ırkçılığa, nefrete, zenofobiye, cehalete son” yazan topa vuruyorken yapılan tahriple de yazılar silindi. Açıkça görülen bu ırkçı yaklaşım yine dijital medyada çok konuşulanlar arasında yer aldı.

 

Nefret söylemleri…

 

Paola’ya dijital medya hesaplarından her ne kadar dayanışma mesajları gelse de ırkçı paylaşımlar da yapılmaya devam edilerek hedef alındı. X’te bir kullanıcı Paola için, “Nefret ediyorum senden nefret. Şunun suratına bak, atlara benziyor” ifadelerini kullanırken bir başka kullanıcı ise, “Aptal ve zenci …, kazanman umurumda değil, yurt dışında yaşa siyah …” ifadelerini paylaştı.

 

Haber sitelerinin objeleştirme çabaları

 

Dijital medyada dikkat çeken bir başka konu ise T24 haber sitesinin dijital medya hesabı X üzerinden yaptığı bir haberde kadın sporcuları güzellik adı ile sıralamaya tabi tuttu. Haber sitesi birçok kullanıcı tarafından eleştirilerek tiye alındı. ( https://x.com/t24comtr/status/1823265734111404366?t=6e8PtuX5VaGFcy_0wkUxOw&s=08 )

 

İmane Khalife hem ırkçı hem cinsiyetçi saldırılar

 

Sosyal medyada rekabetin adil olup olmadığı çokça tartışılan bir boks rekabeti gerçekleşti. Cezayirli Imane Khelif çıktığı ilk müsabakada İtalyalı rakibi Angela Carini ile arasındaki maç sadece 46 saniye sürdü. İtalyalı boksör Carini'nin 46'ıncı saniyede yüzüne yediği yumruk darbesinden sonra hakeme işaret ederek maçtan çekilmesi cinsiyet tartışmasını gündeme taşıdı. İmane, Roland-Garros’ta gerçekleştirilen müsabakalarda Çinli rakibi Liu Yangı’ı 5-0 mağlup ederek şampiyon oldu. İmane’nin trans kadın ya da erkek olduğu üzerindeki iddialar doğrultusunda dijital medya hesaplarında birçok sözlü hakarete maruz kaldı. Bunların en bariz örneklerinden biri “Darkweb” haber sitesinin paylaştığı bir haberin altına gelen yorumlar oldu. Darkweb haber sitesinin, “Boks, artık olimpiyatlarda yer almayacak” paylaşımına gelen yorumlar dikkat çekti. Yorumlardan bazıları şöyle.”Kadın-erkeği ayırt etmeleri daha mantıklı olurdu”, “Bu Araplar neden gittiği her yeri bozuyor”, “Tek başına branşı bitirdi.” vb 

 

Kadınların güzellik algısı üzerinden objeleştirilme

 

Birçok kadın sporcu ise fiziklerinin fit olması, ten renklerinin beyaz olması, saçlarının açık tonlarda olması ve gözlerinin renkli olması üzerinden objeleştirilerek kötü yorumlara maruz kaldı ve birçok alanda fotoğrafları vücutlarının bazı bölgeleri kırpılarak defalarca paylaşıldı. Bazı sporcu kadınlar için, “A*g*n yorumları hak ediyor”, “Her turnuvayı izlemek için günleri iple çekiyorum”, “Bambaşka sambacı”, “Ana Cristina daha iyi onu paylaşan yok mu”, “Şu özgüvene güzelliğe bakar mısınız” şeklinde paylaşımlar yapıldı.

 

Siyah kadınların başarısı

 

Kadınlar yer hareketleri finalinde, olimpiyatlar tarihinde ilk kez tamamen siyah kadınlardan oluşan jimnastik kürsüsü oldu. Finalin bu şekilde sonuçlanması da dijital medya da yine olumsuz yorum ve paylaşımlarla kendinden söz ettirirken olumlu çokça paylaşım ve yorumlar ile de damga vurdu.

 

Sonuç olarak yaşamın her alanında olduğu gibi olimpiyatlarda da kadın her haliyle hedef alındı. Hem kadın kimliği, hem ırkı, hem de cinsiyeti üzerinde hedef alındı. Kadınları sözde güzellik algılarıyla objeleştirme durumu burada da gözler önüne serildi.